Ekonominin olağan döviz açığının büyüklüğü ve de bu açığı kapatacak kadar dövizin ülkeye değişik şekillerde girmesi ekonominin en önemli sorunlarından biri.
Aylık döviz açığı ki buna cari açık diyoruz, mayıs ayında 4 milyar dolar oldu. Yılın ilk 5 ayındaki açık 18.5 milyar dolar.
Geçen yılın ilk 5 ayında açıktan 1.8 milyar dolar daha az açık var ama, açığın küçülmesinin nedeni bu yıl fazla miktarda altın ihracatı yapmamız. Geçen yılın aynı dönemine göre bu yıl ilk 5 ayda net olarak 3.7 milyar dolar daha fazla altın ihracatı yapıldı.
Açık anlatımıyla altın ihracatı hariç döviz açığımız geçen yılın aynı dönemine göre azalmadı. Büyüdü.
Çünkü ihracat gelirlerinde artış yok. Azalma var. Çünkü turizm gelirleri artmıyor. Bu iki döviz kaynağı bizim için çok önemli.
Döviz açığının büyüklüğü önemli ama daha da önemlisi bu açığı kapatacak kadar dövizi bulabilmek.
• Yılın ilk 5 ayında döviz açığı 18.5 milyar dolar.
• Sermaye hareketi ile normal yollardan doğrudan yabancı yatırımı, portföy yatırımı ve kredi olarak ülkeye giren net döviz 5.9 milyar dolar.
• Nereden geldiği belli olmayan kaynaklardan gelen döviz 8.9 milyar dolar.
• Bilinen ve bilinmeyen kaynaklardan gelen toplam 14.8 milyar dolar döviz, ilk 5 ayın net 18.5 milyar dolar açığını kapatamayınca, mecburiyetten döviz rezervlerinden 3.7 milyar dolar kullandık.
Döviz açığını küçültmek önemli. Bunun için ihracatı artırmak, turizm gelirlerini artırmak zorundayız. Fakat döviz açığı ne kadar küçülürse küçülsün açığı kapatmak için döviz bulmaya mecburuz. Şimdilerde sorun açığın büyüklüğü değil. Çünkü açık küçüleceği kadar küçüldü. Fakat normal kanallardan net döviz girişi durdu. Açığı ancak nereden geldiği belli olmayan dövizler ve de döviz rezervlerini eriterek kapatabiliyoruz.
İşte döviz fiyatının yükselmesinin arkasında da bu var.