Et yine ‘kısır döngü’ kıskacında

Mahmut SABAH KAYSERİ'den kayseri@dunya.com

Kayseri’de et fiyatları aldı başını gidiyor. Dana kıyma 35, kuşbaşı 40, koyun 38.90 lira. Antrikot (dana) markette 47.90, kuşbaşı koyun ve pirzola 49.90 liradan satılıyor. Kısacası karkas fiyatı 25 lira olan dana 35 ila 37, kemiklisi 25 liraya mal edilen koyun eti 36 ila 39 liradan işlem görüyor. 

Et fiyatlarının alım gücünü aşmasının nedeni, hemen her dönemde sektörde uygulanan ‘hatalı’ politikalara bağlanır ve tabii denilir ki; “Et’te dün kısır döngü vardı, bugün de var. Yarın da olacak.” Bu tanımlama sadece Kayseri için değil öteki yöreler için de geçerli. Zira hayvancılık sektöründe yaşananlar artık ‘kısır’ döngüyü de aşarak, kafa karıştıcı bir sorunlar yumağına dönüşüverdi. 

İlginçtir; geçmişte küçükbaş hayvancılıkta adından söz ettiren Kayseri, bugün ciddi sorunlarla boğuşmak zorunda kalıyor. Örneğin besici sorunlarla baş edemediği için elindeki hayvanı yok pahasına satarak, selameti sektörü terketmekte arıyor. Üretimi et ve süte odaklı sürü sahipleri bile, emeğinin karşılığını alamadığı için besicilikten vazgeçip, kısmetini başka işlerde arıyor. 

Evet; koyunda 25 lira olan canlı kilo fiyatı markette 38 lira 90 kuruş. Arada oldukça fazla bir fiyat farkı var. Haksızlığa tahammül edemeyen üretici ister istemez geri adım atmak zorunda kalıyor. Derken hayvan sayısı azalıyor. Bir yerde, ‘dur’ denilmesi gereken ‘kısır döngü’ içinden çıkılmaz bir hal alarak, muhtemel krizlerin habercisi oluyor. 

Kayseri kendine özgü bir üretim üssü. Pastırma ve sucuk yapımı için yılda ortalama 35 bin büyükbaş hayvan kesilir. Sadece sucuk ve pastırmada değil, sosis, salam ve kavurma gibi gıdaların üretiminde de söz sahibi bir merkez. Ne var ki; et ve etli gıda üretiminde önemli bir yerde olmasına karşın, sorunlar bir türlü bitmek bilmez. 

Ticaret Borsası Başkanı Şaban Ünlü, sektörle iç içe olan pastırma üreticisi bir işadamı. Et fiyatlarındaki ‘kısır döngü’nün artık kırılması gerektiğini söylüyor, ve “ Kayseri eski yıllarda hayvancılıkta daha iyi yerdeydı. Aşılamayan sorunlar üretimde önemli bir yeri olan ili, bugün özelliğini yitirme noktasına getirdi. Et elbet durup dururken 40 lira 50 lira olmadı. Bakanlık fiyatlardaki istikrarsız gidişe ‘dur’ demek için canlı hayvan ithal edileceğini duyurdu; besici malını elden çıkardı, ithal edileceği söylenen hayvanların gecikmesi ise fiyatlar üzerinde doping etkisi yaptı. Öncelikle et satışlarında istikrarsızlığa yol açan haksızlığın giderilmesi gerek. Aksi halde tırmanan fiyatlar hem pastırma ve sucuğa, hem de kurbanlık hayvan satışlarına yansıyarak tüketiciyi daha da zora sokar.” diyor. Ünlü doğru söylüyor... Bizden hatırlatması...

Tüm yazılarını göster