Bursa'ya 'Otomotivin Başkenti' ünvanını kazandıran adımların ilki hiç şüphesiz TOFAŞ fabrikasının yapılması oldu.
1969’da kentten uzak bir noktada yapılmaya başlanan tesis şimdilerde yanı başında doğan Demirtaş Organize Sanayi Bölgesi (DOSAB) ile şehrin içinde kalsa da ülke ekonomisine katma değer üretiyor, istihdam sağlıyor.
1972 yılında yıllık 20 bin adetle başladığı üretimi 50 yıl sonra 420 bine taşıdığı yolculuğun önemli bir bölümüne tanık olan bir ekonomi gazetecisi olarak Türk mühendislerin, yöneticilerin ve çalışanların başarısına şapka çıkarmamam mümkün değil. Geçtiğimiz günlerde tekrar gezme ve gelişmeleri dinleme fırsatı bulduğum TOFAŞ’ta her zamankinden daha fazla güvenlik tedbirleriyle karşılandım.
Fabrika Direktörü Zeki Erdal Şimşek, birinci önceliklerinin tüm çalışanlar ve ziyaretçiler için ‘güvenlik’ olduğunu vurguladı. İkinci sırada kalite, üçüncü sırada ise verimlilik geliyor. Fabrika içerisinde tıpkı havalimanlarındaki gibi kent trafiğine çıkmayan araçlar, özel plakalarla ciddi bir trafik oluşturuyor.
Fabrika içerisinde malzeme taşıyan insanlı ve insansız pek çok araç kendilerine ait yollarda arı gibi çalışıyor. 500'ü beyaz yakalı olmak üzere 6 bin çalışan kapalı ve açık alanlarda belirlenmiş kurallar ve her an hissedilen bir disiplinle Türkiye otomotiv üretiminin yüzde 19'unu, otomotiv ihracatının da yüzde 12'sini gerçekleştiriyor.
Ar-Ge bölümünde Türkiye’de üretilmeyecek olan Stellantis’e ait markalar için çalışmaların yapılıyor olması göğsümüzü kabarttı. Daha önceleri birkaç kez gezme fırsatı bulduğum, fabrika bünyesindeki TOFAŞ Akademi’de binlerce çalışana yüzlerce hoca sürekli eğitim veriyor. Bu eğitimler de şüphesiz hem TOFAŞ hem de çalışanlar için çok önem taşıyor.
Çünkü bugün otomotiv yan sanayine üretim yapan pek çok tesisin sahibi, TOFAŞ kökenli. Diğer otomotiv fabrikalarında çalışanların bir kısmı da öyle. Doblo üretimi Stellantis’in aldığı global bir kararla İspanya’ya kaydırıldı, TOFAŞ 7 yıldır pazar lideri olan Egea ve Fiorino üretimine devam ediyor. Fabrika içinde özel araçla yaptığımız gezide TOFAŞ Üretim Direktörü Recep Temizesen üretimin durduğu Doblo üretim hattında yeni modeller için düzenlemelerin sürüyor olduğunu yakında yeni modellerin tanıtımının yapılacağını söyledi.
Doğrusu önceki fabrika gezilerimde bazı bölümlerde gördüğüm robotların neredeyse tüm fabrikayı kapladığını söyleyebilirim. Fransız Groupe PSA ile İtalyan-Amerikan Fiat Chrysler Automobiles şirketlerinin birleşmesiyle kurulan Stellantis gibi bir otomotiv devinin çatısı altındaki fabrikalar arasındaki teknoloji yarışında TOFAŞ’ı öne çıkarıyor. Pek çok üretim etabında ilk üçte yer alıyorlar. Cumhuriyetimizin 100. yılında montajdan üretime doğru yolculuğundaki Türkiye’nin endüstrileşme macerasının önemli bir mihenk taşı olan TOFAŞ’ın nice 50 yıllar üretim, ihracat ve istihdam oluşturması dileğimle.