Enflasyonda 2016 hedefini tutturma olasılığı çok arttı

Alaattin AKTAŞ EKO ANALİZ ala.aktas@gmail.com

Tüketici fiyatlarında ekim ayında kaydedilen yüzde 1.44'lük artış, son on yılın en düşük ekim ayı artışı anlamına geliyor. 2003 yılı başlangıç alınarak hesaplanmakta olan yeni seri tüketici fiyat endeksinde zaten daha önce ekim ayı bazında bu yıldan düşük iki artış kaydedilmişti. 2003'ün ekimindeki artış yüzde 0.92, 2006'nın ekimindeki artış yüzde 1.27 olmuştu. İşte 2006'dan sonraki on yılın en düşük ya da 2003'ten bu yana olan son on üç yılın üçüncü en düşük artışı bu yıl gerçekleşmiş oldu.

Ağustos ve eylül ayındaki oranlar, geçen yıla göre çok iyi gelmişti. Bu yıl ekimde her ne kadar geçen yılki yüzde 1.55'e göre çok büyük bir fark yoksa da, yine de daha düşük bir oran gerçekleşmesi sayesinde yıllık oran bir miktar daha geriledi. Ekim sonundaki TÜFE yüzde 7.16'ya indi.

Ekim sonundaki bu oran da son sekiz yılın ekim itibariyle oluşan en düşük yıllık oranı. Daha önce 2009 yılının ekimindeki yılık TÜFE artışı yüzde 5.08 düzeyinde gerçekleşmişti. Bir başka ifadeyle, bu yıl ekimde oluşan yüzde 7.16, yeni seri TÜFE'de ekim itibariyle en düşük ikinci oran anlamına geliyor.

Yani enflasyonda olumlu seyir rekorları kırılıyor. Bu olumlu seyirdeki en büyük etkenlerin başında hiç kuşku yok ki gıda ve alkolsüz içecekler grubundaki artışın, tahminlerin çok altında kalması yatıyor. Merkez Bankası ilk üç enflasyon raporunda gıda grubunda fiyatların bu yıl yüzde 8 artacağı tahminiyle hareket etmişti. Geçen ay açıklanan son raporda ise bu tahmin yüzde 6'ya çekilmişti.

TÜİK'in dün açıkladığı ekim ayı TÜFE verilerine göre ise gıda ve alkolsüz içecekler grubunda ilk on aydaki artış yüzde 2.87, son bir yıldaki artış yüzde 5.20 oldu.

Hedefin altında bile kalınabilir

TÜFE'nin ağustos, eylül ve ekim aylarında tahminlerin ötesinde iyi gelmesi yıllık yüzde 7.50'lik hedefin tutturulması olasılığını çok güçlendirdi. Hatta, bu hedefin altında kalınması bile söz konusu olabilecek gibi görünüyor.

Yılın ilk on ayında kaydedilen TÜFE artışı yüzde 6.23, yani yüzde 7.50'lik yılsonu hedefine hala yüzde 1.20'lik bir marj var.

Oysa geride kalan on üç yılın ortalaması gösteriyor ki, son iki ayda, hesaplama yöntemine göre değişmekle birlikte ortalama yüzde 1.00 ile yüzde 1.15 arasında artış olmuş. İşte bu oranları bu yıla da uyguladığımızda karşımıza yüzde 7.50'yi bile bulmayan bir yıllık oran çıkıyor.

Ama giderek hızlanmakta olan kur artışı ve piyasayı genişletici önlemler son iki aydaki artışı yukarı iter ve o zaman yüzde 7.50 aşılır mı, bilinmez.

Yabancılar nihayet alıma döndü

Yabancı yatırımcılar ekim ayıyla birlikte özellikle devlet iç borçlanma senedinde yoğun bir satış eğilimi içine girmişlerdi. Her ne kadar satışlar haftadan haftaya azalma gösteriyorduysa da, ilk üç haftadaki satış 1.3 milyar doları bulmuştu. Yabancı yatırımcılar, ekimin ilk haftasında 754, ikinci haftasında 311, üçüncü haftasında ise 189 milyon dolarlık satış yapmışlardı.

Ekim ayının son haftasında ise yabancılar bu kez net 96 milyon dolarlık devlet iç borçlanma senedi aldılar.

Son haftadaki alıma rağmen, yabancı yatırımcılar ekim ayında 1 milyar 158 milyon dolarlık DİBS satmış durumda.

Hisse senedinde ise biraz farklı bir eğilim göze çarpıyor. Yabancı yatırımcılar hisse senedinde ilk hafta 15 milyon dolarlık satış, ikinci hafta 17 milyon dolarlık alış yaptılar. Üçüncü haftada gerçekleşen yabancı alımı 284 milyon doları buldu. Yabancı yatırımcılar geçen hafta da hisse senedi alımlarını sürdürdüler, ancak bu kez alım önceki haftaya göre tam 100 milyon dolar gerileyerek 184 milyon dolarda kaldı.

Böylece yabancı yatırımcılar ekim ayında 470 milyon dolarlık hisse senedi almış oldular.

Bu gerçekleşmelere göre yabancı yatırımcılar ekim ayında hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedinde net 688 milyon dolarlık satış yaptılar.

Devlet iç borçlanma senedinde ekim ayında gerçekleşen eğilim çok belirgin. Yüklü miktarda satışla başlayan eğilim giderek hız kesti ve son hafta alım yapıldı. Bakalım bu eğilim kasımda da sürecek ve alımların yoğunlaştığı gözlenecek mi...

Tüm yazılarını göster