TÜİK tarafından 2011 yılı Aralık ayı ve 12 aylık dış ticaret rakamları açıklandı.
Aralık ayı dış ticaret rakamları ilgi ile bekleniyordu. Yükselen dolar fiyatlarının ithalatı ne kadar azalttığı görülecekti.
İhracatta ise kriz nedeniyle daralan pazarların olumsuz etkisini, yükselen döviz fiyatının nasıl dengelediği merak ediliyordu.
Olumlu gösterge aralık ayında ihracatın 12.4 milyar dolar olarak gerçekleşmesidir. Bu, yıl içinde gerçekleştirilmiş en yüksek ihracat rakamıdır.
Olumsuz gösterge ithalatın 20.5 milyar dolar olmasıdır. Ekim ayında ithalat 19.9 milyar dolar, kasım ayında 18.6 milyar dolar olunca, ithalatta gerileme başladığı söylenir olmuştu. Aralık ayı ithalat rakamı yüksek çıktı.
2011 yılında ucuz ithalat nedeniyle aldığımız (ithalat) mallara ödediğimiz döviz ile sattığımız (ihracat) mallardan aldığımız döviz arasındaki fark (dış ticaret açığı) 105 milyar dolar oldu. Yılın bütününde ithalat büyük artış gösterdi.
İhracatta rekor kırarak 134 milyar dolara ulaştık ama ithalat daha da hızlı arttı. 240 milyar dolar oldu.
Yıllık ihracat artışı yüzde 18.5, ithalat artışı yüzde 29.8 oranında.
Ucuz döviz nedeniyle sadece bolca tüketim malı ithal etmiyoruz. Daha da kötüsü üretimimiz bütünü ile ucuz ithal malı girdisine bağımlı hale geldi.
Demir-çelik ihracatı ile övünüyoruz. 2011 yılında ithalat 20 milyar dolar, ihracat 11 milyar dolar. Kazan ve makine ithalatımız 27 milyar dolar, ihracatı 11 milyar dolar. Motorlu kara nakil araçları ithalatı 17 milyar dolar, ihracatı 15 milyar dolar. Kıymetli taş ve inci ithalatı 7 milyar dolar. İhracatı 3 milyar dolar.
Batı'daki ekonomik kriz nedeniyle, Doğu'daki siyasi kriz nedeniyle önemli ihracat pazarlarımız daralıyor. Avrupa pazarı bizim için önemli. Kriz nedeniyle AB ülkelerine yapılan ihracatta gerileme tehlikesi var. 27 Ülkeye yapılan ihracatın toplam ihracattaki payı yüzde 46.2 oranında. ABD ve Rusya pazarı da önemli. Doğu komşularımız, sınır komşularımız da önemli. Ne var ki, Batı pazarı, Rusya pazarı ihracat için önemli ama bu ülkelerden sattığımızın çok üzerinde ithalat yapıyoruz. Rusya'dan petrol ve gaz aldığımızdan ithalat rakamı büyük ama Çin'den yapılan ıvır zıvır ithalatı petrol ve doğalgaz için Rusya'ya ödediğimiz faturaya yaklaştı.
Hükümetin ana politikası içeride tüketim ve yatırım talebinin frenlenmesi sonucu ithalat harcamalarının azaltılması. Burada 2 önemli araca güveniliyor. Krediler fazla artmayacak, döviz fiyatı gereksiz ithalatı caydıracak.
Ne var ki 2011 yılının son aylarında uygulanan tedbirlerin etkisi henüz ithalat rakamlarında açıklıkla görülemiyor. Kaldı ki, şimdilerde döviz fiyatında geriye doğru bir eğilim ortaya çıktı.
Açık anlatım ile ekonomimiz için bekleyişimiz, 2012 yılında ihracat artışının sürmesi ve ithalattaki artış hızının düşmesi.
Bugün uygulanan politikalar bu hedeflerin gerçekleşmesini ne ölçüde sağlayacak? Her ay dış ticaret ve Cari açık rakamları bu nedenle merakla bekleniyor.
İyimser gözle bakıldığında, tedbirler yararlı oluyor gibi. Her ne kadar göstergelerde önemli iyileşme yok ise de, iyiye gidiş alameti var.
Ama "kötümser" demeyelim de "gerçekçi" gözle bakıldığında," tedbirler yeterli, dış ticaret açığı ve cari açık küçülüyor "demek zor.