Zamanın ruhu, insanların yaşadıkları yerle ilgili değerlerini değiştirir; beklentilerini biçimlendirir ve algılarını şekillendirir.
Zamanın ruhu, eğilimlerin yarattığı fırsat ve tehlikelere karşı verilen tepkilerde somutlaşır.
Kentlerde yaşayanların, kentin geleceğini hangi kaynaklar ve hangi değerler sistemi üzerine inşa edileceğine ilişkin düşünceleri, zaman ruhu değiştikçe farklılaşır.
IBM ile Dünya Gazetesi'nin düzenlediği "Lider Kentler Bursa Buluşması"nda, kentin bazı kanaat önderlerinin düşüncelerini öğrendik. Bursa'nın zaman içinde sorunları değişmiş, türkünün dili ile söylemek gerekirse, " Bursa'nın ufak tefek taşları..," diye söze başlamak zor. Gerçekçi olmak gerekirse ,"Bursa'nın kaya gibi sorunları" var, o sorunların üzerine gitmek zorundayız…
Bir numaralı sorun: Ulaşabilirlik
İnanması güç ama ülkemizin 5 büyük kenti arasında yer alan Bursa'nın en önemli sorunu ulaşılabilirlik. Çevre yolu bir yana bırakılırsa, kenti İstanbul'a, İzmir'e, Eskişehir'e bağlayan karayolu, örneğin Doğu Akdeniz Havzası yollarının standardının çok gerisinde. Bursa'yı çevresine bağlayan otoyolları yok. Demiryolu projesi gündemde ama, ne zaman hayat bulacağı belli değil. Denizyolu ulaşımında çevrede küçük ölçekli limanlar var ama, bu limanlar Bursa'nın üretimde tam kapasite çalışması durumunda ihtiyacı karşılayacak kapasite ve teknik olanaklara sahip değil… Havayolu ulaşımı Bursa'nın sosyoekonomik yaşamında canlı ilişkiler kurabilmiş değil. Yaklaşık 10 yıl sonra 500 milyar dolarlık ihracat hedefinin önündeki en büyük darboğaz ulaşım altyapısındaki yetersizlikler olacak gibi gözüküyor…
Bursa'da Hafif Raylı Sistem hizmet üretmesine karşın; başlangıçta planlı kentleşme yaratılamadığı için kentiçi ulaşımın sorunları giderek ağırlaşıyor. Gelişmekte olan birçok kentimizde olduğu gibi Bursa'nın bütünlüğü olan, işlevsel, kentin geleceğini yönlendirecek, hepsinden önemlisi de kent insanının uygulanacağına tam güven duyduğu bir plana ihtiyacı var.Bu plan, kentsel yerleşimin hayat standardını yükselten, kentiçi ulaşımda akışkanlığı hızlandırıcı, konutlarla işyerleri,eğitim kurumları, eğlence ve dinlence yerleri arasında bağlantıları gözeten ve "kent ekonomisi verimini" artıran, rekabet gücü yaratmasını kolaylaştıran bileşenleri, bağlamları ve kültürü dikkate alan, indirgemeci anlayışla değil, bütüncü yaklaşımla tasarlanan yapı ve işlevleri dikkate almalı ki başarılı olabilsin.
Kent kimliği
Son zamanlarda Bursa'nın atanmış yöneticileri, seçilmiş siyasi irade temsilcileri, önemli sivil inisiyatifleri sağlıklı bir tartışma başlattı:Bugün kentin durumu nedir? Bu durumu sürdürebilmek mümkün müdür? Gelecek hangi kaynaklar ve değerler sistemi üzerinde kurulmalıdır?
Bursa'da kent önderlerinin ortaya attığı "soruların" gerçeğe yakın varsayımlara dayalı bir zihni modelle tartışılabilir; tek tip düşünce saplantısı aşılarak, çoklu tartışmalar yapılırsa, çağıma yön veren "yönetişim ilkeleri" ödünsüz uygulanırsa etkili sonuçlara ulaşılabileceğimize inanıyorum… Bursa'nın yeni gündemini belirleyen ve "kentin gelecekteki kimliğinin sorgulayan" tartışmaların yaygınlaşması son derece önemli bir adım.
Hepimiz değer katmalıyız
Bu olumlu gelişmeye değer katabilmek için;
· "Sanayi ve hizmet kenti olmanın dengelerini",
· "Ar-Ge, patent ve bilişim alanında öcülüğü ve Bilişim Vadisi Projesini,
· "Turizmde ne yapılması gerektiğini, nelerin yapılmamasını",
· "Kentin dinamik bir envantere sahip olmasının önemini",
· "Üniversite sanayi ilişkilerini yeni bir anlayışla düzenlemenin yararını",
· "Kentin geçmiş birikimine sahip çıkmanın yaratacağı verimliliği ",
· "Kent girişimcisinin gelişme önündeki kültürel fırsatlarını ve engellerini",
· "Jeotermal kaynakları, kış turizmi altyapısını, kültür turizme birikimlerini ve kongre turizmi olanaklarını değerlendirebilmenin sorunlarını",
· "Lojistik planlaması ve kent ekonomisi verimini artırma düşüncesini",
· "Bursa'da sayıları 18'ı bulan sanayi bölgelerinde bir ortak akıl oluşturma çabalarını ilerletmenin olağanüstü değerini",
· "Bursa'nın gıda ve tarımda öncülük rolündeki yeni durumunu",
· " Makine-donanım üretiminde merkez olma avantajlarını" vb. daha bir dizi sorunu başka yazılarda tartışarak okuyucu ile paylaşmak istiyorum… Seçim atmosferinin kızıştırdığı tartışmalarda, yukarıda başlıklar halinde aktarılan sorunların hangi ayrıntıda ve derinlikte ele alındığını, siyasetle hizmet üretme adayları arasında bu sorunları iş edinmiş olanları bilmek isterim.