Fransız Senatosu'nun kararına tepkimiz "akılcı" çizgide o

Tevfik GÜNGÖR OLAYLARIN İÇİNDEN gungoruras@superonline.com

Ocak-kasım döneminde Fransa'ya 6.2 milyar dolarlık ihracat yaptık.

Fransa'dan 8.5 milyar dolarlık mal aldık. İhracatta Fransa 6'ncı, ithalatta 7'nci sırada bir ülke.

Fransa'nın ihracatında Türkiye'ye yapılan ihracatın payı yüzde 1.62, ithalatında yüzde 1.20, dış ticaretinde payı yüzde 1.39 oranında.

2005-2010 yılları arasında Fransız firmaları Türkiye'de 5.7 milyar dolar tutarında doğrudan yatırım yaptı. Türkiye'de büyüklü küçüklü 2 bin Fransız şirketinin temsilciliği var.

Fransız firmaları  enerji ve ulaştırma alanlarındaki proje ve

ihalelere ilgi gösteriyor. Fransız yatırımları otomobil, elektronik, çimento, eczacılık ve hizmet sektörlerinde yoğunlaşmış durumda.

2010 yılında Fransa'dan Türkiye'ye 930 bin turist geldi.

Ekonomik Ayrıntı sitesinde verilen bilgilere göre 2002-2010 döneminde Türkiye'ye gelen yatırımların yaklaşık 4 milyar dolarlık bölümü Fransa kaynaklı.

Türkiye'de yerleşik Fransız firmalarının önemli bölümü büyük ölçekli olup, daha çok stratejik sektörlerde yatırım yapıyorlar. Bunların başında otomotiv, otomotiv yan sanayi, perakende dağıtım, gıda ve çimento gibi alanlar geliyor.

Türkiye'de, otomotiv alanında Renault, Peugeot, elektrik alanında Schneider, otomotiv yan sanayiinde Valeo, çimento alanında Lafarge, gıda alanında Danone, perakendede Carrefour, sigorta alanında Axa, Groupama, finans alanında BNP Paribas, yiyecek hizmetleri alanında Sodexo, turizm alanında Accor, Club Med gibi büyük şirketler faaliyet gösteriyor.

Türkiye'deki Fransız sermayeli firmalarda yaklaşık 50 bin kişi çalışıyor.

Otomotiv sektöründe, 1969'dan beri OYAK ile ortak faaliyette bulunan Renault'nun Batı Avrupa dışında en yüksek otomobil kapasitesine sahip fabrikası Türkiye'de. Türkiye'de üretilen otomobiller, Avrupa ülkelerinin yanı sıra BDT ülkelerine de ihraç ediliyor.

Türkiye Ekonomi Bankası'nın (TEB) yüzde 84,25 oranındaki hissedarı TEB Mali Yatırımlar AŞ, 10 Şubat 2005'te, dünyanın 7'nci, Euro Bölgesi'nin kâr ve toplam piyasa değeri açısından en büyük bankası olan ve 87 ülkede faaliyet gösteren BNP Paribas ile ortaklık anlaşması imzalamıştı. BNP Paribas; TEB Yatırım, TEB Leasing, TEB Factoring, TEB Sigorta, TEB Portföy Yönetimi ve Amsterdam'da bir Hollanda bankası olarak faaliyet gösteren TEB NV'de pay sahibi olmuştu.

Dünyada modern perakendeciliğin temelini oluşturan Carrefour, Türkiye'de ilk mağazasını 1993 yılında İçerenköy'de açtı. 1996 yılında da Sabancı Grubu ile işbirliği yaparak CarrefourSA ismini aldı. İlk Carrefour alış veriş merkezi de bir yıl sonra Adana'da hizmet vermeye başladı. 2005 yılının Mayıs ayında gerçekleştirdiği operasyonla Gima ve Endi'yi satın aldı.

Türkiye'de 1989'dan beri çimento sektöründe faaliyet gösteren Lafarge Türkiye, bugün çimento dışında agrega ve beton, alçı ve alçı levha ile çatı malzemeleri alanında da üretim yapıyor.

Taze sütlü ürünler ve şişelenmiş suda dünya lideri ve tatlı bisküvilerde dünya ikincisi olduğu belirtilen Danone, Türkiye'de de su ve süt sektöründe faaliyet gösteriyor.

Ekonomik Ayrıntı sitesinde, Türkiye'de faaliyet gösteren Fransız firmaları ile ilgili daha geniş bilgi var.

Önceki gün Fransa'da Senato'nun da uyguladığı "Soykırım inkarına ceza" yasasına tepki olarak Türkiye ne yapabilir?

Senato oylamasından sonra  Avrupa medyasındaki yorumlarda, Ermeni Soykırımı Yasası'nın Fransa Parlamentosu'nda 2001 yılında kanunlaştığı, Türklerin o zaman da tepki gösterdikleri, sonra unutulduğu belirtiliyor.

Doğrudur. Biz 2001 olayını unuttuk. Hatta, soykırımı inkar edenlere ceza getiren yasanın senatodan önceki oylamasında gösterdiğimiz tepkiyi bile unuttuk.

Demek ki bunu da unutacağız.

Avrupa medyası bir konuya daha dikkat çekiyor. Deniliyor ki, Türkiye silah alımı, uçak alımı, nükleer santral inşası gibi büyük devlet projeleri için Fransa ile işbirliği yapmıyor. İkili ilişkiler, Türkiye'deki Fransız firmalarının yatırımları özel sektör ilişkileri.

Bu nedenle ekonomik bakımdan Türkiye'nin yaptırım imkanı sınırlı.

Doğrudur. Senato kararından sonra ne yapılabilir? Türkiye'de Fransız sermayesi ile faaliyet gösteren otomobil fabrikalarını, bankaları, sigorta şirketlerini, marketleri, petrol firmalarını kapatabilir miyiz?

Ekonomik önlem almak güç de politik önlem almak kolay mı? Sarkozy'nin kişiliğini bir yana bırakalım. Bugün AB demek Almanya ve Fransa demek. İngiltere bile daha sonraki sandalyede oturuyor. Türkiye'nin AB ile ilişkilerini sürdürme zorunluluğu var.

Kaldı ki parlamentosundan soykırım yasası geçiren tek ülke Fransa değil. Fransa'nın farkı, soykırım yasası üzerine soykırımı inkar edenlere ceza uygulamasının kapısını açması.

Özet ile çok zor bir durum ile karşı karşıyayız. Tepkilerimizi ölçerek biçerek uygulamaya dönüştürmek zorundayız. Sonradan geri adım atacağımız veya pişman olacağımız önlemlerden kaçınmaya mecburuz.

Türkiye'ye iyi niyetle yatırım yapan ve bu politik gelişmelerle ilgisi olmayan Fransız firmalarına fatura çıkarmak hiçbir işe yaramaz.

Tersine yabancı sermaye konusundaki gelişmeleri zora sokar.

Hükümet her halde bütün bunları dikkate alıyor. Hükümetin soğukkanlı ve akılcı olması yetmez. Kamuoyunu da doğru yöne sevk etmek hükümetin sorumluğudur.

Tüm yazılarını göster