Nüfusumuz artıyor, bununla övünüyoruz. Nüfusumuzu daha da artırmak, artış hızını yukarı çekebilmek için hem bir dizi özendirici önlemler uygulamaya koyuyoruz, hem de siyasiler sürekli bu konuya vurgu yapıyorlar. Mevcut artış hızına göre nüfusumuz 2050 yılında 93.5 milyonla zirveye ulaşacak ve sonrasında gerileme başlayacak. Avrupa'nın şimdi yaşamakta olduğu yaşlı nüfus sorunu bizi de etkiler hale gelecek. İşte bu yüzden nüfus artış hızına büyük önem veriyoruz.
Ama iyi güzel de, biz mevcut nüfusu bile doğru dürüst eğitemiyor, bu nüfusa bile iş bulamıyoruz ki... İşte işsizlik oranları... Dün yazdık; ağustos ayında yüzde 11.3'e yükseldi. 2009 krizinden sonraki en kötü ağustosu yaşıyoruz. 2009'daki küresel krizi dikkate almasak, şimdiye kadarki en kötü dönem. Peki ne oldu ya da daha önemlisi ne olacak, nereye gidiyoruz...
Bugün TÜİK'in temmuzdan itibaren açıklamaya başladığı yeni bir veri setine değinmek istiyoruz. Bu verileri geçen ay da köşemize taşımıştık.
5.5 milyon genç boşta geziyor
Ağustos ayı itibariyle nüfusumuzun 17.9 milyonu 15-29 yaş arası gençlerden oluşuyor. Bu gençlerin 4.7 milyonu eğitim görmekte. 5.7 milyon eğitim görmüyor, ama çalışıyor. 2.1 milyon ise hem eğitimine devam ediyor, hem çalışıyor. Bu gençlerin toplamı 12.5 milyon ediyor.
Geriye kalan yaklaşık 5.5 milyon genç ne mi yapıyor... Bunlar ne eğitim görüyor, ne de istihdamdalar, yani boşta geziyorlar. Ya da boşluktalar...
Bu 5.5 milyon gencin, toplam 17.9 milyonluk genç nüfusa oranı tam yüzde 30.5 düzeyinde. Yani 15-29 yaş grubundaki her 100 gencin 30'u çalışmıyor ve eğitim görmüyor.
Erkeklerde 15-29 yaş arasındaki nüfus 9 milyon. Bu nüfusun yüzde 17 oranında yaklaşık 1.7 milyonu eğitim görmeyen ve çalışmayan gençlerden oluşuyor.
Kadınlarda ise durum çok daha vahim. 15-29 yaş grubundaki kadın nüfus 8.9 milyon düzeyinde. Bu nüfusun yüzde 44 oranında 3.9 milyonu ne eğitim görüyor, ne çalışıyor.
Kadınlarda 20-24 yaş grubunda eğitim görmeyen ve çalışmayanların o yaş grubu nüfusa oranı yüzde 49, 25-29 yaş grubunda aynı durumda olanların oranı ise tam yüzde 57 düzeyinde bulunuyor.
225 bin genç okumayazma bilmiyor
Yaş grubunu biraz daraltarak şu eğitim görmeyen ve çalışmayanların durumuna daha yakından bakalım. Bu kez yaş aralığımız 15-24...
Bu yaş aralığındaki nüfus 11.9 milyon. Bu nüfusun 225 bini okur-yazar değil. Okuma yazma bilmeyen 225 bin gencin 88 bini erkek, 136 bini kadın.
15-24 yaş arasındaki nüfusta erkeklerin yüzde 1.5'i, kadınların ise yüzde 2.3'ü okuma yazma bilmeyenlerden oluşuyor.
Dramatik bir tablo değil mi... 21'inci yüzyılda, bu iletişim çağında ve belki daha da önemlisi bu yaş grubunda nüfusun yüzde 1.9'u okur-yazar değil.
Okur-yazar olmayan 225 bin gencin 185 bini istihdamda da değil. Yani okuryazar olmayan her 100 gencin 82'si çalışmıyor da...
Liselilerde durum
Yıllarca şu görüşü dinledik: "Düz liseler yerine mesleki ve teknik liselere ağırlık verirsek hem gençler iş bulabilir, hem de Türk sanayisinin belli dallardaki eleman ihtiyacı karşılanır."
Ama rakamlar bize sonucun pek de umulduğu gibi olmadığını gösteriyor. Kadın erkek toplamında lise mezunlarında ne eğitimde ne istihdamda olanların oranı yüzde 26 düzeyinde. Bu oran, mesleki ve teknik lise mezunlarında ise yüzde 30'u aşıyor.
Sonuç bu olduğuna göre ya mesleki ve teknik lise öğrencilerini iş bulmalarına olanak sağlayacak donanımda yetiştiremiyoruz ya da Türk sanayisi istihdamdan öylesine kaçınır duruma geldi ki, bu gençler işsiz geziyor.
Elbette şu boyutu da gözden kaçırmamak gerek. Bizde mesleki liselerden mezun olmakla birlikte sanayinin "kirlipaslı" ortamından çalışmak yerine gözünü başka işlere dikmiş, yani iş beğenmeyen binlerce genç de var.
Ya üniversiteliler?
15-24 yaş grubunda yaklaşık 1.3 milyon üniversite mezunu bulunuyor. Bu gençlerin 533 bini erkek, 733 bini kadın. Erkeklerin yüzde 28.5 oranında 152 bini, kadınların ise yüzde 45.4 oranında 333 bini işsiz geziyor.
Toplamda ise 485 bin üniversite mezunu işsiz var. Bu da, 15-24 yaş grubunda yer alan üniversite mezunu her 100 gençten 38'inin işsiz olduğu anlamına geliyor.