Politikacılar, halkın reel gelirindeki artışı sergilemek için, "alım gücü" karşılaştırması yaparlar.
Süleyman Demirel, genelde bir traktörün kaç ton buğday veya pancar ile satın alınabildiğini anlatarak sanayi ürünü fiyatı ile tarım ürünü fiyatı arasındaki ilişkiyi anlatırdı.
Daha sonraları asgari ücret ile kaç ekmek, kaç kilo et alındığını ortaya koyan karşılaştırmalar moda oldu.
AK Parti Grup Başkanlığı'nın TBMM 24. Dönem'e ait yasama ve denetim faaliyetlerine ilişkin hazırladığı kitapta asgari ücret, memur maaşları ve emekli maaşlarının satın alma gücünü gösteren karşılaştırmalara yer verilmiş.
Asgari ücret 2002'de 184 TL iken 740 TL'ye yükseldi.
Açıklanan rakamlara göre, asgari ücretle 2002 yılında 181 emek, 21 kilo dana eti, 143 litre süt, 146 litre mazot alınırken, 2012 yılında 303 ekmek, 31 kilo dana eti, 371 litre süt ve 198 litre mazot alınabiliyor.
Ortalama memur maaşı 2002'de 578 TL iken 2012'de 2 bin 42 TL'ye çıktı. Ortalama memur maaşıyla 2002'de 569 ekmek, 67 kilo dana eti, 449 litre süt ve 454 litre mazot alınırken, 2012'de bu rakamlar ekmekte 837 adede, dana etinde 87 kilograma, sütte bin 23l litreye ve mazotta 546 litreye yükselmiş.
En düşük memur emekli maaşı 2002'de 377 TL iken 2012'de 1084 TL oldu. En düşük memur emekli maaşının da alım gücü artmış. 2002'de 371 adet ekmek, 44 kilo dana eti, 292 litre süt, 298 litre mazot satın alınırken, 2012'de 444 ekmek, 46 kilo dana eti, 543 litre süte yükselmiş. Mazotta ise 290 litreye düşmüş.
Bir başka raporda da benzer tespitler var. Otomotiv sanayiinin 2016 sonuna kadar yol haritasını çizmeye çalışan Otomotiv Distribütörleri Derneği'nin (ODD) hazırlattığı bir rapora göre, 2010'da gelir düzeyi olarak en üstte yer alan yüzde 20'lik kesim, toplam araç alımının yüzde 55.6'sını yaptı. Bu oran 2005'te yüzde 69 olmuştu. 2005 yılında araç alımında yüzde 0.7 payı bulunan gelir düzeyi en düşük ilk yüzde 20'lik grubun payı 2010 yılında üç kata kadar artarak yüzde 1.9'a yükseldi. Gelir düzey bakımından ikinci en az gelirli grubu oluşturan ikinci yüzde 20'lik kesim ise 2005 yılında yüzde 1.53 olan payını yüzde 7'ye çıkardı. Yani ikinci yüzde 20'lik kesimin araç alım kabiliyeti 7 kat arttı.
Bu tespitler önemli. Çünkü bu tespitlerde gelir dağılımındaki değişim ile, enflasyona karşı satın alma gücündeki değişim birlikte sergileniyor.