Biz aylık olarak en az 5 milyar dolarlık cari açığa alışmış idik. Temmuz ayındaki 4.2 milyar dolarlık açıktan sonra aylık rakamlar küçülmeye başladı. Eylül ayında 3.3 milyar dolar olan açık rakamı, ekim ayında 2.8 milyar dolara geriledi.
Öte yanda sermaye akımı ile döviz girişleri yavaşlamıştı. Eylül ayında toplam net giriş 2 milyar dolara düşmüştü. Ekimde sermaye hareketi ile ülkeye net 6.5 milyar dolar girdi.
Sermaye hareketi ile ekim ayında net döviz girişinde;
• Doğrudan yabancı sermayenin payı 505 milyon dolar.
• Portföy yatırımları için net döviz girişi 3 milyar 757 milyon dolar.
Kredi girişi 2 milyar 247 milyon dolar. Ekim ayının bir özelliği 1.4 milyar dolarlık nereye gittiği belli olmayan döviz çıkışı.
Genel değerlemede görülen şudur:
• Nisan, mayıs aylarında 8 milyar doların üzerine çıkan mal dengesi açığı, (Fob olarak ithalat-ihracat farkı) eylül ayında 6 milyar dolara, ekim ayında 5.6 milyar dolara geriledi. İşte bunun etkisindedir ki cari açıkta bir iyileşme var.
Kaldı ki turizm gelirlerinin mevsimsel katkısı da açığın küçülmesine yardımcı oluyor.
-Sermaye hareketlerinde henüz doğrudan yabancı sermaye girişi artışı yok.
-Net portföy girişleri de henüz beklenen çizgiye çıkamadı.
-Net dış kredi kullanımı da yavaşlamış durumda.
Bütün bunların arkasında döviz kurunun oynaklığı önem taşıyor. Dışarıdan sermaye girişi, döviz kurundaki oynaklıktan etkileniyor. Dışarıdan giren ve 2.00 TL’ye bozdurulan doların, yarın çıkarken kaç TL’den satın alınacağının bilinmemesi döviz girişini yavaşlatıyor.
Geçen yıl 10 aylık açık 39.5 milyar dolar idi. Bu yıl 51.9 milyar dolar oldu. Açık anlatımıyla açık rakamı geçen yılın üzerinde. Önümüzdeki aylarda ihracatı harekete geçirmek bu bakımdan büyük önem taşıyor.
Dolar ve euro fiyatlarındaki artışın ihracatı bugüne kadar teşvik etmemesi dikkat çekiyor.