Çerçeveli misyon
Yıllar önce bir firmada idim. Firma sahibi ile konuşuyordum. Laf döndü dolaştı, "Misyon" a geldi. "Firmanızın bir misyonu var mı?" diye sormuştum.. Patronun gözleri parladı. "Olmaz mı Hocam. Geçen yıl yaptırttık güzel bir tane" dedi. Sonra oğluna dönüp "Oğlum koş getir, Hocam görsün" dedi. Oğlu da 40 küsur yaşlarında birisi idi. Biraz sonra çerçeveletilmiş bir tabela ile geldi. Tabelanın üstünde firmanın misyon ifadesi yazılı idi. Patronun oğlu önümde durarak bana misyon ifadesini okuma fırsatını verdi. Adamcağızı fazla ayakta tutmamak için alelacele okudum misyon ifadesini. Patron sordu. "Nasıl olmuş?" . "Çerçeve güzel olmuş" dedim şaka yollu.
Misyona dalan batıyor(!)
Bir kokteyl partide eski tanıdığım bir bankacı gençle karşılaşmıştım. O meşhur 2001 krizi sonrası idi. Gencin çalıştığı bankaya el konulmuştu. İşini kaybetmişti. Bir süre konuştuktan sonra benimle şu gözlemini paylaştı . "Hocam dikkat ettim. Misyon ve vizyon çalışmasına dalan banka batıyor"
Misyon nedir?
Misyon, bir kuruluşun varoluş nedenidir; o kuruluşun ne yapmak istediğini gösterir; ana amaçtır. Bu misyon ışığında somut hedefler konur. Bu hedefe varacak stratejiler saptanır. Bu stratejileri gerçekleştirecek organizasyon yapısı ortaya konur. Tanımlanan işleri yapacak insan kaynakları seçilir, kutular doldurulur. Bu tanım yapı içinde işin başı, kuruluşun misyonudur.
Misyon neden önemlidir?
Misyon o kuruluşun işleyiş felsefesini çizer. Misyon kimin içindir?
Misyon hem çalışana hem de kuruluşun dışındakilere mesajdır. Çalışanlar için bir deniz feneri gibidir, onlara yol gösterir. Kuruluşun dışındakiler için de kuruluşu anlatır. Ne için çalışıldığını, ne yöne gidildiğini gösteren misyondur. Koşulacak ortak hedefi, ortak amacı ortaya koyduğu için misyon önemlidir.
Ortak amaç
Bir organizasyonda her bölümün bir görevi ve bir amacı vardır. Bu amaçların hepsi, kuruluşun ana amacına hizmet eder. Organizasyonun başarısı için herkesin ortak amaç doğrultusunda birleşmesi gerekir. "Hatt-ı müdafaa yoktur, sath-ı müdafaa vardır. O satıh, bütün kuruluştur". Eğer bu ilke herkesçe anlaşılır ve benimsenirse bir kuruluşta bölümler arası çekişme yaşanmaz
Sorun nerede?
Yukarıda anlattıklarım, bir organizasyonda olması gerekendir. Ama neden bu kadar önemli bir mesele, bir çerçeve içine sığmakta veya bir bankanın batma nedenleri arasında sayılacak kadar anlaşılamaz bir bilmeceye dönmektedir?
Yine sorun, işin özünü kavramamaktan kaynaklanmaktadır. Misyon, içi boş bir slogan olarak yorumlanmaktadır. Misyon, duvara asılan bir slogan olarak kaldıkça bir yararı olmayacaktır. Misyonun gerektirdiği çalışmayı ortaya koymadan sadece slogan üretmeye dönük çalışmalar ise başarısızlıkları örten bir duman perdesi olarak kalacaktır.
Ne yapmalı?
Organizasyonun misyonu açık seçik ortaya konmalıdır. Bu misyon hayata geçirilerek başta yöneticiler olmak üzere herkese anlatılmalı ve benimsetilebilmelidir. Misyonlar duvarlardan ve web sayfalarından çalışanların yüreğine, beynine ve damarlarına inmelidir. Tüm yapılan işler de bu misyona uyar paralellikte olmalıdır. İnsana "Bu ne misyon, bu ne iş" dedirtmemelidir.
Bunu sağlamak görevi tüm yöneticilere düşmektedir. Eğer başarılı olmak istiyorsanız, tüm çalışanları ortak amaç doğrultusunda kenetleyip koşturmak zorundasınız. Çalışanlarınızı belli aralıklarla bir araya getirerek organizasyonun misyonu ve bu misyona hizmet eden bölüm amacınızı anlatınız. Bu misyona ve amaca iman etmelerini sağlayınız. İnsanlar ana amacı anlarlarsa, organizasyonu o yöne daha iyi çekerler.
Size bağlı çalışanlar işletmenin misyonunu ve bölümünüzün amacını biliyor mu?