Gelişmişlerin bütçe açığını kapatma çabaları gelişmekte olanların pazarı

Tevfik GÜNGÖR OLAYLARIN İÇİNDEN gungoruras@superonline.com

Kanada'da G20 toplantılarına katılanlar bütçe açıklarını 3 yıl içinde yarıya indirmek 6 yılda bütçelerini dengelemek konusunda görüş birliğine vardılar.

IMF tablolarına göre, G20'lerin gelişmiş olanlarının bütçe açıkları ortalaması 2007 yılında GSYH'lerinin (milli gelirlerinin) yüzde -1.7'si iken, kriz nedeniyle 2009 yılında yüzde 9.4'üne ulaştı. 2010 yılı tahmini yüzde -8.9 olarak belirlendi.

Buna karşılık G20'nin gelişmekte olan üyelerinde bu oran 2007 yılında yüzde +0.3 idi, 2009 yılında yüzde -4.8 oldu, 2010 yılında yüzde - 3.7 olarak tahmin ediliyor.

Eskiden bütçe açığı gelişmekte olanların sorunu idi, fakat krizde gelişmiş ekonomiler finans kuruluşlarını ayakta tutmak arayışında piyasaya bolca para akıtınca bütçe açıkları büyüdü.

Finansal kuruluşlar sorunsuz hale getirildikten sonra da piyasaları harekete geçirme arayışında gevşek para ve maliye politikaları uygulandı.

Hükümetlerin harcamaları artarken öte yandan daralan ekonomiler nedeniyle vergi gelirleri azaldı. Bu da bütçe açıklarının büyümesine yol açtı.

Bilindiği gibi G20 toplantıları öncesi ABD Yönetimi, başını Almanya'nın çektiği, sıkı para ve maliye politikaları konusunda endişelerini dile getiriyordu.

ABD yönetiminin endişesi, sıkı para ve maliye politikasının dünyada ekonominin yavaşlamasına yol açacağıdır. ABD yönetimi, özellikle Avrupa pazarının küçülmesinden durgunluğa girmesinden korkmaktadır.

Kemer sıkma politikasının lideri Merkel, daha sonra Sankozy'i de yanına alarak büyük bir baskı grubu oluşturdu.

Merkez'in endişesi, bütçe açıkları nedeniyle borçlarını ödeyemez duruma düşecek AB üyesi ülkeler nedeniyle Euro'nun çökmesi… Merkel ülkeleri kurtarmaktan öte, Euro'yu kurtarma arayışında.

Bütçe açıklarının daralması, Euro'nun değer kaybına firen olacaktır ama bütçe açıkları nedeniyle ekonomilerin küçülmesinin olumsuz etkisi, bu frenin başarısını zorlaştıracaktır.

G20'ler toplantısında çıkan karar bizi de ilgilendiriyor. Bizim bütçe açığı ve kamu borcu oranlarımız göreceli olarak iyi .Bu konuda bir sorun ile karşılaşmayacağız. Fakat bizim en büyük pazarımız gelişmiş ülkelerin pazarları. Bu ülkelerde bütçe açığını kapatmak için alınacak kemer sıkma tedbirleri bizim pazarlarımızın daralması anlamına gelecek.

Kriz sonunda ihracatçılarımız 2 önemli sorun ile karşı karşıya olmalarına rağmen pazarlardaki konumlarını korumaya çalışıyor.

İki önemli sorun (1) Türk Lirasının aşırı değerlenmesi (2) Kriz sonu kâr marjlarının anormal ölçüde küçülmesidir. Buna rağmen dış pazarlardaki yerlerini koruma çabasındaki ihracatçılarımız önümüzdeki dönemde dış pazarlarda hızlı talep daralması ile karşılaşırlar ise işte o zaman Türk ekonomisi büyük darbe yer.

Unutmayalım bizim bütçe açığımızın büyümemesi, ekonominin canlığını korumasına ve maliyenin vergi gelirlerinin azalmamasına bağlıdır.

Tüm yazılarını göster