Siz bu satırları okuduğunuz sırada Türkiye İstatistik Kurumu büyük olasılıkla ağustos ayının dış ticaret verilerini açıklamış olacak. TÜİK, dış ticaret verilerini her zaman olduğu gibi saat 10.00'da açıklayacak. Ağustos ayı ihracatının hangi düzeyde gerçekleştiği üç aşağı beş yukarı belli. Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre, ağustos ayı ihracatı 11.1 milyar dolar. TÜİK'in rakamının da bundan çok farklı geleceği sanılmıyor. Asıl merak edilen, ithalatın hangi düzeyde oluştuğu.
İthalatın düzeyine ilişkin öncü gösterge ithalde alınan KDV. İşte bu rakamdan yola çıkarak ağustos ayı ithalatını tahmin etmeye çalıştık. Bu çalışma bizi 17-18 milyar dolar arasında bir rakama götürdü. Ağırlıklı olarak da 17.3 milyar dolarlık bir rakam ortaya çıktı. Bu rakama nasıl mı ulaştık; anlatalım:
İthalde alınan KDV'nin düzeyini, Maliye Bakanlığı'nın açıklığı bütçe verilerinden biliyoruz. Öncelikli sorun, TL cinsinden açıklanan ithalde alınan KDV'yi hangi kurdan dövize çevirmek gerektiği…
Türkiye, ithalatının yüzde 60'tan biraz fazlasını dolar, yaklaşık yüzde 40'ını da euro cinsinden gerçekleştiriyor. Diğer para birimleriyle yapılan ithalatın toplamda kayda değer bir payı yok. Bu gerçekten yola çıkarak, ağustos ayının ortalama dolar ve euro kurlarını yüzde 60 ve yüzde 40 ağırlıklandırmak suretiyle bir sepet oluşturduk ve ithalde alınan KDV'yi bu sepet üzerinden dövize çevirdik.
Son beş yılın ağustos aylarında, aynı şekilde dövize çevrilmiş ithalde alınan KDV rakamının, toplam ithalata oranının hangi düzeyde gerçekleştiğine baktık. Bu beş yılın mutlak değer olarak ithalde alınan KDV ve toplam ithalat rakamları elbette farklı. Dolayısıyla oranlarda da küçük farklar var. Bu nedenle, söz konusu beş yılın rakamlarını da ağırlıklandırdık.
Bulduğumuz oranı 2011'in ithalde alınan KDV rakamına uygulayınca, 17.3 milyar dolarlık bir rakama ulaştık. Böylesine nokta tahmin yapmanın riskini göz önünde bulundurarak, ağustos gerçekleşmesinin 17-18 milyar dolar arasında olabileceğini söyleyebiliriz. Ama ağırlıklı rakamın 17 ile 17.5 milyar dolar arasında olduğunu bir kez daha vurgulayalım.
Ağustos ayı ithalatı 17.0-17.5 milyar dolar arasında kalırsa, bu yılın ocaktan sonraki ikinci en düşük aylık ithalatı gerçekleşmiş olacak. Bu yıl ocak ayındaki ithalat 16.9 milyar dolar olmuş, şubat ithalatı da 17.5 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmişti.
İthalat daha sonra 20 milyar doların altına inmemişti. Mart ayı, ithalatın 21.6 milyar dolarla rekor kırdığı ay olmuştu. Nisan ve mayıs 21 milyar dolarla geçilmiş, haziranda da mart rekoruna yakın, 21.6 milyara yaklaşan bir gerçekleşme ortaya çıkmıştı. Temmuz ayı ithalatı da 20.9 milyar dolar olarak gerçekleşmişti.
Tablo tersine dönecek
Geçen yılın ağustos ayındaki ihracat 8.5 milyar dolardı. TÜİK'in rakamı da, TİM'in açıkladığı gibi 11.1 milyar dolar düzeyinde gelirse, ağustos ihracatında yüzde 30'luk bir artış sağlanmış olacak. İthalat ise, 17.3 milyar dolar düzeyinde gerçekleştiği takdirde, geçen yılın aynı ayındaki 15.4 milyar dolara göre yalnızca yüzde 12 artacak.
Ağustos ayında, 11.1 milyar dolarlık ihracat ve gerçekleştiği takdirde 17.3 milyar dolarlık ithalatla 6.2 milyar dolarlık ticaret açığı verilecek. Aylık bazdaki bu açık, geçen yılın haziran ayından sonraki en düşük açık olacak.