2000 yılında kazanılan UEFA Kupası'nın bugün 10'uncu yılı… Avrupa ve Türk futbol tarihinde ilk kez bir Türk <http://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrk> kulübü, Avrupa kupalarında finale yükselme başarısı göstermişti. Arsenal'a karşı oynanan final maçının normal süresi 0-0 bitip de penaltılara geçildiğinde ulus olarak tüm kalbimizle Sarı Kırmızılı'ların arkasında olmuş; Aslan'ın kupa kazanmasını beklemiştik. Seri penaltı atışları sonucunda 4-1'lik galibiyet skorunu elde eden Galatasaray, kupayı kazanarak ülkemize getirmişti. Evet bu başarı öyküsünün üzerinden tam on yıl geçti. O zamandan bu zamana Sarı Kırmızılılar sadece bir kez Şampiyonlar Ligi'nde çeyrek final oynadılar, bir kez gruptan çıkma başarısı gösterdiler ve son UEFA Kupası'nda da bir çeyrek final oynama başarısı yakalayabildiler… Kısacası, Galatasaray 2000 yılından bu yana Avrupa'da ne yazık ki, bir türlü kendisinden beklenen performansı gösteremedi.
Galatasaray'ın 2009 / 10 genel performans değerlemesine geçmeden önce Sarı Kırmızılı'ların son on yılda içeride ve dışarıda ortaya koydukları performansa isterseniz kısaca bir bakalım.
Galatasaray'ın sportif performansta son on yılı
Galatasaray genel olarak son on yıl öncesine kadar Avrupa'da en başarılı Türk takımıydı. Bu başarı adım adım geldi. Yılların birikimi sonucunda oluşan Avrupa performansı, kulübü de taraftarı da lokal ligden daha çok Avrupa'ya yöneltti. Zaman içinde Avrupa'da başarılı olma ideali ve hedefi zamanla gerçekleşti. Bu sürece kadar Galatasaray azımsanmayacak işler yaptı. Sonuçta Avrupa'da iki önemli Kupayı havaya kaldırma başarısı gösterdi.
Galatasaray Süper Lig'de ise son on sezonda dört şampiyonluk kazandı. İki kez de federasyon Kupası'nı müzesine götürdü. Bu süreçte Fatih Terim'in ikinci dönemini de dikkate aldığımızda sekiz değişik teknik direktörle çalıştı. Son on sezonda transfere yaklaşık 250 milyon dolar para harcadı. (Sezon başına ortalama 25 milyon dolarlık bir transfer harcaması)
Galatasaray'ın son on sezonda Süper Lig performansı (1999-2000/2009-2010)
Sezon Lig Lig Sırası. Puanı Kupa <http://tr.wikipedia.org/wiki/Fortis_T%C3%BCrkiye_Kupas%C4%B1> Avrupa <http://tr.wikipedia.org/wiki/UEFA> Teknik Direktör
1999/00 Şampiyon 1 79 Kazandı UEFA Kupası Kazandı Fatih Terim
2000/01 2 73 Şampiyonlar Ligi Çeyrek Final Mircea Lucescu
2001/02 Şampiyon 1 78 Şampiyonlar Ligi Son 16 Mircea Lucescu
2002/03 2 77 Şampiyonlar Ligi Gruplar Fatih Terim
2003/04 6 54 Şampiyonlar Ligi 3. Tur Fatih Terim
2004/05 <http://tr.wikipedia.org/wiki/Galatasaray_2004-2005_Sezonu> 3 76 Kazandı Şampiyonlar Ligi Katılmadı Gheorghe Hagi
2005/06 Şampiyon 1 83 Şampiyonlar Ligi 1. Tur Eric Gerets
2006/07 3 56 Şampiyonlar Ligi Gruplar Eric Gerets
2007/08 Şampiyon 1 79 Şampiyonlar Ligi 3. Tur Feldkamp & Güler
2008/09 5 61 Şampiyonlar Ligi 4.Tur Skibbe & Korkmaz
Bu sezona büyük umutlarla başladı, ancak son hiç de beklendiği gibi olmadı!
Galatasaray her sezonda olduğu gibi bu sezona da çok ümitli ve iddialı çıkmıştı. Daha sezonun başındayken peşi sıra patlattığı transfer bombaları adeta takımı rakipsiz hale getirmişti. Sadece oyuncu transferinde değil, aynı zamanda Avrupa'nın en popüler hocalarından birisi olan Frank Rijkaard'ı da transfer eden Galatasaray aslında lige de çok iyi başlamış ve daha sonra üst üste alınan yedi galibiyet 2009/10 sezonunda şampiyonluk için taraftara büyük ümit vermişti. Ancak son hiç beklenildiği gibi olmadı ve Galatasaray bu sene taraftarına büyük bir hayal kırıklığı yaşattı.
