Amerika basky yapty, Güney Kore hükümeti et işalatyny kolayla?tyrdy. Halk ayaklandy. Milyonlarca Koreli soka?a döküldü. Amerika'nyn 'deli dana' riski ta?yyan etlerinin işal edilmesini protesto etti. Hükümet protestolara dayanamayarak istifa etmek zorunda kaldy.
Türkiye'ye her türlü et kaçak yollardan giriyor. Bu etler afiyetle yeniyor. Canly hayvan synyrlardan ülkeye kaçak olarak sokuluyor. Sonra hayvanlaryn kula?yna küpe takylarak yasal hale getiriliyor ve piyasaya sürülüyor. Hastalyk riski çok yüksek. Ama, kimseden ses çykmyyor.
Hükümet deli dana riski ta?yyan ülkelerden damyzlyk hayvan işalatyna izin veriyor. Bir-iki sivil toplum kurulu?unun cylyz tepkisinden ba?ka ses çykaran olmuyor.
Demokratik Sol Parti (DSP) Ystanbul Milletvekili Hasan Macit, Meclis'te soru önergesi verdi. Tarym ve Köyi?leri Bakany Mehdi Eker, damyzlyk hayvan işalatynyn neden yapyldy?yny aynen ?u sözlerle ifade etti: "Bakanly?ymyz, belirli kriterleri ta?yyan ve sadece kendi i?letmesinde bulundurmak ?arty ile hastalyklardan ari olmak kaydyyla damyzlyk hayvan işalatyna özel izin vermektedir. Hayvan işalaty, çi? süt fiyatlaryny dengelemek ve fiyat istikraryny sa?lamak amacyyla yapylmaktadyr."
Bugüne kadar yapylan damyzlyk hayvan işalaty çi? süt fiyatlaryny ne kadar dengeledi? Gerçekten fiyat istikrary sa?landy my?
Hayvan işalatynyn ba?lamasyndan sonra süt fiyatynda byrakyn istikrar sa?lamayy, istikrarsyzlyk daha da artty. Dengeler altüst oldu.
Üstelik hayvancylyk sektörünün geli?meye ba?lady?y, yatyrymlaryn yo?unla?ty?y bir dönemde AKP hükümeti hayvancylyk desteklerinde radikal bir de?i?ikli?e gitti. Desteklerin ço?unu kaldyrdy. Bazy destekleri dü?ürdü. Süt primini ku?a çevirdi. Hayvan ba?yna ödeme sistemine geçti. Sektörde istikrarsyzly?a, kaosa neden oldu. Hayvan işal edenler büyük bir ?a?kynlyk içerisinde.
Devlete ait Denizli Acypayam Y?letmesi'ni 30 yylly?yna kiralayan Ata Sancak Grubu 50 milyon dolarlyk yatyrymla süt hayvancyly?y yapmaya karar verdi. Yakla?yk 5 bin ba?lyk bir i?letme kuracak. Ylk etapta Amerika'dan 2 bin ba? hayvan işal edildi. Hayvanlar sa?ylmaya ba?lanyrken, hayvancylyk desteklerinde radikal de?i?ikli?e gidildi. Ba?bakan Erdo?an'yn deyimi ile oyun ba?larken kural de?i?tirildi.
Ata Sancak Grubu'nun yönetim kurulu üyesi Deniz Kirazcy, hakly olarak, "Biz bu yatyryma ba?lady?ymyzda 2010'a kadar hayvancylyk destekleri verilecek diye girdik. Verimlilik denildi, sütte verimlili?i artyrmak için bu i?letmeyi kurduk. Süt te?viki dü?ürüldü. Y?letme yapysy küçük, i?letmeler büyütülsün denildi. Biz büyük i?letme kurduk. Hayvan ba?yna destek uygulamasyna geçildi ve büyük i?letmelere synyrlama getirildi" diyor.
Bu i?ten karly çykan elindeki damyzlyklary satan Amerika oldu.
?ikayetçi olan sadece Amerika'dan hayvan işal edenler de?il, son dönemde yatyrym yapan herkes pi?man.
Yzmir Tire'de bin ba?lyk i?letme kuran Defne Tarym Hayvancylyk Y?letmesi'nin genel müdürü Tevfik Pakdil, süt fiyatyndaki dü?ü?ten, süt tozu kullanymynyn artmasyndan ?ikayetçi. Kaçak olarak ülkeye çok miktarda süt tozu girdi?ini ve mandyralarda i?lendi?ini söylüyor ve ekliyor: "Y?letmemizi bin ba? daha ekleyerek büyütecektik. Ancak hayvancylyk desteklerindeki de?i?iklik, sektördeki istikrarsyzlyk ve süt fiyatlaryndaki dü?ü? nedeniyle bu yatyrymy askyya aldyk."
Sektörde en büyüklerin durumu böyleyse, de?i?en destekleme sistemi ile küçük ve orta ölçekli i?letmelerin durumunu varyn siz tahmin edin.
Ba?a dönersek, Türkiye neden damyzlyk hayvan işal ediyor? Neden kaçak hayvana, kaçak ete, kaçak süt tozuna engel olamyyor?
Koreliler kadar duyarly olamady?ymyz için.