Nisan ayı cari açığı 7.6 milyar dolar oldu. Bir ay önce açık 9.7 milyar dolar idi. Cari açık düşüyor diye sevinmek imkansız. Çünkü ocakta 6.0 milyar dolar şubatta 6.1 milyar dolar idi. Nisan ayında açık, yılın ilk 2 ayındaki açığın üzerine çıkmış durumda.
Seçim öncesi ekonomiyi yönetenler, açığın küçültülmesi için:
- Ekonomideki büyümenin yavaşlatılmasına karar verdiler,
- Büyümeyi yavaşlatmak için talebi kısacaklarını açıkladılar,
- Talebi kısmak arayışında da banka kredilerini sınırlamak için tedbirler aldılar.
Talebin kısılması ve büyümenin yavaşlatılması ile cari açıkta küçülme gerçekleşse bile bunun kalıcı olmayacağını ileri süren görüşler şimdilik ilgi görmüyor.
İşin kötü yanı:
- Cari açık sorununun sadece sıcak para girişi olarak değerlendirilmesidir.
- Halbuki cari açık sorunun arkasındaki ucuz döviz sorunu, ekonominin yapısını bozmaktadır. Üretimi dışa bağımlı hale getirmektedir.
İç talebi sınırlayarak (daha açık ifade ile) toplam ithalat miktarını azaltarak cari açık rakamı küçülse bile, ucuz döviz sorunu devam ettiği sürece içeride üretimin dışa bağımlılığı artacaktır. İç talebi uzun süre sınırlamak, büyümeden uzun süre vazgeçmek mümkün olamayacağına göre, ekonomi biraz harekete geçtiğinde, üretim biraz kıpırdadığında cari açık gene artacaktır. DÜNYA'da 10 Haziran 2011 tarihinde Alaattin Aktaş rakamlarla anlattı. Sıcak para bizim harcama açığımızı kapatmak için giriyor. Sıcak para geldiği için ve de döviz ucuz olduğu için biz bu paraları harcıyoruz.
Başka anlatım ile dışarıdan para gelmese, döviz ucuz olmasa biz bu paraları zaten harcamayacağız. Cari açık sorunu devamlı artmayacak. Yılbaşından bu yana aylık dış ticaret açığı ve cari açık rakamlarına bakalım. Dışarıdan ne kadar döviz girmiş ise biz o döviz ile ithalat yapmışız. Dövizi harcamışız. Olmayan dövizi harcamak mümkün değil. Ucuz olmayan dövizi harcamak mümkün değil. Seçim sonrası dönemde ekonomi politikalarında değişiklik olup olmayacağını görmek için bir süre beklemek gerekecek. Gerçekçi döviz kuru uygulaması için kısa sürede atım atılmaz ise, her ay cari açık sorununu tartışmaya devam edeceğiz.
Cari açık nasıl oluşuyor?
Milyar TL
Dış ticaret açığı Cari açık
Ocak -6.1 -6.0
Şubat -6.1 -6.1
Mart -8.3 -9.7
Nisan -7.6 -7.6
Toplam -28.3 -29.6
Kaynak: TC Merkez Bankası Ödemeler Dengesi tabloları.