Piyasaların gözü kasım ayında ABD’de yapılacak başkanlık seçimlerinde. ABD’deki son 8 başkanlık seçimine bakıldığında, hem Dow Jones hem de Borsa İstanbul birer seçim hariç tümünde ilk 6 ayı yükselişle tamamladı. Trump’ın 2016 yılında kazandığı seçim sonrası ilk 6 ayda Dow Jones yüzde 15, Borsa İstanbul yüzde 29.50 arttı.
Dünyanın en büyük ekonomisi olan ABD’de kasım ayında yapılacak başkanlık seçimini tüm dünya yakından izliyor. Adaylardan Donald Trump’a karşı hafta sonu yapılan suikast girişimi başkanlık yarışına ilgiyi daha da artırdı. Anketlerde önde gözüken Trump’ın suikast girişimi sonrasında farkı açtığı söyleniyor.
Son başkan Joe Biden’dan önceki dönem başkanlık yapan Trump’ın görev sürecinde özellikle Çin ile giriştiği ticaret savaşı ve Meksika ile yaşadığı göçmen krizi bu iki ülke piyasalarında tedirginlik yarattı. Gelişmekte olan ülke para birimleri son yaşanan olaylar nedeniyle dolar karşısında değer kaybederken Türk Lirası görece daha iyi bir performans sergiledi.
Yılsonuna kadar olan dönemde küresel piyasaların iki önemli gündem maddesi bulunuyor. Bu iki gündem maddesinin merkezi ABD. Biri kasım ayındaki başkanlık seçimi diğeri ise ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz indirimi kararı.
Fed’in yılın son çeyreğinde faiz indirimine gideceğini bekleyenlerin sayısı oldukça fazla. Diğer taraftan görev yaptığı dönemde özellikle sosyal medya üzerinden yaptığı ‘sürpriz’ açıklamalarla piyasalarda dalgalanmalara neden olan Trump’ın rakibi Biden’ı geçmesi halinde nasıl bir politika izleyeceği merak ediliyor. Öyle ki başkanlık yaptığı dönemde Trump’ın Türkiye ile ilgili piyasaları sarsan açıklamaları olmuş ve kurlarda sert yükselişler görülmüştü.
Biz seçimin sonuçlarından bağımsız olarak geçmişte yapılan ABD’deki başkanlık seçimlerinin Wall Street’in gösterge endekslerinden Dow Jones ve Borsa İstanbul’u nasıl etkilediğine bakalım… ABD’de yapılan son 8 başkanlık seçimi öncesinde ve sonrasındaki 6 aylık periyodlara bakıldığında seçimlerin hisse senetlerine olumlu etki ettiği dikkat çekiyor. 1992 yılından bu yana yapılan başkanlık seçimlerinin neredeyse tamamında seçim sonrası ilk 6 ayda Dow Jones Endeksi yükselmiş.
Tek bir istisna var, o da ABD merkezli küresel ekonomik krizin yaşandığı 2008 yılı. Trump’ın başkan seçildiği 2016 seçimlerinin ardından Dow Jones ilk 6 ayda yüzde 15.55 arttı. Biden’ın seçildiği 2020 seçimlerinden sonra ise Dow Jones ilk 6 ayda yüzde 22 değer kazandı. Dow Jones seçim sonrası ilk 6 ayda en yüksek getiriyi 1996 yılında ikinci kez başkan seçilen Bill Clinton sonrasında yüzde 23 ile sağladı.
ABD’deki başkanlık seçimleri sonrasında Borsa İstanbul da iyi bir performans gösteriyor. ABD’deki son 8 başkanlık seçimi sonrasında Borsa İstanbul sadece 2000 yılında ilk 6 ayı düşüşle tamamladı. Bunun nedeni ise Türkiye’nin o yıllarda yaşadığı ekonomik sıkıntılar. 2000 yılı dışındaki tüm başkanlık seçimlerini takip eden ilk 6 ayda Borsa İstanbul yatırımcısını mutlu etti.
Borsa İstanbul, Trump’ın başkanlığa seçildiği 2016 yılındaki seçimlerden sonra ilk 6 ayda yüzde 29.50, Biden’ın seçildiği 2020 seçimlerinden sonraki ilk 6 ayda ise yüzde 24 yükseldi. Bill Clinton’un seçildiği 1992 ve 1996 yıllarındaki seçimler Borsa İstanbul’un en iyi performans gösterdiği dönemler olarak öne çıkıyor. Borsa İstanbul söz konusu iki seçimin ardından ilk 6 ayda yüzde 100’ün üzerinde arttı.
Trump’ın seçilme ihtimali daha şimdiden piyasalarda fiyatlanmaya başlamış gözüküyor. Trump ve Biden’ın enerji politikaları büyük ölçüde farklılık gösteriyor. Biden’ın 2022 Enflasyon Azaltma Yasası (IRA), federal hükümet ve özel sektör tahminlerine göre, düşük veya sıfır karbon teknolojileri için 10 yıl boyunca yaklaşık 800 milyar ila 1.2 trilyon dolar arasında vergi teşvikleri sağlıyor. Trump ise IRA’nın bazı unsurlarını eleştirmiş ve 2024 kampanya web sitesinde “Sosyalist Yeşil Yeni Anlaşmayı” ortadan kaldıracağını taahhüt etmişti. Seçimle ilgili anket sonuçlu enerji hisseleri gibi yeni başkanın politikalarından etkilenecek sektör hisselerinde hareketlilik yaratıyor.