İlk 7 ayda birikimlerini bankalarda 3 ay vadeli mevduat hesabında tutanların paraları aldıkları net faize rağmen enfl asyon karşısında yüzde 1’e yakın eridi.
Birikimlerini Cumhuiyet altınıa bağlayanlar enfl asyon karşısında yüzde 1.5 kaybetti.
Kimse tüketmediği, harcamadığı parasının enfl asyon karşısında erimesini istemez ama bir gerçek var... Birikimini harcamak istemeyenler çaresiz. Paralarını enfl asyona karşı koruyacak yatırım alanı kalmadı gibi.
Tasarruf, ertelenmiş tüketimdir. İnsanlar, kurumlar ellerine geçen parayı harcayacak yerde, neden bir köşeye ayırırlar? Kimse, bu para harcayacağımdan fazla, atayım sokağa demez. Para, ileride tüketilmek üzere bir köşeye konulur.
Ya ilerideki belirsizliğe karşılık güvence için bir köşeye konulur ya da ileride yapılacak büyük bir harcama için. Örneğin ev, araç satın almak için, iş kurmak, işi geliştirmek için bir köşeye konulur. Şartlar uygun ise bazen de getirisi için, paradan para kazanmak amacıyla gelirin bir bölümü harcanmaz.Bir köşeye ayrılır. Gelirden ayrılan para, harcanmayarak ne amaçla bir köşeye konulur ise konulsun, kimse tüketmediği paranın durduğu yerde erimesine razı olamaz.
Halbuki enflasyon tasarrufl arı, birikimleri yer, kemirir, yok eder.
Tasarrufu olanlar, birikim yapanlar tabii ki öncelikle birikimlerinin bir getirisi olmasını beklerler. Ne var ki son yıllarda birikimlerin getirisi o kadar geriledi ki insanlar çaresiz durumda.
Getiriden vazgeçtiler, birikimin erimemesi için ne yapacaklarının derdine düştüler.
Abdurrahman Yıldırım, her ay enfl asyon rakamı açıklandıktan sonra başlıca finansal yatırım araçlarının getirilerini gösteren hesaplamalar yapar.
Mevduata bankaların ödedikleri net faiz geçen yılın tamamında enflasyonun altında kalmıştı. Bu yıl da enfl asyona yenildi, kaybettirdi.
Altın geçen yılın 12 ayında yüzde 20’ye yakın kaybettirmişti. Bu yılın 7 ayında yüzde 1.5 dolayında kaybettirdi.
İlk 7 ayda dolarda kayıp yüzde 5.70, euroda kayıp yüzde 8.34 oranında.
Hükümet halkı tasarrufa alıştıracak diyerek Bireysel Emeklilik Sistemi’ni destekliyor. Bireysel emeklilik için halkın yatırdığı paralar geçen yıl enfl asyon karşısında yüzde 7.62 erimişti. Bu yılın ilk 7 ayında yüzde 1.12 eridi.
Doğrudan borsada yatırım yapamayanların birikimlerini bağladıkları fonların tamamı geçen yıl olduğu gibi bu yıl da kaybettirdi.
Bu tabloda birikimi olan ne yapar? (1) Eriyeceğine harcayayım der. (2) Birikim yapmaktan vazgeçer (3) Becerikli ise -garanti olmamasına rağmen- Borsa’ya yatırım yapar (4) veya gider konut satın alır.
Bunların hepsi de ekonomi için yarar sağlamayacak kararlardır.