Son iki haftadır, bir bankada pazarlama ve operasyon arasındaki bir çatışmadan ve çözümünden söz ediyorum. Bu hafta çatışma yönetimi konusundaki bazı temel ilkelere değineceğim.
"Her çatışma kötü değildir
Her çatışmaya "kötüdür" gözüyle bakmamak gerekir. Örneğin, sözünü ettiğimiz örnek olaydaki çatışmalar olmasa idi, belki de bankacılık bu kadar sağlıklı olmayacaktı. Çatışma olmasaydı belki operasyoncular "ali kıran, baş kesen" mantığı ile bankada operasyonların büyük bölümünü kitleyecekti. Çatışma, değişim getirir. Her değişim de kötü değildir.
"Arabulucu olarak karıştığınız çatışmalarda iki tarafın desteğini almış olmalısınız
Diyelim ki bir çatışma var ve siz de doğrudan taraf değilsiniz; bu çatışmanın da çözülmesi gerektiğine inanıyorsunuz. Bu durumda sahaya inip, örneğin insan kaynakçısı olarak çatışmaya karışacak ve çözüm arayacaksınız. Eğer iki tarafın da desteğini almamışsanız siz zarar görebilir, "kim vurduya" gidebilirsiniz. Çatışmanın sağlıklı olarak çözülebilmesi için iki tarafın da sizin tarafsızlığınıza inanması ve size güvenmesi gerekir.
"Çatışma çözmeye girmeden kendinizi tanıyınız
Gerçi her duruma göre uygulayacağınız bir çatışma çözümü stratejisi bulunabilir. Ama genelde kişilerin bir stili vardır. Bu çatışmaya girmeden kendinizi tanımış olmanız gerekir. Daha sonra "Neden hep bunu yapıyorum? Benimki de bile bile lades" dememek için stilinizi biliniz.
"Çözümüne gireceğiz çatışmaları bir yönetici olarak akıllıca seçiniz
Bir yönetici olarak her çatışmaya girmek zorunda değilsiniz. Buna zamanınız da yetmeyebilir, enerjiniz de. Yönetici, göreceği şeyleri akıllıca seçmelidir. Her şeyi her an görmek zorunda değilsiniz. Gerektiğinde görmemezlikten gelmeyi bilmeli, kişiler arasındaki bazı çatışmalarıın çözümünde işi oluruna bırakabilmelisiniz. Bu çatışma sonunda belki onları daha güçlü kılabilirsiniz.
"Çatışmanın taraflarını iyi tanıyınız
Bir çatışmanın çözümlenmesi demek, iki tarafın da silahlarının susması ve dengeli bir barış ortamının yeniden kazanılması demektir. Çatışma çözümü bir anlamda psikolojik savaştır. Bu savaşı kazanmak için tarafların tüm cephelerinin iyi tanınması, silahlarının, güçlü ve güçsüz taraflarının bilinmesi, karekter çözümlemelerinin iyi yapılmış olması gerekir. Bunun için de ev ödevinizi yapmanız, sıkı hazırlanmanız gerekir.
"Çatışmanın neden kaynaklandığını iyi tanımlamalısınız.
Çatışma değişik nedenlerden çıkabilir. Ama bu değişik nedenleri üç ana başlık altında toplayabiliriz. Birincisi, iletişim sorunudur. Genelde insanlar bazen tüm çatışmaların iletişimden kaynaklandığını söyleyerek kolay hedef seçerler. İletişim sorununu çözerlerse çatışmanın da çözüleceğini sanarlar. Halbuki çatışmaya neden olan, yapısal bir sorun olabilir. Örneğin, imalat sanayiinde üretim ile kalite kontrol arasındaki çatışma iletişimden kaynaklanmamaktadır, yapısaldır. Bir diğer neden ise taraflardan birinin veya hepsinin kişilik sorunlarının olmasıdır.
"Seçeneklerinizi iyi belirleyiniz
Sorunun neden kaynaklandığını analiz ettiniz. Tarafları biliyorsunuz. Kendinizi tanıyorsunuz. Oturup serin kanlılıkla bu çatışmayı nasıl çözeceğinize karar vereceksiniz. Seçeneklerinizi belirleyip, karar vermeniz gerekecektir. Seçenekleriniz neler olabilir? Bir seçenek, olaya karışmama, işi oluruna bırakma olabilir. Bir diğeri, karşı tarafın isteğini çatışmayı fazla uzatmadan kabul etmektir. Bir başka seçenekte ise, elinizde güç vardır, kendi istediğinizi karşı tarafa zorla kabul ettirebilirsiniz. Karşılıklı ödün vererek çatışmayı sonlandıracağınız gibi, "kazan/kazan" mantığı ile iki tarafın da kazançlı çıkacağı bir seçenek de bulabilirsiniz. Her seçeneği tartıp, seçiminizi yapacaksınız. Ama gidişata göre, elinizdeki bilgilerin zenginleşmesine göre önceden belirlediğiniz bir seçenekten diğerine de geçebilirsiniz.
Sonuç
Çatışma, yaşamın bir parçasıdır. Çatışmadan önce hayat devam etmekteydi. Çatışmadan sonra da devam edecektir. Ama çatışma sonrasında ayakta kalmak,çatışmadan minimum zararla veya güçlü çıkmak da mümkündür. Bu sizin elinizdedir; yeter ki, kararlarınızı duygulardan arınmış, soğukkanlı ve akıllıca veriniz.