Geçen hafta sonu açıklanan Aralık ayı sanayi üretim endeksinin üretimde gerilemeyi işaret etmesinden sonra 2012 yılının tamamına ait büyüme tahmini yüzde 3'ün altına indi. Büyük olasılıkla 2012 büyümesi yüzde 2.5 dolayında gerçekleşecek.
İktisatçılara göre, 2012 büyüme oranında dış talebin (ihracatın) katkısı puan olacak. İç talepteki daralma büyümeyi 1 puan aşağıya çekecek. Stokların da 0.5 puan eksi etkisi dikkate alındığında büyüme yüzde 2.5' a gerilemiş olacak.
Açıklanan endeks rakamları 2012 Aralık ayında sanayi üretiminin "beklenmedik" ölçüde yavaşladığını gösterdi.
- Aralık aylarında 2010 yılında toplam sanayi üretimi yüzde 16.8 artmıştı. 2011 Yılında yüzde 11.5 artmıştı. 2012 Yılında yüzde 3.5 azaldı. 2012 Aralık ayında imalat sanayi üretimindeki azalma yüzde 4.7 oranında.
- Ankara frene basınca, 2012 yılının ilk 3 aylık döneminde imalat sanayinin üretim artışı yüzde 1.8, ikinci 3 aylık döneminde yüzde 3.1, üçüncü 3 aylık döneminde yüzde 2.2 olmuştu.
Son 3 aylık dönemde imalat sanayinde üretim artışı beklenmedik şekilde yüzde 0.8 gibi düşük bir çizgide kaldı.
Sanayi sektörü ve özellikle imalat sanayi, büyümenin lokomotifidir. İmalat sanayinin yarattığı katma değer, milli gelirin büyüme hızını belirler. Yakın döneme kadar imalat sanayinin üçer aylık büyüme hızı ile milli gelir oluşumuna katkı sağlayan katma değer artışı birbirine yakın çizgide olurdu. Son yıllarda üretim artışı ile katma değer artışı oranları birbiriyle uyumlu görülmüyor ama son 3 aylık dönemde imalat sanayi toplam üretim artışının yüzde 0.8 de kalması, 2012 yılında milli gelirdeki büyümeyi yüzde 3'ün altında bırakacaktır.
İmalat sanayi üçer aylık dönemlerde üretim ve katma değer artışı (Yüzde)
2012 2011
Üretim Katma Değer
Üretim Katma Değer
1.Üç Ay 1.8 3.2 15.0 15.1
2.Üç Ay 3.1 3.8 8.7 9.3
3.Üç Ay 2.2 1.3 8.4 9.5
4.Üç Ay 0.8 .. 5.8 5.3
Yıllık 2.0 .. 8.9 9.6
Büyüme
GSYH Artışı
8.5
Kaynak: İSO, Erdoğan Özötün
Aralık ayında belli üretim kesimlerinde büyük ölçüde üretim gerilemesi var. Örneğin gıda ürünlerinde aylık üretim gerilemesi yüzde 14.5, ana metal sanayinde yüzde 7.1, elektrikli teçhizatta yüzde 8.8, motorlu kara taşıtlarında yüzde 13.0 oranında azalmış durumda.
2012 Yılı geçti. 2013 Yılının ikinci ayının ortasındayız. Acaba ekonomideki yavaşlama 2013 yılında da devam edecek mi ?
Kapasite kullanım göstergeleri, piyasadaki gözlemler yılın ilk ayında ekonomide önemli bir harekete işaret etmiyor.
Ekonominin sorunluları, büyümenin 2012 yılında yüzde 3'ün altında inmesinden sonra, 2013 yılında da büyümesinin benzer oranlarda gerçekleşmesine razı olamaz. Olamaz daÖDuran ekonomi nasıl canlandırılabilir ? Sadece kredi musluğunu açmak ekonomiyi canlandırmaya yeter mi ? Bu da bir başka sorun.
Özel sektör linyiti sevmeye başladı
Kangal Termik Santralı ve santralin yakıt olarak kullandığı linyit rezervlerini kullanma hakkı 985 milyon dolara Konya Şeker'in başını çektiği sermaye grubuna ihale edildi.
Yaklaşık 30 yaşında olan Sivas-Kangal termik santralı 457 MW gücünde, yılda 2.2 milyar kWh (kilowatsaat) elektrik üretme gücüne sahip bir linyit santralı.
Türkiye'de üretilen elektriğin yüzde 17'si linyit yakan santrallerden geliyor. Özel sektör bugüne kadar yeni linyit santrali yatırımına ilgi göstermedi. Bu nedenle kurulu kapasitenin tamamı devlet tarafından gerçekleştirilen şimdilerde özelleştirilmesine başlanan santrallardır.
Özel sektör linyitten elektrik üretimine ilgi göstermezken ithal kömürden elektrik üretmeye başladı. İthal kömürden üretilen elektrik toplam elektriğin yüzde 10'una ulaştı.
Linyite ilgi duyulmamasının değişik nedenleri var. (1) Bizim linyitlerin kalorisi düşük (2) Sayılı rezervde açık işletme imkanı var. Çoğu bölgede linyit yerin derininde
Linyit yakarak elektrik üretmek amacıyla özel sektör tarafından bugüne kadar geliştirilen en büyük proje Enerjisa'nın projesidir.
Enerjisa, özelleştirilen Sivas-Kangal linyit santrali kapasitesine eşit kapasitede yeni bir yatırımı gerçekleştiriyor.
Adana Tufanbeyli'de 450 MW gücünde, linyit yakacak yeni bir linyit santrali yapılıyor. Bu tesis tamamlandığında yılda 3 milyar kWh elektrik üretecek. Medyaya yansıyan haberlere göre bu yatırım için 750 milyon euroluk kredi anlaşması yapıldı. Yüzde 40 özkaynak kullanımı da dikkate alınır ise yatırımın 1 milyar euroyu aştığı görülür.
DATE:11-02-13