Geçen hafta Brüksel'de düzenlenen Hükümetler Arası Konferans'ta Avrupa Birliği, Türkiye ile bir müzakere başlığı daha açtı.
"Vergilendirme" konusundaki başlığın açılması Türkiye'nin AB üyeliğine destek veren Çek Cumhuriyeti'nin, dönem başkanlığı sırasında Ankara'ya bir jest yaptığı şeklinde yorumlandı.
Acaba 9 müzakere başlığı kapatılamamış iken neden "vergilendirme" konusundaki başlık açıldı?
AB'ye tam üyelik çalışmalarının tamamlanabilmesi için (AB ülkelerindeki ortak mevzuata Türk mevzuatının uyumunu sağlamak amacıyla, 35 başlık altında toplanan konularda) 35 müzakere başlığının açılıp (uyum çalışmaları tamamlandıktan sonra) kapanması (uyumun AB yetkili organlarında onaylanması) gerekiyor.
Türkiye, 3,5 yıl önce başlayan AB müzakere sürecinde bugüne kadar (vergileme ile birlikte) 10 başlık açılabildi
Sadece bir başlık geçici olarak kapatılabildi. Kıbrıs ile ilişkili olarak 8 müzakere başlığı askıya alındı. Fransa "tam üyelik" ile ilgili gördüğü 5 müzakere başlığının açılmasına karşı çıkıyor.
Vergilendirme konusundaki başlık açılınca:
(1) Türkiye'de bazı vergi uygulamalarının AB'ye uyumu için zorlama başlayacak.
(2) Türkiye vergi uygulamaları ile iç ticarette istediği engellemeleri ve korumaları yapma şansını yitirecek.
(3) Krizden çıkış ve ekonomiyi hızlandırma amacıyla vergi politikalarını dinamik biçimde kullanma imkanı kalmayacak.
(4) Biz Gümrük Birliği ile dış ticarette uygulanan vergilerde tam uyumu göze aldık. Ama içeride ekonominin gereği olarak geçici veya kalıcı vergi düzenlemeleri bizim için çok önemli.
İlgi çeken Çek Cumhuriyeti'nin Dışişleri Bakanı Jan Kohout'un, Türkiye'nin Avrupa Birliği sürecinde büyük önem taşıyan vergilendirme başlığında müzakerelerin açıldığını duyururken, Ankara'ya "yeni ev ödevlerini" sıralamasıdır.
Kohout, "Bu müzakere başlığının başarıyla sonuçlandırılması için, bazı kapanış kriterlerinin yerine getirilmesi gerekiyor. Türkiye ek protokolü, tüm Avrupa Birliği üyesi ülkelere ayrım yapmadan uygulamalıdır" ifadesini kullandı.
"Katma değer vergisi mevzuatının AB ile uyumlu hale getirilmesi konusunda ciddi ilerleme sağlanmalıdır. İthal edilen alkol ve tütün mamullerine uygulanan ayrımcı vergi uygulamaları, Türkiye'nin yükümlülükleri doğrultusunda, tümüyle ortadan kaldırılmalıdır" dedi.
Çek Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Kohout, Türkiye'nin limanlarını AB üyesi Kıbrıs'a açması gerektiğinin altını çizerken, Ankara'nın AB sürecinde ilerlemesinin, kendi atacağı adımlara bağlı olduğunu vurguladı.
Brüksel'deki toplantıda Türkiye'yi temsil eden Başmüzakereci ve Devlet Bakanı Egemen Bağış, bazı Avrupa Birliği ülkelerini, "oyunun ortasında kuralları değiştirmeye çalışmakla" eleştirdi.
Türkiye'nin birçok müzakere başlığını açmaya hazır olduğunu ancak siyasi nedenlerle bunların geciktirildiğini söyleyen Bağış, sürecin hızlanmasını talep etti.
Bağış dedi ki, "9 müzakere başlığında tarama raporları halen Avrupa Birliği Konseyi'nin gündemindedir. Bunların sonuçlandırılmasını bekliyoruz. Türkiye'de tüm bakanlıklar ve ilgili kurumlar, açılması beklenen yeni müzakere başlıklarının açılmasını sağlayacak kriterleri karşılamak için, AB Komisyonu ile yakın bir çalışma yürütmektedir. Avrupa Birliği'nin müzakere çerçeve belgesi, bu sürecin paylaşılan hedefini ortaya koymaktadır. Bu hedef, AB'ye katılımdır"
Kısa dönemde açılan "vergileme" başlığı müzakerelerinde AB'den gelecek zorlamalar ile (1) Tüm vergileme sistemi gözden geçirilerek AB ülkelerine ayrımcı vergi uygulamaları düzeltilecek. (2) Rakıdan litrede 36 TL, viski benzeri ithal içkilerden 70 TL vergi alınıyor. Bu vergiler eşitlenecek. (3) İthal tütünden ton başına 3 bin dolar vergi alınıyor. Bu vergi sıfırlanacak. (4) KDV oranları yüzde 15'in altında olmayacak. Öncelikle halen yüzde 1 KDV uygulanan mal ve hizmetlerdeki KDV yükseltilecek. Böylece AB ülkelerinden Türkiye'ye girecek mallar fiyat rekabetinde vergi engeliyle karşılaşmayacak.
Vergi konusundaki başlığın açılması sonucu yakında başlayacak müzakerelerde vergi uygulamaları ile ilgili önemli sorunların ve tartışmaların ortaya çıkacağını göreceğiz.