Dün doğalgaz ile ilgili 2 olumsuz haber endişe yarattı.İran’ın soğuk havayı bahane ederek gaz akımını yavaşlattığı duyuldu. Ardından, BOTAŞ’ın doğalgaz çevrim santrallarına temin ettiği gazda yüzde 50 kısıntı olasılığı haberi geldi.
Bütün bunlar alternatif olarak sıvı gazdan daha fazla yararlanma arayışlarının önem kazanmasına yol açtı. Doğalgaz boru ile geliyor. Önce gaz satacak ülkeyi bulmak, sonra boru döşemek gerekiyor. Satıcı ülke bulunsa bile kısa sürede boru döşemek kolay değil.
-Türkiye’ye boru ile gelen doğalgazın 2014 yılında yüzde 65’i Rusya’dan geldi. Kalanını İran ve Azerbaycan’dan boru ile temin ettik.
-Doğalgazda kısa süreli dalgalanmalara ve kesintilere çare için depolama tesisleri kurmakta geciktik.
-Doğalgaza alternatif olarak sıvı gaz kullanmaya mecburuz. Ama sıvı gazı depolayacak ve doğalgaza dönüştürecek sadece 2 tesisimiz var. Bunların da kapasitesini artırmakta zaman kaybettik. Bu nedenle, boru hatlarından gaz gelmez ise açığı sıvı gaz ile kapatmakta zorlanacağız. Sıvı gaz olduğu gibi kullanılamıyor. Sıvının gaza dönüştürülmesi gerekiyor.
-Yılda yaklaşık 50 milyar m3 doğalgaz tüketimimiz var. Doğalgaz çok önemli bir enerji kaynağı. Gaz kullanmaya alışanların kısa sürede doğalgazdan başka enerji kaynağına dönmesi imkansız.
-Doğalgazın yarıya yakınını elektrik üretmede kullanıyoruz.
-Dörtte biri sanayide, üretimde kullanılıyor. Yüzde 20’ye yakını evleri ısıtıyor. Yılda 50 milyar m3 gaz tüketimimizin 42 milyar m3’ü gaz olarak borularla geliyor. 8 milyar m3 kadarını (yaklaşık yüzde 18’ini ) sıvı olarak gemilerle Cezayir ve Nijerya’dan taşıyoruz. Spot piyasadan alıyoruz. Sıvı gaz, bildiğimiz doğalgazın sıvıya dönüştürülmüş şeklidir. Doğalgaz eksi 162 derecede soğutulunca, hacim olarak 600 defa küçülüyor ve sıvı hale geliyor. Tankerlerle (-162 derecede) taşınıyor. Gemiden sahildeki özel terminallere boşaltılıyor ve sıvı olarak depolanıyor. Daha sonra deniz suyu ile ısıtılınca 600 defa büyüyor, gaz haline getiriliyor. BOTAŞ’ın Marmara Ereğlisi’nde 1994 yılından beri hizmet veren bir depolama ve gaza dönüştürme tesisi var. BOTAŞ’ın Marmara Ereğlisi’ndeki tesisinin kapasitesi, 255 bin ton depolama ile yılda 5 milyar m3.gaz üretebiliyor..(1994 yılında yapıldı.)
Çolakoğlu grubu, Ege Gaz ismi ile bir şirket kurdu. Bu şirket İzmir’de, Aliağa Rafinerisi yanında, depolama tesislerine sahip. 2006 yılından buyana hizmet veren bir tesislerin 280 m3 depolama kapasitesi var..
Cezayir ve Nijerya’dan gemilerle getirilen, spot piyasadan satın alınan sıvı gaz, bu iki sıvı gaz terminalinde gaza dönüştürülerek doğalgaz boru hattına basılıyor.
Bir gemi 60 bin ton LNG taşıyor. 60 bin ton LNG ısıtılınca 100 milyon metreküp doğalgaz ortaya çıkıyor. LNG fiyatları da talebe göre değişiyor, ama genelde doğalgaz fiyatlarının altında. LNG’de pazarlık şansı yüksek. Ancak daha çok LNG ithal edebilmek için yeni terminallere ve depolara ihtiyacımız var. Bu tür tesislerin önemi ortada iken devlet 20 yıldır yeni bir tesis inşa edemedi.
DÜNYA’da dün yayınlanan yatırım teşvikleri haberinde, bir müteşebbisin Mersin’de 2 yeni depolama tesisi inşa etmek amacıyla 10.5 milyar liralık teşvik belgesi aldığı belirtiliyordu.