Uluslararası Enerji Uzmanı Fatih Birol, Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği'nin (TÜSİAD) katkısı ile IEA tarafından yıllık olarak hazırlanan "World Energy Outlook 2012? raporunun Türkiye tanıtımını yaptı.
Birol'un iki konudaki açıklamaları ilgi çekiciydi. (1) Irak'ın dünya petrol talebinin yarısını karşılayabilecek duruma gelmekte olduğunu, (2) ABD'nin petrol ve doğalgazda dünyanın en büyük üreticisi konumuna gelmekte olduğunu söyledi.
Dursun Yılmaz tarafından oluşturulan "Toprak Su Enerji Çalışma Grubu"nun www.topraksuenerji.org adresinden ulaşılan bir internet sitesi var. Bu sitede enerji konularında yararlı bilgiler yayınlanıyor.
Sitede yer alan bilgilere dayalı olarak Birol'un iki konuda söylediklerini özetleyeceğim.
Birol, Irak'ın günde 3 milyar varil olan petrol üretiminin, 2020?de 6 milyar, daha sonra 8 milyar varile çıkabileceğini söylüyor.
Bu tahminlerin gerçekleşmesi halinde, önümüzdeki 20 yılda dünya petrol üretimindeki artışın yüzde 45?inin sadece Irak'tan geleceğini dile getiren Birol, "Yani önümüzdeki 20 yılda dünya petrol piyasasına girecek iki petrol varilinden biri Irak'tan gelecek" diyor.
Irak'ta çok zengin petrol yatakları bulunduğunu dile getiren Birol, ülkede yıllarca arama yapılmadığını, şimdi aramalar yapıldığını, maliyetin de düşük olduğunu belirtiyor. "Örneğin; Rusya'da 1 varil petrol maliyetinden 12 kat daha ucuz Irak'ta petrol saha maliyeti" diyor. "15 yıl sonra zenginlik açısından bu bölgede bir Suudi Arabistan'ın daha olacağını" söylüyor.
ABD'deki petrol ve doğalgaz konusunu da değerlendiren Birol, ABD'nin, 2017 yılında Suudi Arabistan'ı geçerek dünyanın en büyük petrol, 2015 yılında ise Rusya'yı geçerek dünyanın en büyük doğalgaz üreticisi haline geleceğini söylüyor.
Son üç yılda ABD'nin petrol üretiminin bir Kuveyt kadar arttığını belirten Birol, sonuç olarak ABD'nin 10 yıl içerisinde dünyanın bir numaralı petrol ve gaz üreticisi haline gelebileceği öngörüsünde bulunuyor. Birol, ABD'de kayagazı dolayısı ile 650 bin yeni iş sahası oluştuğunu belirtiyor.
Bu durumun da birçok denklemi değiştireceğinin altını çizen Birol, değişimlerden birinin de Ortadoğu ile ilgili olduğunu kaydediyor. ABD'nin petrol ithalatında Ortadoğu'nun ciddi bir rol oynadığını hatırlatan Birol, "Bu gelişmeler sonucu çok yakın zamanda ABD'nin artık Ortadoğu'dan petrol ithal etme zorunluluğu kalmayacak. Bu da petrol piyasaları için önemli bir sonuç" diyor.
Birol'a göre doğalgaz fiyatları ile petrol fiyatları arasındaki bağ yakında gevşeyecek ve doğalgaz fiyatları piyasada arz ve talebe göre oluşacak. Elektrikte kömürün payı azalacak, ama dünya elektrik üretiminde kömürün ağırlığı devam edecek. Nükleer enerjide ise büyüme düşecek.
Enerji konusu bizim için hem ekonomik hem de siyasi bakımdan önemli. Ekonomik bakımdan önemli, enerji ithalatı en büyük döviz kalemimiz. Siyasi bakımdan önemli. Sınır ötemiz dünya devlerinin petrol sahalarına hakim olma savaşını sürdürdükleri topraklar.
Irak'tan sonra sırada İran var. Bizim bu ortamda yapabileceğimiz sadece gelişmeleri doğru okuyarak, doğru pozisyon almak olacak.
Enerji konusu bizim için hem ekonomik hem de siyasi bakımdan önemli. Bu ortamda yapabileceğimiz, gelişmeleri doğru okuyarak, doğru pozisyon almak olacak.