TSKB Araştırma Müdürlüğü'nün değerli ve genç bir uzmanı olan Başar Yıldırım son enflasyon verileri üzerine aşağıdaki yorumu kaleme aldı.
"TUİK tarafından açıklanan enflasyon verilere göre, Ağustos ayında tüketici fiyatları, ortalama piyasa beklentisi (%0.43) ve bizim tahminimizin (%0.15) üzerinde %0.73 artış kaydetti. Ağustos ayı rakamları ile birlikte yıllık enflasyon %6.65'e yükseldi. İlgili ayda enflasyonun yukarı yönlü seyrinde en etkili kalemler ulaştırma ile gıda ve alkolsüz içecekler kalemleri oldu. Yalnızca bu iki kalem aylık enflasyonu 0.67 puan yukarı taşıdı. Benzin fiyatlarındaki artış ve ulaşım hizmetlerine yapılan zamma bağlı olarak ulaştırma kalemi, Ağustos ayında (%1.9 ile) çeşitli mal ve hizmetler kaleminin ardından en yüksek artışı sergileyen kalem olurken enflasyonu 0.29 puan yukarı çektiği izlendi. Gıda ve alkolsüz içecekler kalemi, Ramazan ayının da etkisiyle beklentilerimizin üzerinde aylık %1.38 yükselirken ilgili kalemin enflasyona katkısı %0.38 oldu. Aylık bazda en büyük düşüş, %4.35 ile sezon indirimlerine bağlı olarak giyim ve ayakkabı kaleminden kaynaklanırken düşüş oranı, Temmuz ayında olduğu gibi önceki yılların altında kaldı. Bu durum tahminimizdeki sapmanın nedenleri arasında yer aldı. İlgili kalemin enflasyona katkısı ise %-0.32 ile sınırlı oldu. Diğer ana harcama gruplarına bakıldığında haberleşme dışındaki tüm kalemlerde artış görüldü.
Çekirdek enflasyon rakamlarına bakıldığında tüm endekslerde gerek aylık gerekse yıllık değişimlerde yükseliş izlendi. Ana gösterge niteliğinde olan H ve I endekslerinde yıllık enflasyon sırasıyla %6.67 ve %6.19 seviyesinde gerçekleşirken her iki rakam da Şubat 2009'dan bu yana en yüksek seviyeye işaret ediyor.
Üretici fiyatları da Ağustos ayında, beklentilerin üzerinde %1.76 gerilerken yıllık artış %11 ile Kasım 2008'den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Tarım fiyatları, %0.76'lık düşüş ile gerilemeye devam ederken sanayi kaleminin %2.24 seviyesinde yükseliş kaydettiği izlendi.
Ağustos ayı enflasyon rakamlarında, TCMB beklentilerine paralel olarak, döviz kuru artışlarının yansımaları görülmeye başladı. İlgili ayda gıda fiyatlarındaki artış beklentilerimizin üzerinde gerçekleşirken giyim ve ayakkabı kaleminin önceki yılların altında bir düşüş kaydetmesi, enflasyonun tahminimizi aşmasını beraberinde getirdi. Her ne kadar fiyatlar genel seviyesindeki artış, Merkez Bankası öngörülerine paralel olsa da, çekirdek enflasyondaki hızlı artış, küresel ekonomik durgunluğa ilişkin sinyallerin devam etmesine rağmen faiz indirimine dair beklentilerde değişime yol açabilir."
Şahsen TCMB'nin enflasyon beklentilerinde radikal bir değişme olmadıkça faiz politikasını değiştireceğini sanmıyorum. TCMB'nin esnek enflasyon hedeflemesinin içinde mütalaa edilebilecek bir para politikası çerçevesini sürdürdüğü tezi teorik olarak öne sürülebilir. Bunun nedeni şudur: 1990ların ortalarından 2000lerin başına kadar enflasyon hedeflemesi literatürü gelişmekte olan ülkelere uygulanacak biçimde genişletildi ve zaten uygulama olarak da çok yaygınlaştı. Gelişmekte olan ülkelere yönelik genişlemede önemli madde, döviz kurunun merkez bankası reaksiyon fonksiyonunda açık biçimde yer aldığı modellerin yazılmasıydı. Yani kuru da objektif fonksiyonun bir argümanı yaparak -büyüme ve enflasyonun yanı sıra- enflasyon hedeflemesi yürütebilirsiniz. Bu böyle olmakla beraber TCMB'nin 2010 Kasım ayından bu yana ortaya koyduğu yaklaşımlar daha çok enflasyon hedeflemesinin dışında, eskiden kullanılan enstrümanların daha farklı paketlendiği makro ihtiyati politikalar denilen alanda kendisine yer bulabilir. Ya da şöyle ifade edelim: fonksiyonda enflasyonun, büyümenin ve kurun trend seviyelerinden ya da hedeften sapmalarına göre faiz oranını artıracak/düşürecek cevaplar ortaya çıkıyor ve en önemli ağırlık enflasyonda değil. Ayrıca enflasyon içinden geçilen dönemde en önemli ağırlığı hak ediyor olmayabilir. Fakat bu başka bir tartışma. Yeni bir resesyon gelirse konuşacak çok daha önemli konular olacak ve herhalde yumuşak iniş en iyi senaryo olarak görünecek.