Merkez Bankası (TCMB) ne yapmak istiyor? Piyasa oyuncuları TCMB Başkanı'nın söylediklerine ve TCMB'den gelen haberlere bakarak ekonomide nelerin olacağını anlamaya, tahmin etmeye çalışıyor.
Ekonomide küçük büyük tüm oyuncular için geleceği tahmin etmek çok önemlidir.
İnsanlar buna göre işe sarılır. Para harcar. İş yapar. Adam çalıştırır. Mal ve hizmetleri fiyatlar.
TCMB Para Kredi Kurulu toplantısı sonrası yapılan açıklamalar gösteriyor ki:
- TCMB dolar fiyatını 1.80 TL'nin altında tutmak istiyor.
- Dolara talebi kısmak için piyasada sıkılaştırmayı sürdürüyor.
Piyasaya daha az para veriyor ki, dolar satın alacaklar para bulamasın.
- TCMB para sıkılaştırmasına paralel olarak faizlerin
yükselmesinden memnun. Faizlerin yükselmesi enflasyonun tırmanışını önleyecek bir tedbir olarak düşünülüyor.
- TCMB daha önce açıkladığı faiz oranlarını değiştirmeden, piyasa faizinin azalan arz etkisinde yükselmesini sağlıyor.
- TCMB'nin hedefi enflasyonu tek haneye indirmek. Yüzde 10'un altına çekmek. Bunu yaparken faizin yüzde 10'un üzerine çıkmasını dert edinmiyor.
- Çünkü daha önce açıklanan yüzde 11.5'luk tavan piyasa tarafından satın alınmış durumda. Kredi faizleri bu tavana göre daha önceden belirlendiğinden piyasa faizinin yükselmesi kredi faizlerinin daha yukarıya çıkmasına yol açmıyor.
Dolar fiyatının 1.80'in üzerine çıkmaması neden önemli:
- Dolar fiyatı halk için önemli. Halk dolar fiyatının artmasını ekonomide kötüye gidiş olarak algılıyor.
- Dolar fiyatının 1.80'in altında tutulma çabası, TCMB'nin TL'nin değerli tutulacağı konusunda daha önce verilen söze inananlar için önemli. Çünkü cari açığı kapatmak için dışarıdan fon akımının devamında TL'nin değerinin oynak olmaması önem taşıyor.
- Bu yıl petrol fiyatlarında tırmanış var. Petrol faturası
dolar ile ödeniyor. Dolar fiyatı artar ise bunun içeride fiyatlar üzerinde baskısı büyük olur.
- Genelde enflasyonun aşağılarda kalması dolar fiyatının
artmamasına bağlı.
Yılın kalan aylarında neler olabileceğini gösterecek fakat cevaplanması güç sorular şunlardır:
- TCMB dolar fiyatını 1.80 TL'nin altında tutmakta ne ölçüde
başarılı olabilecek?
- Faizler hangi seviyelere kadar yükselecek? Tüketici
kredileri, ticari krediler ve yatırım kredileri faiz artışından nasıl etkilenecek?
- Enflasyon yüzde 10'un altına ne zaman çekilebilecek?
Bütün bunlar gösteriyor ki TCMB'nin işi zor. Gerçek anlamda aşağıya tükürülse sakal, yukarıya tükürülse bıyık durumu var.
Dış dünyada çalkantıların devam etmesi, içeride büyümeyi frenleyerek cari açığı küçültmeye dönük çabalar ile istihdamı geliştirme arayışları arasındaki çelişkiler TCMB'nin işini güçleştiriyor.