Hayrabolu Ziraat Odası öncülüğünde Tekirdağ Ziraat Odaları katılımıyla Cuma günü buğday mitingi düzenleniyor.
Çiftçi, buğday fiyatlarıyla ilgili önerilerde bulunacak. Türk tarımı için yenilikçi bir çiftçi hareketi için güzel bir fırsat olabilir. AB’deki çiftçi ayaklanmaları benzeri ateş harlanıyor, fanatik gruplar buğday fiyatı üzerinden tehlikeli bir algı yaratmaya çalışıyor, dikkatli olmakta fayda var.
BM Genel Sekreteri Guterres; fosil yakıt endüstrisindeki yeşil yıkamaya dikkat çekip, halkla ilişkiler şirketlerine “onlara hizmet vermemeleri” çağrısında bulundu.
İstilacı türler çevreye olduğu kadar ticari ekosistemlere de zarar veriyor. İstilacıların ABD’ye yıllık zararı 26 milyar dolar. Denizlerimize son yıllarda dadanan Kızıldeniz kaynaklı istilacı balık türlerinin müsebbibi Mısır Devlet Başkanı Sisi, Süveyş kanalından gelen parayı az bulunca kanalı büyüttü; Kızıldeniz balıkları, güvenli Akdeniz sularına oradan da Karadeniz’e geçti.
Tohumla başlayan hayat şimdilerde biyoyeteknolojinin nimetleriyle köklü bir beslenme devrimi için çalışıyor. Biz köyünden, dalından.com gibi e-ticaret sitelerine yatırım yaparken gelişmiş zihinler geleceğe teknoloji tohumları ekiyor. Yapay zeka, biyoenformatik ve hassas biyolojiden faydalanılarak yaratılan Proteindiscovery isimli pazaryeri; bilim insanları ve start-up’ların hizmetinde. Dünyanın ilk protein pazaryeri arşivinde dizi/meta veri/ifade ve işlevsel kullanıma göre 33 milyondan fazla protein var, kullanıcılar protein arayabilir, test edebilir. Doğadaki işlevsel proteinleri hızlı bir şekilde tanımlayan yapay zekâ, keşif sürelerini azaltırken; milyonlarca dolarlık yıllar alan Ar-Ge harcamalarında tasarruf etme imkânı sunuyor, süreyi kısaltıyor.
Yulaf ve ayçiçeği fermente edilerek çikolata üretildi. Planet A Foods, kakao üretimindeki sorunlardan yola çıkarak yulaf ve çavdarı fermente ederek çevresel etkisi daha düşük etik çikolata ChoViva’yı üretti.
Rockefeller Vakfı’na göre sağlıksız beslenme kaynaklı hastalıkların ABD’ye yıllık maliyeti 1,1 trilyon dolar. Beslenme artık karın doyurma işlevinden öte vaatler sunmalı. Yeni bir araştırmaya göre ilaç üretme disiplininde hazırlanan yemekler her yıl 1,6 milyon hastane başvurusunu engelleyebilir, 13,6 milyar dolarlık tasarruf. Doktorların yazdığı ilaç yemekler Instacaart şirketinin ruhsatlı gıda eczanelerinde satılıyor.
PISA’ya göre okuduğunu anlama kriterinde 37 ülke arasında 30’uncuyuz. Öğrencilerin sadece yüzde 1,9’u yüksek başarılı, OECD’de bu oran yüzde 7,2 bilim üretecek seviyede disiplinli/zeki çocuklarımız yok denecek kadar az. 5 Haziran ‘Dünya Gıda Güvenilirliği Günü’nde gıda değer zincirinin paydaşları, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın düzenlediği programda bir araya geldi. Ortak görüş “gıda okuryazarlığı eğitimi” vermek. Okuduğunu anlama düzeyi düşük bir memlekette, nasıl hem okuyup/hem yazacağız. Türkiye’nin beslenme kültürü önündeki en büyük engel, sosyal medya kaynaklı hurafe bilgi. İşimiz zor olsa da bakanlık hazırlıklı/kararlı.
Bayer’in açık inovasyon yaklaşımından faydalanan Pairwise şirketi, CRISPR teknolojisiyle daha dayanıklı çekirdeksiz üzüm ve böğürtlen yetiştirdi. Dünyada 1 milyar insanı etkileyen D vitamini eksikliğini gidermek için maruldan daha yüksek besin değerine sahip hardalın wasabi aromasını andıran acımsı özelliği CRISPR ile yok edildi, artık yenilebilir.
Youtube’da 5 milyar izlenme alan Baby Shark Dance/Despacito videoları için 80 bin evin bir yıllık enerji ihtiyacını karşılayacak enerji ve binlerce bilimsel çalışmaya yetecek vakit harcandı. Pakistan’da sıcaktan bunalan yılan ve akrepler evlere giriyor insan ölümlerine neden oluyor.
Tüm bunlar 2024 yılında uygar insanların yaşadığı modern zamanlarda gerçekleşti. Ateşi bulmamızın üzerinden milyonlarca yıl geçtikten sonra, uzayda çoklu yaşamdan bahsettiğimiz vakitlerde. Uygarlık sandalı batmak üzere, derin uykudakilere son çağrı. İnsanlığın kıyameti şizofrenik davranışlarla örülü satın alma tercihlerine gebe. Var olan hukuk sitemimiz, çok yakında iklim felaketiyle ve insan davranışlarıyla başa çıkmada yetersiz kalacak.
Ezcümle; cehalet ekilen tarlada bilim yetişmiyor. Demem o ki güzel memleketimin “sosyal yetkileriyle donatılmış sosyal etkili” insanları “ne doğrarsan aşına, o çıkar kaşığına” gayrısı hayal.