Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2008 yılı kasım ayı sanayi üretimi endeksini yayınladı.
Kamuoyunu sarsan, toplam sanayi üretiminin bir önceki yılın kasım ayına göre yüzde 13.9 oranında, imalat sanayiinin üretim endeksinin bir önceki yılın kasım ayına göre yüzde 15.5 oranında gerilemiş olmasıdır.
Bu oranlar doğrudur. Ama gerçek tabloyu yansıtmamaktadır.
Önce bir genel değerleme yapalım. Evet, sanayi üretimi geriliyor. Kasım ayında sanayi üretimi gerilemişti. Kasım ayından sonra daha da fazla gerilemiştir. Maalesef en son gösterge kasım ayına ait olduğu için kasım ayı rakamını değerlendirmek zorundayız.
- Sanayi üretim endeksi 2005 yılı sanayi üretimi 100.0 kabul edilerek her ay sanayi üretimdeki gelişmeyi gösterir.
- Esas olan, endeks rakamının büyüklüğüdür. 100.0 esasına göre endeks sayısının büyüklüğü üretim miktarını gösterir.
- 2005 yılı 100.0 esası ile 2006 yılı ortalama toplam sanayi üretimi 107.8 olarak, 2007 yılı ortalama üretimi 115.2 olarak belirlenmiştir.
- 2008 yılı ekim ayı toplam sanayi üretim endeksi ise 109.5'tir. Demek ki kasım ayı üretimi 2006 yılı ortalama üretiminin üzerinde, 2007 yılı toplam ortalama üretiminin sadece yüzde 4.9 oranında altındadır.
- Fakat 2007 yılında kasım ayında sanayi üretimi son üç yılın en yüksek çizgisine çıkmış, 127.1 olarak gerçekleşmiştir. Tabii olarak 2008 yılı kasım ayının 109.5 olan üretim endeksi, bir yıl önceki kasım ayına göre yüzde 13.9 gerileme işareti vermektedir.
- Açık anlatımıyla oransal değerlemeler yanıltıcı olabilmektedir.
- Aynı şekilde imalat sanayii yıllık ortalama üretim endeksleri 2006 yılında 107.7 ve 2007 yılında 114.8 olarak gerçekleşmişken Kasım 2008 yılında 108.6'ya düşmüştür. Bir yıl önceki ortalama üretime göre kasım ayında üretim gerilemesi yüzde 5.4 iken, bir yıl önceki kasım ayı üretimi son 3 yılın en yüksek üretimi olduğundan, geçen kasım ayına göre imalat sanayii üretiminin yüzde 15.5 gerilediği görülmektedir.
Tekrarda yarar vardır. Kasım ayı üretim gerilemesi bugünkü tablodan daha iyidir. Bugünkü tabloyu bu rakamlara bakarak değerlendirmek imkansızdır.
Ancak, tekrarda yarar vardır. Kasım ayı üretim rakamlarını bir yıl önceki son yılların en iyi üretim değeri ile karşılaştırmamak gerekir.
Önemli olan toplam sanayinin, imalat sanayiinin **** sektörlerin teker teker kasım ayı üretim endeks rakamlarıdır. Bu rakamlar geçmişin rakamlarıyla karşılaştırılınca sanayiin gerçek durumu ortaya çıkar.
Aylık sanayi üretimi endeksi
(2005 yılı: 100.0)
Aylık Yıllık ortalama Üç yılda
Kasım 2006 2007 en yüksek en düşük
Toplam sanayi 109,5 107,8 115,2 127,1 83,6
Dayanıklı tüketim 112,8 108,8 112,5 124,0 83,2
Dayanıksız tüketim 122,2 104,5 109,1 130,0 83,1
Enerji 111,5 107,1 114,9 125,3 93,1
İmalat sanayii 108,6 107,7 114,8 128,5 81,6
Gıda ürünleri 151,8 105,5 108,7 146,2 76,2
Tekstil ürünleri 95,3 102,3 103,0 114,0 89.8
Giyim eşyası 90,2 96,4 102,8 104,5 86,5
Makine teçhizat 101,5 111,6 121,2 136,2 78,4
Motorlu kar taşıt 86,1 109,0 118,7 146,4 74,3
Kaynak: TÜİK