Brezilya, sıcak para girişini önlemek için ciddi tedbirler alıyor. Kur savaşlarının isim babası, Brezilya'nin ünlü Maliye Bakanı Guido Mantega hükümetin sabit gelir yatırımlarından aldığı vergiyi yüzde 4'den yüzde 6'ya, türev operasyonlarda kullanılan teminatlardan aldığı vergiyi de yüzde 0.38'den yüzde 6'ya artırıldığını söyledi.
Mantega aynı zamanda, "Aldığımız bu önlemlerin iyi sonuçlar doğuracağına inanıyoruz" dedi. Brezilya, bu ayın başında Finansal Operasyonlar Vergisi'ni, yani sabit getirili menkul değerler ve varlık fonlara gelen yabancı yatırımcıdan aldığı vergiyi yüzde 2'den yüzde 4'e çıkarmış ancak türev işlemleri için herhangi bir yeni düzenlemeye gitmemişti. Hükümet geçen hafta vergi alanında atılan ilk adımların, ülkeye döviz akışını önleyemediğini kabul etti.
Mantega, küresel ekonomide "kur savaşlarının" sonlandırılması gerektiğine de vurgu yaparak işbirliği çağrısı yaptı. Mantega, "Kur konusunda uzlaşmamız gerekiyor" dedi.
Brezilya para birimi real, Eylül ayından bu yana dolar karşısında yüzde 5, son 18 ayda ise yüzde 30 değer kazandı. Maliye Bakanı Mantega, doların değer kaybetmesinin bir kur savaşına neden olabileceği uyarısını yapmıştı.
Hükümet ve şirketler, güçlenen realin Brezilya'nın ihracatını ve cari açık dengesine zarar vermesinden endişe ediyor
Brezilya'nım milli geliri bizimkinin 3 katı. 2.1 trilyon dolar. Büyüme oranı yüzde 7.5 dolayında. Enflasyon yüzde 5, işsizlik yüzde 7.2 oranında.
Cari açığı milli gelirine göre yüzde 2.6 büyüklüğünde. (Bizde yüzde 5.4 oranında.)
Brezilya ihracatını sürdürebilmek, büyümesini artırabilmek için parasının sıcak para akımı nedeniyle değer kazanmasını engellemeye çalışıyor.
Tabii ki sıcak parayı Brezilya'ya çeken güven ve yüksek faiz.
Ancak Brezilya'lılar enflasyonu kontrol etmek için faizi yüzde 10.75 'in üzerinde tutmaya mecbur kalıyorlar. Stopaj uygulaması sonucu Brezilya'lıların faizi sıcak paracılar için cazibesini yitirdikçe Türkiye'nin yüzde 7 nin üzerindeki faizinin cazibesi artıyor.
Burada 3 soru gündeme geliyor :
1 ) Sıcak parayı biz zararlı görüyor muyuz, yoksa istiyor muyuz?
2) Türk Lirası'nın aşırı değerlenmesi bizi rahatsız ediyor mu?
3) Sıcak para girişini hangi tedbirlerle engelleyebiliriz?
Bugüne kadar Merkez Bankası (1) Döviz satın alarak (2) Faizleri aşağıya çekerek sıcak para ile mücadele etmeye çalıştı ama iki uygulama da netice vermedi.
Acaba Brezilya örnek alınarak bizde de sıcak paraya vergi getirilebilir mi?
Sıcak paraya vergi getirildiğinde, sermaye hareketi ile ülkeye giren döviz miktarının ne kadar azalacağını şimdiden tahnin etmek imkansız. İşte bu nedenle seçim öncesi Hükümet'in, sıcak para girişini önleyecek radikal tedbirleri deneme riskini göze alması pek olası görünmüyor.