Gelir ve yaşam koşulları iyileşme görülüyor

Tevfik GÜNGÖR OLAYLARIN İÇİNDEN gungoruras@superonline.com

Kriz nedeniyle ülkede gelir dağılımının bozulduğu kuşkuları var. Ama TÜİK'in dün yayınlanan Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması'na göre 2010 yılında gelir dağılımında göreceli bir iyileşme var. Alt gelir grubundakilerin toplam milli gelirden aldıkları pay artarken üst gelir grubundakilerin payında  az da olsa gerileme dikkati çekiyor. Fakat gene de nufusun en fakir yüzde 20'lik dilimi ile en varlıklı yüzde 20'lik dilimi arasında gelir farkı büyük. En fakir yüzde 20'lik nüfus milli gelirden 2010 yılında kişi başına 3.121 dolar pay alırken en zengin yüzde 20'lik dilimde kişi başı milli gelir 23.356 dolar olarak hesaplanıyor.Ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir yıllık geliri 2010 yılı için 9.735 TL olarak  hesaplanmış. (Ortalama aylık kullanılabilir gelir  811 TL. demektir) Ortalama gelir, toplam gelirin nüfusa bölünmesi ile bulunuyor. Halbuki bir de medyan gelir hesabı var. Gelir dilimlerien altdan en üste sıralanıyor. En ortadaki gelir dilimi medyan değer olarak kabul ediliyor.

Eşdeğer hanehalkı medyan geliri 2010 yılı için7.429 TL.

İşte bu medyan geliri yüzde 40'nı kadar  (yılda 2.972 TL'in altında ) geliri olanlar yoksul sayılıyor. Yüzde 40 daha az gelir hesabı ile 7.3 milyon kişi , nüfusun yüzde 10.3'ü yoksul. Medyan gelirin  yüzde 70'inden daha az geliri olanların (yıllık geliri 5.200 TL.nin altında olanların) sayıları 21.8 milyon. Nüfusun yüzde 30.6'sını teşkil ediyorlar.

İşte bu rakamlar  kafa karıştıracak

Kimileri medyan gelirin yüzde 70'inden daha düşük geliri olanları yoksul kabul ederek Türkiye'de 73 milyonun 21.8 milyonu yoksul diyecek. Medyan gelirin yüzde 40'nını  2.972 TL' yi yoksulluk sınırı kabul edenler ise 73 milyonun sadece 7.3 milyonu yoksul diyecek.

TÜİK araştırmasının çarpısı bulguları şunlar.

- 2010 yılında  nüfusun yüzde 60'ı ev sahibi yüzde 22.1'i kiracı. Ev sahibi oranı bir yıl önceye göre azalmış, kiracıların oranı yükselmiş.

-  Hanehalkının yüzde 28.2'sine konut masrafları ağır geliyor.

-  İki günde bir et, tavuk veya balık yemeyenler hanehalkının yüzde 36.7'sini oluşturuyor.

-  Hanehalkının yüzde 62'si yeni giysi alabilecek durumda.

-  Nüfusun yüzde 61.3'ünün  (43.7 milyon kişinin) konut alımı ve konut masrafı dışında  borçları ve taksit ödemeleri var.

-  Nüfusun  yüzde 28.3'ünün borçları ( 20.1 milyon kişi) hanesine yük getirmekte.

Gelir ve yaşam koşulları araştırmasının sonuçlarını yoksulluk araştırması sonuçlarına karıştırmamak gerekir. Yoksulluk araştırmasında gıda  yoksullarının ve gıda ile gıda dışı yoksulların sayıları belirlenmiştir (Enson 2009 verileri yayınlandı) Bu araştırmaya göre  gıda yoksulumuz 339 bin kişi. Gıda ve gıda dışı yoksulluk sınırı altında ise 12.7 milyon kişi var. Özet olarak, gelir dağılımı göreceli olarak yavaş bir düzelme seyri içinde. Evet hızlı düzelmiyor ama, kriz döneminde bozulmaması,kötüye gitmemesi de sevinilecek bir durum.

Eşdeğer Hane Halkı Gelirine göre Göreli Yoksulluk ve Yoksul Sayısı
  2010 Geliri TL Nüfus ve Yoksullar   Yoksul kişi oranı
    Yoksullar (Bin kişi)    (Yüzde)
Ortalama Gelir  9.735 71.343    
Medyan Gelir  7.429 71.343    
Ortalamanın:        
- % 40’ının altı  2.916 TL.nin altı  7.355   10.3
- % 50’sinin altı  3.714 TL.nin altı  12.025   16.9
- % 60’ının altı  4.457 TL.nin altı  16.963    23.8
- % 70’inin altı  5.200 TL.nin altı 21.816    30.6
         
Tüm yazılarını göster