Dünyada 31 ülkede 439 adet atom santralı/nükleer enerji tesisi (NPP) var. Bu 31 ülkenin sadece ikisinin nüfus çoğunluğu Müslüman. Onlar da NPP kurar kurmaz atom bombası yapmaya kalkmış. Dünyada toplam elektrik üretiminin yüzde 17'si NPP'lerden elde ediliyor. Fransa ve Japonya'da NPP'lerden üretilen elektriğin toplamdaki payı yüzde 75'i aşmış. ABD'de 103 NPP var.
Biz 1968 yılından bu yana NPP (atom santralı) konusunu tartışıyoruz. Önceki hükümetler 4 defa NPP yatırımı için yola çıktı. Değişik nedenlerle yatırım yapılamadı.
(1) 1968-1969 yıllarında ABD - İspanyol firmaları "yapılabilirlik" (fizibilite) çalışması yaptı. 400 MW'lik (fakir-doğal uranyum kullanımlı) santral önerdi.
(2) 1975-1976 yıllarında, Ecevit - Erbakan döneminde nükleer santral konusu gündeme geldi. Dış baskılarla konu rafa kaldırıldı.
(3) 1982-1985 yıllarında, Özal döneminde, yap - işlet - devret modeliyle nükleer santral yapılacaktı. Gene dış baskılarla vazgeçildi.
(4) 1998-2000 yıllarında, Ecevit - Yılmaz döneminde nükleer santral işi gündeme geldi. Almanların baskıları, 90 milyon dolarlık rüşvet iddialarıyla dosya kapatıldı.
AKP hükümetinin 24 Mart 2008'de açtığı ihalede 13 grup şartname aldı. 24 Eylül 2008 tarihinde tek bir grup teklif verdi. Teklif incelendi, pazarlık yapıldı. Kilovatsaat başına 21.16 cent'lik fiyat 15.35 cent'e indirildi. 20 Kasım 2009 tarihinde teklif beğenilmediğinden değil, ihale esastan iptal edildiğinden dosya kapandı.
AKP Hükümetinin "sil baştan" Akkuyu ve Sinop'ta 2 NPP için ihale açmak için hazırlıklara başlayacağı belirtiliyor. Ama tekrarda yarar var "Boş yere ümitlenmeye gerek yok!"
Batılı ülkeler çevre kirliliği yapan kömür santrallarının yerine nükleer santrallar kurarken bizim gibi ülkelerde termik santrallarının kurulmasını teşvik ediyor Hidrolik santralları engelliyor.
Anlaşıldığı kadarı ile Hükümet atom santralı için yeni bir ihale açacak. Fakat ihalenin açılması, tekliflerin alınarak değerlendirilmesi uzun zaman alacak. Unutulmasın ki bir atom santralının projelendirilmesi ve yapımı 5-10 yıllık süre istiyor.
Bu arada Türkiye'nin artan elektrik enerjisi ihtiyacı nasıl karşılanabilecek? Bu konular gene gündemden çıktı.