Gelecekteki Fed politikasını öngörmek oldukça zor. Bu konuda "Fed nasıl karar veriyor veya verdi?" tarzında küçük bir literatür var. Fakat politika faizi sürekli bir değişken değil, tahmini güç. Öncelikle, Temmuz'da daha da yüksek olan forward oranlarla hesaplamayı kabul etmemek lazım. Forwardlar şu anda biraz düşmekle beraber 2010 içinde %2, 2011'de %3'ü, yani hızlı faiz artışlarını fiyatlıyor. Getiri eğrisi mantığı dönüşleri hesaba katmadığı için yavaş veya hızlı, ama tekdüze bir düzelme veya yine tekdüze, düşük veya yüksek ama tekdüze bir faiz patikası verir. Tablonun "Çok yavaş ekonomik toparlanma" bölmesinde aynı mantıkla çok yavaş gelişecek bir düzelme ve başka dip olmayacak varsayımları var.
"Yavaş politika değişimi" faizleri artırıyor. Ancak, kademeli olarak artırıyor. Burada gösterilmemekle beraber 2016-2017 yıllarına kısa bir resesyon yerleştirmek mantıklı görünüyor. Neden? Yaklaşık 7 yılda bir bir "normal" iş çevrimi aşağıya dönüyor. Alternatif olarak, bu dönüş daha ileriye atılabilir. "Hızlı politika değişimi" 2010 yılında 0.5 yerine 1, 2011 yılında 1.25 yerine 3.25, 2012 yılında 2.5 yerine 4.25, 2013 yılında 4 yerine 4.75 kapanış faizi veriyor. 2015 sonundan itibaren faizler yine inmeye başlıyor ve sonra yine çıkıyor. Normal uzun dönem faizi olan %5 civarında dönemi 2020 yılında kapatıyoruz.
Fed genellikle faiz dönüşü yapınca bir patika olarak, uzun dönemli karar alarak hareket ediyor ve arada dalgalanma yapmıyor. Başladı mı 18 kereye kadar faiz artırdığı yakın tarihlerde var. Fakat 1980'lerin sonunda olduğu gibi %8-9 faiz, veya Volcker deflasyonunda olduğu gibi %17-20 faiz olabileceğini düşünmüyorum. Bu tip "uç" örnekler kolay kolay tekrar etmez. LIBOR ve Fed faizi (FFR) yakın ilişki içinde, fakat likidite sorunu çıktığında aradaki spread 200 bps kadar artabilmiş. Gerçi bu tip örnek fazla yok. Genelde LIBOR, FFR'nin 10 bps yakınında seyretmiş. Bence kademeli ve yavaş bir "süzülerek artış" dönemi gelecek. "Yavaş politika değişimi" opsiyonu temel önermem. Burada 3.22 dönem ortalaması FFR var. 1990-1997 ortalaması olan 4.50'nin hayli altında.
Fed Faiz patika tahmini
Çok Yavaş Toparlanma Yavaş politika değişimi Hızlı politika değişimi
Haziran 2010 0.25 Haziran 2010 0.25 Haziran 2010 0.25
Ağustos 2010 0.25 Ağustos 2010 0.25 Ağustos 2010 0.25
Eylül 2010 0.25 Eylül 2010 0.25 Eylül 2010 0.5
Kasım 2010 0.25 Kasım 2010 0.25 Kasım 2010 0.75
Aralık 2010 0.25 Aralık 2010 0.5 Aralık 2010 1
Ocak 2011 0.5 Ocak 2011 0.5 Ocak 2011 1.25
Şubat 2011 0.5 Şubat 2011 0.5 Şubat 2011 1.5
Mart 2011 0.5 Mart 2011 0.75 Mart 2011 1.75
Mayıs 2001 0.5 Mayıs 2001 0.75 Mayıs 2001 2
Haziran 2011 0.75 Haziran 2011 0.75 Haziran 2011 2.25
Ağustos 2011 0.75 Ağustos 2011 1 Ağustos 2011 2.5
Eylül 2011 0.75 Eylül 2011 1 Eylül 2011 2.75
Kasım 2011 0.75 Kasım 2011 1 Kasım 2011 3
Aralık 2011 1 Aralık 2011 1.25 Aralık 2011 3.25
Ocak 2012 1 Ocak 2012 1.25 Ocak 2012 3.5
Şubat 2012 1 Şubat 2012 1.25 Şubat 2012 3.75
Mart 2012 1 Mart 2012 1.5 Mart 2012 4
Peki ya Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve Euro faizlerinin geleceği? ECB tamamen Bundesbank modeli üzerine kurulmuş, muhafazakar (enflasyona karşı, ilk önceliği enflasyon olan) bir merkez bankası. Bu yüzden (a) resesyonlarda geç kalır (b) bir ölçüde Fed'i takip eder: Fed liderdir (c) geldiği faiz seviyelerinde çok uzun süre park eder. Örneğin 2 seviyesinde 2 yıldan fazla park etmişti. Bu nedenlerden dolayı ECB faizinin oynaklığı ve hareket aralığı FFR'ye göre çok daha dardır. Son resesyona kadar bu faiz 4.75-2 aralığında oynamıştı. FFR ise aynı dönemde 6.5-1 aralığında gezinmişti. "Hızlı politika değişimi" bu açıdan güçtür; fakat faiz indirmeye değil, artırmaya eğilimli olduğu için enflasyon yükselirse faizi daha kolay artırır. ECB faizi resesyonda zor indirir, enflasyonda kolay artırır. Euro'nun varolduğu dönemde ECB faizinin ortalaması 3 olmuştu. Euronun forward rate'i zaten spot'tan çok açık değil. Kanımca 2.26 dönem ortalaması veren "Yavaş politika değişimi" opsiyonu burada biraz daha ağır basmakta. "Hızlı politika değişimi" 3.39 dönem ortalaması veriyor; ama Fed bu durumda bile uzun dönemli ortalamasında Fed faizinin 1 puan kadar altında seyretmekte.