Dezenflasyon sürecinde: Fed, TCMB…

Joe Biden, Demokratlara mektup yazarak, “Bir araya gelmenin, birleşik bir parti ola­rak ilerlemenin ve Donald Trump’ı yenmenin zamanının geldiği” çağrısını yaptı. Demokrat­lar ise ayrışma halindeler. Seçim yarışı mev­cut adaylarla devam ederse, Trump’ın kazan­ma ihtimali yüksek gözüküyor. Dolayısıyla pi­yasalar; Trump’ın seçim vaatlerine daha fazla odaklanmak ve fiyatlamak durumunda kala­bilir. Önümüzdeki haftalar, Trump’ın vaatleri ve sözleri, piyasa fiyatlamasına daha fazla et­ki edebilir.

New York Fed Enflasyon Anketi

Son veriler, ABD ekonomisinin soğuduğu­nu ortaya koyuyor. Yine de zayıf veri trendi oluştu cümlesi kuramıyoruz. Çünkü verile­rin süreklilik kazanma hali, bir trende dö­nüşme hali oluştu diyemiyoruz. Ama Fed Başkanı Jerome Powell’ın belirttiği üzere, enflasyonda aşağı yönelim söz konusu. Bu­radan hareketle, enflasyonun tekrar düşü­şe geçmesi ve başat verinin direnç kaybet­mesi oldukça anlamlı. Dün açıklanan New York Fed anketine göre katılımcılar, 1 yıllık enflasyonun tahminlerini yüzde 3,2’den yüz­de 3’e indirdiler. 5 yıllık enflasyon tahminleri ise yüzde 2,8’e düştü. Dikkat çeken başka bir konu; konut fiyat artışının yüzde 3’e düşerek, kendi 12 aylık ortalamasına geri dönmesiydi.

Katılımcıların ortaya koyduğu resme baktı­ğımızda; 1 yıl sonra enflasyon da gelirlerimiz de yüzde 3 artacak. Fed Haziran ayında ger­çekleştirdiği toplantısında, 2024 için yüzde 2,8, 2025 için yüzde 2,3, 2026 için ise yüzde 2 enflasyon öngörüsünde bulundu. New York Fed anketi 1 yıl sonrasını işaret ediyor yani zaman olarak Fed’in 2024 ve 2025 tahminle­rinin yaklaşık ortasını işaret ediyor. Enflas­yonda “lineer düşüş ön kabulü” ile yüzde 2,5 civarında olması beklenebilir. Katılımcıların tahmininin Fed’in tahmininden yüksek oldu­ğu görülüyor.

Haziran ayı sonunda yıllık TÜFE yüzde 71,6

Yurt içinde, Haziran ayı enflasyonu beklen­tilerin altında kaldı ve yıllık oran yüzde 71,6 seviyesine indi. Haziran ayında; eğlence-kül­tür, alkollü içecek-tütün grubu sıfıra yakın ar­tış kaydederken, giyim-ayakkabı, ulaştırma fiyatları düştü. Diğer gruplar ise başta konut, eğitim, lokanta-oteller olmak üzere enflasyon yarattılar.

Hizmet enflasyonundaki katılık be­lirgin olmayı, dikkat çekmeyi sürdürüyor. TC­MB Katılımcı Anketi Haziran ayı sonuçları­na göre katılımcılar 2024 yıl sonu için enflas­yonu yüzde 43,52 olarak tahmin ediyor. 12 ay sonrası için yüzde 31,79, 2025 yıl sonunu için ise yüzde 25,51. TCMB 2. Enflasyon Rapo­ru’nda 2024 yıl sonu için yüzde 38, 2025 sonu için yüzde 14 enflasyon tahmininde bulundu. Katılımcıların tahminleri TCMB tahminleri­nin oldukça üzerinde.

Mayıs ayından sonra yeni bir evreye girdik

Mayıs ayında, enflasyon zirve yaptıktan sonra enflasyonda düşüş evresi başladı. İlk ve­ri düşüşü teyit etti. Temmuz ve Ağustos veri­lerinin de yüksek baz etkisinden ötürü düşüşü teyit etmesi kesin gibi duruyor.

Düşüş evresi­ne girdik ama enflasyonun mevcut seviyesi ile yıl sonu hedefi ve 2025 yıl sonu hedefi arasın­da fark bulunuyor. O yüzden kat edilmesi ge­reken yol olduğu aşikâr. Tabii 2024 için yüz­de 38, 2025 için yüzde 14 orta nokta tahminler. TCMB 2024 sonu için yüzde 34-42 aralığı­nı, 2025 sonu için yüzde 7-21 aralığını öngö­rüyor. Söz konusu bant aralıklarının tepeleri­ni de baz alırsak yine mevcut enflasyonun ol­dukça altındalar. Az önce söylediğimizi tekrar edelim kat etmemiz gereken yol uzun.

Piyasa dediğimiz yapı, farklı geçmişlerin, farklı bek­lentilerin, ihtiyaçların, rasyonel-irrasyonel ile zaruri veya keyfi kararların karşı karşıya gel­diği bir yer. Enflasyonda düşüş evresine girdi­ğimiz bu dönemde enflasyon aşağı geldikçe ar­tan miktarda, TCMB politika faizine dair faiz inmeli-inmemeli tartışmasını çokça duyaca­ğımız aşikâr. Şu ana kadar TCMB, dezenflas­yon sürecini yakın takipte tutarak, proaktif adımlar attı. Sıkılaşma konusundaki şahinli­ğinin ve ciddiyetinin net olarak sinyalini ver­di. Piyasanın söz konusu sinyalleri aldığını dü­şünüyoruz. Benzer durum Fed için de geçerli.

Fed şahin duruşunu değiştirmeyerek piyasa­yı ikna etti ve aşırı beklentileri törpüledi (hat­ta tırpanladı). Bizim merkez bankamız da de­zenflasyon yolunda ilerliyor. O yüzden dışarı ile benzer açıklamalar ve benzer piyasa reak­siyonları görebiliriz. Şu ana kadar TCMB süre­ci net ve kararlılıkla yönetiyor. Bu tavır ise de­zenflasyon sürecinin ilk şartı.