Can ALAGÖZ / Finansinvest
Mart ayı ile beraber küresel piyasaların aksine Çin borsalarında görülen satışlar kafaları biraz karıştırdı. İlk etapta fiyat balonu riskine karşı alınan önlemlerle emlak sektöründe başlayan zayıflığın endekslerin geneline yayılması ise Çin'in makro dinamiklerinde bir dengesizlik mi var sorularını beraberinde getirdi. Hafta sonu açıklanan veriler ise bu sorunun cevabını yüz üstüne çıkarmaya yetti.
İlk etapta beklentilerin oldukça üzerinde açıklanan ihracat rakamının, Çin'de büyüme dinamikleri hâlâ güçlü algısını desteklediğini gördük. Ancak ihracat yapan şirketlere sağlanan vergi teşviklerinin, şirketleri gerçek dışı raporlamalara yönelttiği söylentileri rakamın ne kadar gerçeği yansıttığına dair soru işaretlerine neden oldu. Bu noktada güven endekslerinin ihracat kalemlerini mercek altına alan ekonomistler rakamın pek de gerçeği yansıtmadığını gözler önüne serdi. Veri ile beraber açıklanan ithalat rakamındaki sert geri çekilme ise büyüme dinamiklerinde aslında ciddi bir bozulma olduğunu gösterdi. İç talebin zayıfladığı Çin'de, enflasyon rakamının da beklentilerin üzerinde gelmesi ile tüm odaklar Çin Merkez Bankası'na yöneldi.
Yeni yıla piyasadan likidite çekerek başlayan Çin Merkez Bankası'nın genişlemeden çok sıkılaşma yanlısı olduğunu biliyoruz. Para arzındaki azalmaya karşın Mart ayı ile beraber bankalararası fonlama maliyetinin %3,5'ten %4'e yükseltilmesi ise Merkez'in olağan dışı bir şekilde sıkılaşmaya gittiğini gösteriyor. Hatta ülkeyi iki defa uçurumun kıyasına getiren emlak sektöründeki fiyat balonu riski önümüzdeki dönemde daha da sıkı bir politika benimsenebileceğinin ilk sinyallerini veriyor.
Merkez Bankası'nın duruşu enflasyon kaygılarını ortadan kaldırmaya yeterli. Ancak büyüme tarafındaki zayıflığa karşı nasıl önlemler alınacağı asıl merak edilen nokta. Bu yılın ilk genel kurulunda muhafazakâr bir duruş sergileyen Çin Ulusal Halk Partisi ise genişletici mali politikalara ilişkin beklentileri azaltıyor.
Çin son beş yılda ortalama %8,8 civarında büyüdü. Çin takvimine göre "Yılan Yılı" olan 2013 için hükümetin büyüme hedefi ise %7,5 seviyesinde. Şu ana kadar açıklanan reform paketleri büyüme hedefinin yakalanabileceğinin sinyallerini veriyor. Ancak küresel büyümenin piyasalara güven verici bir seviyeye gelmesi için Çin'e daha fazlası düşüyor. Mevcut politikalar ve ilk çeyreğe ilişkin açıklanan veriler ise hedeflerin üzerinde büyümenin şimdilik pek de olası olmadığını gösteriyor.