Vergi tahsilatında ilk üç ay, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 27'ye yakın yükseliş yaşandı.
Memur alımları, müşavir sayısındaki artış ve sosyal yardımlar sayesinde bozulan bütçe dengesinin iki yakası 'bu sayede' bir araya gelmeye başladı.
Peki, ne oldu da tahsilat bu kadar yükseldi?
İç talep mi arttı?
Ticaret mi canlandı?
* * *
Maliye son 1 yılda denetimleri sıklaştırdı/sıkılaştırdı.
Cezaları artırdı.
Ve kayıt dışılık düşmeye başladı.
Denetimin, düşünülenden de önemli olduğu ortaya çıktı.
* * *
Denetim bu kadar önemliyse ve getirisi bu kadar fazlaysa…
Özel sektörün yanı sıra kamu da denetlenmeli…
Yapılan işlerin ekonomikliğinin,
Etkililiğinin/etkinliğinin,
Ve en önemlisi gerekliliğinin ve verimliliğinin denetimine ağırlık verilmeli.
Maliye'nin özel sektöre yaptığını, başka bir kurum kamuya yapmalı.
* * *
Bu aybaşında işlevsel hale getirilen Kamu Denetçiliği Kurumu bu yolda atılmış önemli bir adımdır.
Kuruma ilk on günde gelen şikayet sayısı, kamu çalışanlarının önemli bir oranının 'baştan savmacı' yaklaşımının ve verimsizliğinin göstergesidir.
Bir olumlu adım da, çıkarılan Kanun ile yetkileri tırpanlanan Sayıştay'a, geçtiğimiz hafta görevi iade eden Anayasa Mahkemesi'nin kararıdır.
* * *
Sayıştay, 2010'da çıkarılan kanuna göre teftiş kurullarının kaldırılmasından sonra kamuda denetleme yetkisine sahip tek kurum olarak kalmıştı.
O tarihten itibaren Sayıştay denetçilerinin hazırladığı raporları ilgili kamu kurumlarına gönderip görüş sormasından kısa bir süre sonra, sürpriz bir yasa değişikliği gündeme gelmiş ve Torba Kanun'a eklenen maddeyle, Sayıştay'ın denetim yetkisi kısıtlanmıştı.
6353 sayılı kanuna eklenen maddeyle; Sayıştay'ın kamu idarelerinin takdir yetkisini sınırlayacak veya ortadan kaldıracak şekilde rapor düzenleyemeyeceği, yapılan işlerin gerekliliğini, ekonomikliğini, etkililiğini ve verimliliğini denetleyemeyeceği hükme bağlanmıştı.
Anayasa Mahkemesi bu maddeleri iptal etti ve gerekçeli karar geçtiğimiz hafta Resmi Gazete'de yayımlandı.
* * *
Dün, Kanun'un yeniden ele alınacağını ve hükümetin bu konuda kararlı olduğunu öğrendik.
* * *
Yani, yine bir tarafımız eksik kalacak!
* * *
Tıpkı, Maliye denetimlerinde olduğu gibi!
Şöyle ki:
Vergi tahsilatındaki artışın büyük bölümü dolaylı vergiler tahsilatındaki artıştan kaynaklanıyor.
KDV tahsilatındaki yüzde 17.2'lik artış, ithal ürünlerden alınan KDV tahsilatındaki yüzde 36.1'lik rekor yükseliş, ÖTV tahsilatında yüzde 30 artışları yakalayış, yüzde 27'lik tahsilat artışını açıklamaya yetiyor.
Vergi gelirlerinin bu yıl 317.9 milyar lira olması hedefleniyor.
Dolaylı verginin payının ise yüzde 70'e yaklaşması öngörülüyor.
Bir şey yine unutuluyor!
O şey ki, 40 yıldır siyasi parti programlarında konu ediliyor.
Gelir ve kurumlar vergisi gibi doğrudan vergilerin payını yükseltmemiz, vergiyi tabana yaymamız, bunun için bu alanlarda da denetimi artırmamız gerekiyor.