Büyüme hızı moral verici

Tevfik GÜNGÖR OLAYLARIN İÇİNDEN gungoruras@superonline.com

2010 yılında ekonomide yüzde 8.9 oranında büyüme gerçekleşti.Bir yıl önce ekonomi yüzde 4-8 gerilemişti. 2009 yılı milli geliri (GSYH) dolar olarak 616 milyar dolardı. 2010 yılında dolar olarak milli gelir 735 milyar dolara yükseldi. Dolar olarak milli gelir rakamında yüzde 19.3 büyüme görülüyor. Genelde milli gelir rakamları dolar ile ifade edilir. İyi de madem ki dolar olarak milli gelir yüzde 19.3 büyüdü, biz neden yüzde 8.9 oranında bir büyümeden söz ediyoruz? Çünkü büyüme dolar rakamları ile ölçülmüyor. Sabit fiyata dayalı olarak ölçüm yapılıyor.

Milli gelir önce cari (güncel) fiyatlarla hesaplanıyor. Güncel fiyat, yıl ortalaması dolar kuruna bölünerek, dolar ile milli gelir rakamına ulaşılıyor. Güncel (cari fiyatla) hesaplanan milli gelir rakamından enflasyonun havası 8şişkinliği) alınarak rakam sabit fiyata dönüştürülüyor. Sabit fiyat ile hesaplanan milli gelir rakamına göre gerçek büyüme küçülme ortaya çıkıyor. 1998 yılı sabit fiyatı ile 2007 yılında milli gelirimiz 101.9 milyar TL idi. 2009 yılında 97.0 milyar TL'ye  geriledi. 2010 yılında 105.6 milyar TL oldu. Demek ki milli gelirimiz 2009 yılı rakamının yüzde 8.9 üzerinde. 2008 yılı (kriz öncesi) milli gelir rakamına göre yüzde 3.6 oranında daha büyük.

Bu gösteriyor ki, 2010 yılında ekonomi sadece krizde içine düştüğü çukurdan çıkmamış, çukurdan çıktıktan sonra yüzde 3.6 oranında da büyümüş. 2010 yılında büyümenin lokomotifi imalat sanayi oldu. İmalat sanayiinin milli gelir içindeki payı yüzde 24.2 oranında bu nedenle büyüdüğünde tüm ekonomiyi peşinden sürüklüyor.

İmalat sanayii hızla büyüyünce ulaştırma (milli gelirde payı yüzde 14.8) yüzde 10.5 oranında, ticaret (milli gelirde ağırlığı yüzde 12.7) yüzde 13.3 oranında, inşaat (milli gelirde ağırlığı yüzde 5.6 ) yüzde 17.1 oranında büyüdü. Ne yazık ki tarımın milli gelirdeki ağırlığı giderek geriliyor. Yüzde 9.1 e düştü. 2010 Yılında tarımın büyüme oranı yüzde 1.2 oranında.

1998 yılı sabit fiyatlarla imalat sanayiinin üretim değeri 2008 yılında 24.2 milyar TL  idi. 2009'da 22.5 milyar TL. olmuştu. 2010 yılında 25.6 milyar TL  olarak gerçekleşti. Görülüyor ki imalat sanayiinin üretimi kriz öncesi çizginin üzerine çıkmış durumda. Harcamalar itibariyle milli gelir rakamında ağırlığı hane halkı tüketimi teşkil eder. Milli gelirin 2010 yılında yüzde 69.2'sini yerleşik hane halkı tüketti.

Harcamalarda dikkati çeken özel sektörün toplam yatırım harcamalarındaki değişim  Sabit fiyatlarda özel sektör yatırımları 2008 yılında 19.8 milyar TL iken 2009 yılında 16.1 milyar TL'ye gerilemişti. 2010 yılında 19.7 milyar TL oldu. Kamu ve özel sektör inşaat harcamaları 2008 yılında 9.9 milyar TL iken 2009 yılında 9.0 milyar TL.ya gerilemişti. 2010 yılında 9.9 milyar TL olarak gerçekleşti. 2010 yılında yatırımların büyümeye katkısı yüzde 5.4 puan oldu. Tüketim yüzde 6.6 oranında arttı. Büyümeye 4.7 puan katkı yaptı.

2010 yılı büyümesi genelde özel sektör talep artışından kaynaklandı. İşte bu nedenle de cari açık rakamı 48.6 milyar dolar, 735.8 milyar dolar olarak hesaplanan milli gelir rakamının yüzde 6.6'sına ulaştı. Açık anlatımla büyümeye cari açık önemli ölçüde katkı verdi. Başka ifade ile büyüdüğümüz için cari açık artmadı. cari açık arttığı için 2010 yılında büyüdük.

Tüm yazılarını göster