5510 sayılı yasa öncesinde, Türkiye'de, sigortalıların hangi sosyal güvenlik kuruluşunun kapsamında bulunacağı statülerine göre belirlenmişti. Bağımsız çalışanlar, esnaf ve sanatkarlar Bağ-Kur; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na tabi olarak çalışanlar TC Emekli Sandığı ve bir hizmet sözleşmesine dayanarak sigortalı olarak çalışanlar ise SSK tarafından sosyal güvenceye kavuşturulmaktaydı.
Ayrıca, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Yasası'nın geçici 20. maddesine istinaden faaliyette bulunan bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odaları, borsalar veya bunların teşekkül ettikleri birliklerinin personelinin sosyal güvenliğinin sağlanması amacıyla oluşturdukları sandıklar da üyelerine belli şartlarda sosyal güvence kapsamındaydı. Bu kapsamdaki bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odaları, sanayi odaları, borsalar veya bunların teşkil ettikleri birlikler personeli için halen 17 sandık bulunmaktadır. Bu sandıkların iştirakçileri ile aylık veya gelir bağlanmış olanlar ile bunların hak sahipleri herhangi bir işleme gerek kalmaksızın üç yıl içinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na devredilerek 5510 sayılı kanun kapsamına alınacaklardır. Devir tarihi itibarıyla sandık iştirakçileri 4-1/(a) bendi kapsamında (SSK) sigortalı sayılacak. Devir işlemi tamamlanıncaya kadar sandık iştirakçiler hakkında aşağıdaki şekilde işlem yapılacaktır.
Devir işlemi tamamlanıncaya kadar, sandık iştirakçileri, sandıktan aylık ve gelir alanlar ile bunların hak sahiplerinin sağlık ve sosyal sigorta yardımlarının sağlanması ile primlerinin tahsil edilmesine, ilgili sandık mevzuat hükümlerine göre sandıklarca ve sandık iştirakçilerini istihdam eden kuruluşlarca devam edilecektir.
Vakıf senetlerinde 5510 sayılı kanuna aykırı hükümler bulunması halinde kısa vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası hariç diğer hükümler bakımından 5510 sayılı kanun hükümleri uygulanacaktır.
Sandık iştirakçilerinden isteğe bağlı sigortaya devam edenler hakkında sandık mevzuatının 01/10/2008 öncesi hükümleri doğrultusunda prim tahsilatı yapılmaya devam edilecektir. 01/10/2008 tarihinden sonra isteğe bağlı sigortaya müracaat eden sigortalılar hakkında devir işlemi tamamlanıncaya kadar sandık mevzuatı hükümleri uygulanmaya devam edilecek bu sigortalılar devir tarihine kadar 4-1/(a) bendi kapsamında (SSK) sigortalı sayılacaklardır.
Sandık iştirakçilerinin borçlanma işlemleri hakkında 01/10/2008 öncesi hükümler doğrultusunda işlem yapılacak, devir tarihine kadar 41'inci madde ile getirilen hükümler bu sigortalılar için uygulanmayacaktır. 30/4/2008 tarihinden itibaren, bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odaları, sanayi odaları, borsalar veya bunların teşkil ettikleri birlikler personeli için kurulmuş bulunan sandıklarca bağlanmış/bağlanacak olan gelir veya aylıklara yapılacak artışlar, 506 sayılı kanuna göre bağlanan gelir veya aylıklara yapılan artışlardan fazla olamayacak.
Sandıktan malullük ve yaşlılık aylığı almakta iken kanunun 4'üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışmaya başlayanlardan yüzde 30 oranına kısa vadeli sigorta kollarına ait oran ilave edilmek suretiyle bunları çalıştıran işverenler tarafından aylık prim ve hizmet belgesi ile kuruma bildirilecektir. 01/10/2008 tarihi itibariyle 4-1/(b) bendi kapsamında (Bağ-Kur) çalışması bulunanların 01/10/2008 tarihi itibariyle, bu tarihten sonra aylık bağlananların ise (b) bendi kapsamında çalışmaya başladıkları tarihten itibaren 2008 yılında yüzde 12, takip eden her yılın ocak ayında bir puan artırılarak yüzde 15 oranını geçmeyecek şekilde aylıklarından sosyal güvenlik destek primi kesilerek ilgili sandıkça kuruma bildirilecektir.
506 sayılı kanunun geçici 20'nci maddesine tabi sandıklar devralınacakları tarihe kadar geçecek olan sürede kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortasına olan sürede kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortasına ilişkin 5510 sayılı kanunla getirilen yükümlülüklerden muaf tutulduklarından sandık iştirakçileri için vakıf senetlerindeki iş kazaları ve meslek hastalıkları oranı ile yüzde 11 oranındaki hastalık sigortası primlerinin tahsiline devam edilecektir.
Geçici 20'nci madde sandıkları devroluncaya kadar sigortalılar ve hak sahipleri hakkında genel sağlık sigortası hükümleri uygulanmayacak, sandık iştirakçilerinin sağlık yardımlarından yararlanılmasında 01/10/2008 öncesi mevzuat hükümleri doğrultusunda işlem yapılacaktır.
5838 sayılı kanunla 5510 sayılı kanuna 01/08/2009 tarihinde eklenen 1'inci madde gereğince 5510 sayılı kanunun geçici 20'nci maddesinde belirtilen 506 sayılı kanunun geçici 20'nci maddesine tabi sandıklar kuruma devir tarihine kadar iştirakçilerinin sandıkla ilgilerinin başlama ve sona ermesine ilişkin bildirimlerini en geç on gün içinde kuruma yapacaklardır. Söz konusu hüküm gereğince 506 sayılı kanunun geçici 20'nci maddesinde yer alan sandıklar 01/08/2009 tarihinden itibaren işe aldıkları ve işten ayrılan sigortalıları sigortalı işe giriş bildirgesi ve sigortalı işten ayrılış bildirgesi ile kuruma bildirecekler, bildirimlerin yasal sürede ve e-sigorta yoluyla yapılmaması halinde haklarında 102'nci madde hükümleri uygulanacaktır.