Klasik anlatım ile fiyatlar arz ve talebe göre oluşur. Arz gücünü korurken talep daraldığında fiyatlar geriler.
Şimdilerde dış ve iç talep gerileyeceği kadar gerilemiş durumda. Ama buna rağmen tüketici fiyatları (TÜFE) artış eğilimine girdi.
Tüketici fiyatlarındaki artışın arkasında (ÜFE) üretici fiyatlarındaki artış var.
Üretici, talep olmamasına, malını satamamasına rağmen fiyatları nasıl artırabilir?
(1) Düşük kapasite ile çalışmak maliyetleri yükseltiyor.
(2) Krizden bu yana verimlilik arayışında yapılabilecekler yapıldı. Verimlilik artışının sonuna gelindi.
(3) İçeride ve dışarıda girdi maliyetlerinde artışlar var.
Bu tabloda anlaşılan odur ki, önümüzdeki dönemde enflasyon artmaya devam edecektir.
Başka ülkelerde korkulan, hükümetlerin kriz sonu piyasaya saldıkları fazla likiditenin talebe dönüşmesidir.
-Bizde piyasaya fazla para salınmadı.
-Tersine Sayın Babacan "Mali Displin"i savunarak piyasayı disiplin altına tutmakta, Merkez Bankası da fiyat istikrarını sürdürme politikasında ısrarcı ve kararlı.
Bu şartlarda harcamaları artıracak talebi canlandıracak şartlar oluşmayacaktır. Talep canlanmadan üretici fiyatını nasıl artıracaktır?
Mecburiyetten artıracaktır.
Önümüzdeki günlerde özellikle elektrik ve doğalgaz zamları ile akaryakıt fiyatlarındaki artışlar girdi fiyatlarını yukarıya itecektir.
Buna ek olarak Hükümetin dolaylı vergi artırımları, üretici fiyatlarının üzerine binerek tüketici fiyatlarının artışına yol açacaktır.
Özet ile mevcut şartlar önümüzdeki dönemde enflasyonun (Merkez Bankası'nın tahminlerinin de üzerinde) bir yükselme eğilimine gireceği işaretini vermektedir.
Çok önemli bir nokta da unutulmamalıdır. Yatırımcılar, üreticiler, tüketiciler fiyatların artacağı bekleyişine girer ise, fiyatlar az da olsa artar.