Dünya borsa endeksleri neyi anlatıyor?

Ömer Faruk ÇOLAK EKONOMİ ATLASI dunyaweb@dunya.com

Son bir hafta İMKB yine oldukça hareketli günler geçirdi. Her ne kadar sıradan tasarruf sahibi için çok anlam ifade etmese de, borsa endeksindeki değişmelerin faiz ve döviz kuru ile ilişkili olduğunu herkes biliyor. Bilinmeyen borsa endeksinin az sayıda yatırımcının elinde kontrol edilebilen bir değişikken olduğu, geniş kitlenin ise eski Türk filmlerinin çekimlerinde yapıldığı gibi trene bindirilip el sallayanlar sınıfına girdikleri. Borsada bu sınıfta yer alanlar, tıpkı filmde figüranlık yapanlar gibi, ben bu filmde rol aldım demenin dayanılmaz mutluluğunu yaşamaktadır. İşe biraz daha akılcı bakanlar borsadan uzaklaşmakta, ancak yine de her gün TV kanallarında ya da gazetelerde yer alan "ABD NASDAQ Borsası değer yitirdi, İMKB bundan etkilendi (etkilenmedi)" biçimde yapılan yayınlarda yer alan borsa endekslerinin neyi ifade ettiğini merak etmekte.

Bu endekslerden bazıları şunlar:

Dünyanın en büyük borsası olan New York Borsası için hesaplanan Dow Jones Endeksi sadece ABD için değil, tüm dünya için önemli. Dow Jones Company 1881'de kuruldu., Wall Street Journal'ın da yayıncısı olan küresel ölçekte ekonomi haberleri ve bilgi hizmetleri sağlayan News Corporation'a bağlı bir şirket olarak faaliyette. Sanayi endeksinin yönetiminden The Wall Street Journal'ın editörleri sorumlu. Endekse dahil edilen şirketlerin listesinde düzenlemeye gidilmesi, şirketlerin durumunda ya da faaliyetlerinde çok büyük bir değişime bağlı. Endeks, ABD mali piyasasının genel durumunu yansıtan finansal hizmetler, teknoloji, perakende, eğlence ve tüketim malları gibi alanları kapsıyor (daha fazla bilgiyi <http://www.dowjones.com> adresinden edinebilirsiniz).

ABD'de kullanılan diğer önemli endeks NASDAQ'dır. 1971'de kurulan NASDAQ (The National Association of Securities Dealers Automated Quotations) ABD'de en büyük elektronik menkul kıymet borsası. NASDAQ-100 Endeksi, menkul kıymetler borsasında işlem gören Amerika merkezli ve yabancı en büyük 100 şirketi kapsıyor. 1985 Ocak ayında hesaplanmaya başlanan NASDAQ-100 Endeksi'nin içinde finans sektörü ve yatırım kuruluşları şeklindeki şirketleri içinde barındırmıyor. NASDAQ Endeksi, bilgisayar donanım ve yazılımı, telekomünikasyon, perakende/toptan ticaret ve biyoteknoloji gibi alanlarda faaliyet gösteren ve bu borsada işlem gören en büyük şirketlerin performansını yansıtıyor. Bundan dolayı kimi zaman teknoloji endeksi olarak adlandırılıyor (daha fazla bilgiyi <http://www.nasdaq.com> adresinden edinebilirsiniz).

Japonya'daki başlıca gösterge olarak kabul edilen Nikkei 225 Endeksi 7 Eylül 1950'den kuruldu. Tokyo Borsası'nda en fazla işlem gören farklı sektörlerden seçilen 225 şirketten oluşan endekste yer alanlar her yıl değiştirilebiliyor. Endeks adını Japonya'nın en büyük ekonomi gazetesi olan Nikkei'den alıyor. Endeksi de 1876'da kurulan ve ekonomi odaklı haber hizmetleri sağlayan Nikkei Grubu hesaplıyor. (daha fazla bilgiyi http://www.nikkei.com adresinden edinebilirsiniz).

NYSE-Euronext Grubu'na bağlı olan CAC -40 (Cotation Assistée en Continu, sürekli destekli kotasyon) Endeksi, Paris Borsası'nda işlem gören 40 şirketin performansını gösterir. Endeks 100 şirket arasından en büyük ve hisseleri en fazla işlem gören 40'ının seçilmesiyle oluşur. (daha fazla bilgiyi http://www.euronext.com adresinden edinebilirsiniz).

Almanya'da, Frankfurt Borsası'nın endekslerinden birisi olan DAX (Deutscher Aktien İndex- Alman menkul kıymetler endeksi) aktif büyüklüğü ve şirketin piyasa değeri açısından, en büyük 30 Alman şirketinin performansını ifade ediyor. Endeks elektronik işlem sistemi Xetra® üzerinden yürütülürken, DAX endeksinde yer alan 30 şirketin listesi, üçer aylık dönemlerde performanslarına göre gözden geçiriliyor. (daha fazla bilgiyi http:// www.deutsche-boerse.com <http://www.deutsche-boerse.com> adresinden edinebilirsiniz).

İngiltere'de Londra Borsası FTSE-100 Endeksi, 77'den fazla ülkeye ait menkul kıymet, tahvil ve alternatif aktifleri kapsayan bir endekstir. FTSE,10'u küresel 37'si bölgesel olmak üzere 60'dan fazla endeks ürünü ifade eder. FTSE-100 Endeksi İngiltere için hazırlanan 14 endeks arasında temel gösterge kabul ediliyor. (daha fazla bilgiyi <http://www.ftse.com> adresinden edinebilirsiniz).

Siz siz olun borsada oynamayın borsaya yatırım yapın.

Tüm yazılarını göster