Türkiye İstatistik Kurumu’nun hanehalkı tüketim harcamaları araştırması, 2014’te büyüme hızındaki düşüşün toplumun en yoksul kesimini daha da yoksullaştırdığını ortaya koyuyor. Yüzde 20’lik gelir dilimleri arasında geçen yıl, tüketim harcamalarının miktarı reel olarak azalan tek kesim, hanelerin en düşük gelirli yüzde 20’sini oluşturan yoksullar oldu.
Buna karşın en zengin yüzde 20’de yer alan ailelerin tüketimi reel olarak yüzde 1.74 arttı. Üst orta gelir grubunu oluşturan 4. yüzde 20’lik kesimin reel tüketim artışı yüzde 2.46, orta gelir gurubundaki 3. yüzde 20’lik gelir diliminin reel tüketim artışı yüzde 1.52 oldu. Alt-orta gelir grubundaki ikinci yüzde 20’lik gelir dilimindeki reel tüketim artışı ise yüzde 3.02 oldu.
Böylece en yoksulların tüm gelir gruplarıyla olan farkı daha da arttı. 2013’te en zenginin yüzde 20’nin tüketimi en yoksulun 4.25 katı iken, 2014’te aradaki fark 4.40 kata çıktı.
En yoksulların tüketimindeki reel düşüşte başı çeken kalemlerden birisinin eğitim olması, gelir dağılımındaki bozulmanın yarattığı tehlikeyi daha da büyütüyor. En yoksul yüzde 20’nin eğitim harcaması reel olarak yüzde 6.90 küçüldü. Buna karşın en zengin yüzde 20’nin eğitim harcamaları reel olarak yüzde 5.72 arttı. 2013’te eğitimdeki zengin-yoksul farkı 25.90 kat iken 2014’te 29.41 kata çıktı. Aynı zamanda eğitim harcamaları, zengin- yoksul uçurumunun en hızlı arttığı alan oldu.
En yoksul kesimin tüketimini reel olarak en fazla kıstığı alan çeşitli mal ve hizmetler oldu. Bu kalemde temizlik ve kişisel bakım malzeme ve hizmetleri ile mücevher ve sigorta hizmetleri gibi mal ve hizmetler yer alıyor.
En yoksulun reel olarak en fazla azalan ikinci tüketim kalemi alkollü içecekler ve sigara oldu. Buna karşın en zengin yüzde 20’nin alkol ve sigara tüketimi reel olarak yüzde 11.66 arttı.
En yoksullar kişisel bakım, eğitim, içki ve sigaranın yanı sıra boğazından da kesmek zorunda kaldı. En yoksul yüzde 20’nin gıda tüketimi de geçen yıl reel olarak yüzde 5.08 azaldı.