2011 bütçesinde sürpriz var mı?

Malum, 2011 seçim yılı. Üstelik bu genel seçim, belki de son dönemlerde yapılan seçimlerin en önemlilerinden. Çünkü 2011'de oluşacak tablo, daha sonra yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimi açısından büyük önem taşıyor. Her ne kadar bundan sonra Cumhurbaşkanı'nı TBMM değil halk seçecekse de, çok büyük olasılıkla aday Meclis'ten çıkacağı, o adayın da Meclis'e girerken sergileyeceği performansın büyük önemi bulunduğu dikkate alınmalı. Hani uzay araçları daha uzaktaki gezegenlere giderken yanından geçtikleri gezegenden güç alarak hız artırırlar ya, adeta aynı durum. Cumhurbaşkanlığı'na gidilen yolda, milletvekili seçiminde oluşacak tablodan güç alınacak.

Seçime iktidarda giriyor olmanın dezavantajları yanında önemli avantajları da var. Bir kere para muslukları elinizin altında; istediğiniz gibi bütçe yapabilir, bu bütçeyi istediğiniz gibi kullanabilirsiniz.

Acaba 2011 bütçesi nasıl hazırlandı? Seçim için musluklar sonuna kadar açılıyor mu, yoksa şimdiye kadar izlenen sıkı maliye politikasına sadık kalınacak mı?

Mali kuraldan vazgeçildikten sonra maliye politikasında bir gevşeme olabileceğine dönük kaygılar artmıştı. Ancak, orta vadeli program kapsamında açıklanan 2011'e dönük bütçe büyüklükleri, mali kuraldan daha sıkı bir bütçe yapıldığını ortaya koydu; bu konudaki detaylı verileri biz de sütunlarımıza daha önce taşımıştık.

Bugün, 2010 bütçesine ilişkin gerçekleşme tahmini ile 2011 bütçe yasa tasarısındaki büyüklükleri genel hatlarıyla karşılaştırmak istiyoruz.

İki temel büyüklükten bütçe giderlerinde yüzde 5.2 artış öngörülüyor. Gelirlerdeki artışın oranı ise yüzde 10.4 ve bu sayede bütçe açığı yüzde 24.2 azalıyor. Faiz giderlerinde sağlanacak yüzde 4 gerileme sayesinde, faiz dışı fazlada yüzde 163 oranında bir artış bekleniyor.

Vergi gelirlerinde öngörülen artışın oranı da yüzde 10.5 düzeyinde bulunuyor.

Bütçede faiz hariç giderler kapsamında dikkati çeken önemli bir ayrıntı olup olmadığına gelince… Doğrusu açıklanan bu detay, bize kıyıya köşeye gizlenmiş önemli bir harcama öngörüsü olup olmadığı hakkında bilgi vermiyor. Bütçenin 116 milyar lirayla en büyük harcama kalemi olan cari transferlerde yüzde 10.6 artış öngörülüyor. Bu kalemin detayını tümüyle bilme şansımız yok. Aynı durum sermaye giderleri ve sermaye transferleri için de geçerli. Bu arada belirtelim, sermaye giderleri ve sermaye transferlerinde bu yılın gerçekleşme tahminine göre yüzde 24 ve yüzde 10'luk düşüş öngörülüyor.

2011 bütçesinde bu yılın gerçekleşme tahminine göre personel giderlerinde yüzde 16.3 gibi enflasyon tahmininin çok üstünde bir artış ortaya çıkacağı bekleniyor. Memur ve emeklilere yapılan zam oranı daha düşük olduğuna göre, personel giderindeki bu artış yeni memur alınacağının bir işareti. Zaten Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de 2011 yılında 70 bin memur alınacağını açıkladı. 70 bin memur alınması, bir seçim yatırımı sayılabilir mi; bizce pek sayılmaz. Türkiye'de nüfusa göre memur sayısının hala az olduğu bir gerçek çünkü.

Sonuç olarak, 2011 bütçesi "açıklanmış detayları itibariyle" seçime dönük izler taşıyan, seçim kaygıları barındıran bir bütçe görüntüsü vermiyor.