Galatasaray Bu Sezon Transfere Para Saçtı!
Avrupa'da iddialı, Türkiye'de ise şampiyon bir takım çıkartabilmek amacıyla sezona başlayan Galatasaray bu yılı kupasız kapattı. Tüm hesaplarını şampiyonluk üzerine yapan ve 2010 yılında hizmete açılması planlanan Türk Telekom Arena'da şampiyonlar Ligi maçları oynamayı düşünen Galatasaray'da şimdi tüm hesaplar alt üst oldu.
2007/08 sezonunda gelen mucize şampiyonluk sonrası Galatasaray bir türlü Süper Lig'de kendisini toparlayamadı. Bir sonraki sezonun beşinci sırada tamamlayan Galatasaray Şampiyonlar Ligi'ne kalamayınca çok önemli tutarda paralar kaybetmek durumunda kaldı.
2000 sonrası Mircea Lucescu ile 2001/02 sezonunda şampiyonluğa ulaşan Galatasaray bu dönemde Avrupa'da iyi işler çıkartmasına karşın, lokal ligde bu tarihten sonra 2005/06 sezonuna kadar şampiyon olamadı. 2005/06 sezonunda da rekor puan ile şampiyonluğa ulaşan Galatasaray, 2007/08 sezonunda Feldkamp'ın ayrılmasıyla geçici olarak göreve gelen Cevat Güler yönetiminde son altı maçını kazanarak şampiyonluğa mucize bir şekilde uzanabildi. 2007/08 sezonunda Lincoln'un transferine 5 milyon Euro, Linderoth'a 3.5 milyon Euro, Nonda'ya 2 milyon Euro harcayan Galatasaray 3 futbolcuya toplam 4.9 milyon Euro yıllık ücret ve maaş ödedi. Şampiyonluk sonrası 20008 / 2009 sezonunda takım içinde bazı değişikliklere yönelen Galatasaray ek kulübün önder ve emekçi isimlerini birer birer takımdan uzaklaştırdı. Bu dönemde Hakan Şükür, Okan, Necati ve Hasan Kabze gibi isimlerle yollarını ayıran Galatasaray, takımı adeta baştan aşağıya yeniledi. 2008/09'a Michael Skibbe yönetiminde, Süper Lig'de kesin şampiyonluk ve Avrupa'da final hedefiyle yola çıkan Galatasaray bu sezonda Kewell, Baros, Meira ve De Sanctis'i kadrosuna kazandırdı. Serkan Çalık, Barış Özbek ve Serkan Kurtuluş gibi yetenekli gençlerle takviye eden Galatasaray'da transfer edilen yabancı futbolculara toplam 11.5 milyon Euro bonservis bedeli ve 9 milyon Euro da yıllık ücret ve maaş ödemesi yapıldı. Galatasaray bu sezonda Avrupa'da çok iyi işler yaparak UEFA Kupası'nda çeyrek finale kadar yükseldi. Ancak talihsiz bir şekilde çeyrek finalde elenen Galatasaray'ın Süper Lig'de aldığı olumsuz sonuçlar Skibbe'nin sonunu getirdi ve onun yerine Bülent Korkmaz getirildi. Balansı bozulan Galatasaray o sezon ligi ancak beşinci olarak tamamladı. Bu başarısızlık döngüsünden kurtulabilmek ve yeni ümitlerle taraftarı stada çekebilmek amacıyla Galatasaray 2009/10 sezonuna Le Franco, Keita, Elano transferiyle başladı ve bu oyunculara toplam 14.5 milyon Euro bonservis bedeli ve yıllık 6.6 milyon Euro ücret ve maaş ödemesi yaptı.
Yerli oyunculardan Mustafa Sarp, Caner ve Gökhan Zan'ı bonservis bedeli ödemeksizin kadrosuna katan Galatasaray, sezonun ikinci yarısında da Jo ve Giovani'yi 1.1 milyon Euro'ya kiralamasına karşın, bu sezonda da şampiyonluğu ıskaladı. Bu dönemde teknik direktör olarak Rijkaard'ı da transfer eden ve son iki sezondur Türkiye'nin en pahalı karosunu kuran Galatasaray bu transferlere 50 milyon Euro'nun üzerinde para harcamış olmasına karşın herhangi bir sportif performansa ulaşamadı.
