Enflasyon, dolar ve altın fiyatındaki değişim, Türk Lirası varlık ve yükümlülükleri farklı ölçüde etkiliyor. Gelir ve servet dağılımını bozuyor.
Kasım ayında yurtiçi üretici fiyatlarında yıllık artışın yüzde 6.41, tüketici fiyatlarında yıllık artışın yüzde 7.00 olması sevinilecek bir gelişme.
Ne var ki, yıllık enflasyon yüzde 7 iken, dolar fiyatı bir yılda yüzde 20.37, euro yüzde 18.47, altın yüzde 33.46 arttı.
Altın fiyatı ekonomiyi etkilemez ama dolar ve euro her türlü mal ve hizmetin maliyetini etkiliyor. Her şeyin başında petrolü, gazı, kömürü dolarla ithal ediyoruz. Elektrik fiyatı dolara bağlı.
Tarımda, sanayide üretilen her türlü malın fiyatının bir bölümü euro, dolar girdisinin yükünü taşıyor. Görülüyor ki dolar ve euro fiyatındaki artış henüz üretici ve tüketici fiyatlarının içine girmemiş.
Kasım enflasyonu, 2017 fiyatlamaları için önem taşır. Ücret artışı belirlenirken, maliyet ve satış fiyatları bütçesi yapılırken, kira sözleşmeleri düzenlenirken, insanlar gelir gider hesabı yaparken, tüketici fiyatlarında kasım ayı yıllık artış oranı dikkate alınacak.
• Birikimini bankada değerlendirenler, mevduatının faizi olarak, vergiden sonra ellerine net yüzde 9 geçiyorsa, yüzde 7 enflasyon farkı düşüldüğünde, birikiminden net yüzde 2 dolayında getiri sağlamış olacaklar.
• Varlıklarını TL olarak tutanların varlıklarının reel değeri ise ”enflasyon yüzünden yüzde 7 erimiş olacak.
• Birikimini bankada döviz hesabında tutanların Türk Lirası varlıkları faizin düşük olmasına rağmen, doların bir yılda yüzde 20 fiyat artışı nedeniyle, yüzde 20’nin üzerinde değerlenmiş durumda.
• Birikimlerine altına bağlayanların Türk Lirası varlıkları altının gramının yüzde 33.46 oranında artması nedeniyle büyüdü.
• Alışveriş merkezinde dolarla dükkân kiralayanların kiralarının TL karşılığı bir yılda yüzde 20 arttı.
• Alışveriş merkezinde, her yıl Tüketici Fiyatları Endeksi’ndeki artış kadar kira artışıyla dükkân kiralayanların 2017 yılı kiraları sadece yüzde 7 oranında artacak.
Ülkemizde Türk Parası yanında dolar ve altın ekonomide önemli ağırlığa sahip. Kontratları, fiyatları sadece enflasyon etkilemiyor, dolar ve altın fiyatındaki değişim de kontrat (fiyatlama) sistemini alt üst ediyor.