İhracatı artıramıyoruz. 150 milyar dolarda tıkandık kaldı. 2013 ihracatı 151 milyar dolardı. 2014’te 157 milyar dolar oldu. 2015 yılında ise 143 milyar dolara geriledi. 2016 yılı ihracat geliri 142 milyar dolar.
Ümit verici gelişme ihracatın aralık ayında (bir önceki yılın Aralık ayına göre) yüzde 9.3 oranında artması.
Eylülde ihracatta yüzde 5.8 oranında, ekimde 3.2 oranında gerileme vardı. Kasımda yüzde 9.7 artış olmuştu.
Kasım ve aralık aylarında peş peşe her ay 12.8 milyar dolarlık ihracatın gerçekleştirilmesi, 2017 yılında ihracat artışının devam etme ümidi veriyor.
Bizim için ihracat artışı çok önemli. İhracat artışı “dış talep”in canlandığını gösterir. Talep artışı peşinden üretimi getirir.
Son aylarda ihracatta görülen artışa rağmen 2016 yılı ihracat geliri, 2015 yılı ihracat gelirinin üzerine çıkamadı. 2016 yılında ihracatta yüzde 0.8 gerileme var...
İthalat harcamalarımız ise 198 milyar dolar. İthalat harcamamız ile ihracat gelirimiz arasında 56 milyar dolar açık, yıllık cari açığımızın (döviz açığımızın) büyük olmasına yol açıyor.
İhracatta en yüksek döviz gelirini motorlu kara taşıtları ihracatından elde ediyoruz. Toplam ihracat geliri 20 milyar dolara yaklaştı. Giyim ve konfeksiyon, sanayi ile kazan, makine ihracatı, motorlu taşıt araçları ihracatından sonra geliyor. İlgi çeken 2016 yılında inciler, kıymetli taşlar ve madenler ihracat gelirinin 12 milyar doları aşması. Elektrikli makineler ve meyve ihracat gelirimiz de giderek artıyor.
İhracatta en büyük pazarlarımız Almanya, İngiltere ve İtalya gibi Avrupa ülkeleri. Irak’a yapılan ihracat 8.5 milyar dolardan 7.6 milyar dolara gerilemesine rağmen önemli döviz geliri sağlıyor.
İthalatta en büyük harcamayı enerji ürünlerine yapıyoruz ama, yıllık ihracat 2016 yılında 37 milyar dolardan 27 milyar dolara geriledi. Dünyada enerji ürünleri fiyatlarındaki gerileme ithalat faturamızı büyük ölçüde küçülttü.
2016’da Çin’den 25.5 milyar dolarlık, Almanya’dan 21.5 milyar dolarlık ithalat yaptık. Rusya’dan ithalatımız 15 milyar dolara geriledi.
Rusya’dan enerji ürünü ağırlıklı ithalat yaptığımızdan Rusya ithalat harcamalarında başta gelirdi. Çin’den ham madde, makine ve tüketim malı ithal ediyoruz.
İhraç ürünlerimizin yüzde 29’unu karayolu ile taşıyoruz. Havayolu ile taşımanın payı artıyor, yüzde 10’a yaklaşıyor.
Karayolu taşımacılığındaki güçlükler ihracatçıyı hava yoluna yönlendiriyor. Bu nedenle ihracatçılarımız hava yolu taşımacılığında destek arıyor.
İhracatın sadece yüzde 15’i, ithalatın ise yüzde 77’si peşin para ile yapılıyor.
2016 yılının özel şartları vardı. Büyük sorunlarla karşılaştık. Rusya ile gerginlik, AB ülkeleriyle soğukluk, ABD ile siyasi uzaklaşma, Suriye ve Irak’taki sıcak çatışmalar. Mısır’ın ihracat yolumuzu kapatması, Avrupa‘da TIR geçişlerinin sınırlandırılması ihracatı engelledi. Engelliyor.
Bütün bunlar olurken ihracattan sorumlu örgütlerimiz, sorun çözücü tedbirler geliştirecek, sorunları azaltacak girişimlerde bulunacak yerde, 2016 yılını bolca ödül törenleri ile geçirdiler. Grup seyahati yaptılar. Ödül vermek moral bakımından iyidir ama, tek başına ihracatı artıramıyor.
2017 yılında ihracatın geliştirilmesinden sorumlu örgütlerimize büyük iş düşüyor. Silkinmeleri, ihracat artışına dönük çabaları artırmaları gerekiyor.
Tüm olumsuzluklara rağmen, örgütlerinden destek beklemeden, yeni pazarlar bulmak için kişisel çabalarını sürdüren, pazar kaybetmemeye, pazarları büyütmeye çalışan ihracatçılara teşekkürler. 2017 yılında başarı dilekleriyle.