Bonservis bedelleri üzerinden Galatasaray ve Süper Lig takımları
Aşağıdaki tablodan da görülebileceği üzere 129,550,000 Euro'luk bonservis bedeli ile Galatasaray ülkemizin en değerli takımı durumunda. Galatasaray'ı 112.9 milyon Euro ile Fenerbahçe takip ediyor. Üçüncü sırada ise 88.2 milyon Euro'luk değeriyle Beşiktaş'ı görüyoruz. Süper Lig'in toplam değeri ise 701.4 milyon Euro'ya ulaşıyor.
Galatasaray'ın en değerli oyuncuları ise 15.5 milyon Euroluk değeri ile Arda Turan, 11.5 milyon Euro'luk değeriyle Elano, 10 milyon Euro'luk bonservis bedeliyle de Keita…
Süper Lig 2009/2010
Kulüp Takımdaki Oyuncu Sayısı Yaş Ortalaması Piyasa Değeri Oyuncu Başına Ortala Değer
Galatasaray 28 25.9 129.550.000 € 4.626.786 €
Fenerbahçe 27 26.5 112.900.000 € 4.181.481 €
Beşiktaş 27 26.7 88.200.000 € 3.266.667 €
Trabzonspor 26 25.5 58.650.000 € 2.255.769 €
Bursaspor 26 26.3 34.800.000 € 1.338.462 €
Sivasspor 30 26.0 34.100.000 € 1.136.667 €
MKE Ankaragücü 34 25.5 33.500.000 € 985.294 €
Kayserispor 29 24.3 32.050.000 € 1.105.172 €
Gaziantepspor 25 26.6 23.250.000 € 930.000 €
Genclerbirliği 27 24.7 22.750.000 € 842.593 €
Istanbul Büyüksehir Belediyespor 32 26.5 22.400.000 € 700.000 €
Antalyaspor 27 27.6 22.300.000 € 825.926 €
Eskişehirspor 30 26.4 21.700.000 € 723.333 €
Denizlispor <http://www.transfermarkt.de/en/denizlispor/startseite/verein_833.html> 30 26.4 18.400.000 € 613.333 €
Manisaspor 28 26.0 18.350.000 € 655.357 €
Kasımpaşa 28 27.1 15.950.000 € 569.643 €
Diyarbakırspor 25 28.2 11.450.000 € 458.000 € Ankaraspor 10 19.6 1.150.000 € 115.000 €
Yabancı Oyuncu sayısı 145 (29,7 %) 701.450.000 € 1.434.458 €
Bu böyle Gitmez!
Galatasaray başkanı Adnan Polat 27 Nisan'da gazetelere verdiği demeçte, "Artık kemerleri sıkacaklarını" ifade etti. Bu ifadeyi, Galatasaray'da işlerin artık eskisi gibi gitmeyeceği şeklinde yorumlamak gerekiyor.
Galatasaray'ın yeni stadındaki gecikme, Sportif AŞ ile Futbol AŞ'nin birleştirilmesi için katlanılan ekstra maliyet, Şampiyonlar Ligi'ne kalınamaması, yıllık gelir gider dengesizliğini giderebilmek için katlanılan finansman maliyeti gibi unsurlar Galatasaray'ın mali dengesizliğini daha da artırıyor. Bu olumsuzlukların farkına varan başkanın tek çıkar yol olarak küçülerek büyümeyi, kulüp için gündeme getirmesi, Galatasaray'ın önümüzdeki sezon farklı bir transfer politikası izleyeceğinin habercisi olarak mı yorumlamalıyız? Eğer böyle ise bu strateji çok doğru bir yol olarak görünüyor. "Kemerleri sıkıp, eldeki değerlerle başarılı olmaya çalışmak, büyük harcamaların peşinden koşmamak" Galatasaray için mali disiplin'in sağlanması adına çok önemli aksiyonlar olarak görülüyor. Umarız ki, Galatasaray önüne koyduğu bu stratejiden taviz vermeden yoluna devam eder. Başkan'ın şu cümlesi gerçekten çok anlamlı ve yol gösterici…"Artık bundan sonra büyük harcamaların peşinden koşmayacağız. Böyle sportif bir başarı gelse de, anlamı olmaz."( Aslan'da Polat'tan acı itiraf, Cumhuriyet, 28 Nisan 2010)
Gerçekten de başkan Adnan Polat bu cümlesinde samimi ve kararlıysa, taraftarın baskısı karşısında yılmadan bu politikasını devam ettirebilecekse, Galatasaray'da yeni bir değişim dönemi başlıyor demektir. Bu yol gerçekten de doğru bir yoldur. Umarım ki, Galatasaray doğru bildiği yolundan sapmaz…