Yem sanayicisi ithal ete karşı çıkıyor

HÜSEYİN GÖKÇE

Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Başkanı Ülkü Karakuş, son dönemlerde aşırı yükselen et fiyatlarının düşürülmesi yönünde ithalat hazırlıklarının yapıldığı dönemde, fiyatların dengeye oturacağını öngören tespitlerde bulundu. Geçen yıl kasım ayında ithal edilen besilik danaların kesime yaklaştığını belirten Karakuş, “Biraz daha dişimizi sıkalım, et ithalatı yapmayalım. Üretici zarar ederse yetiştiriciliği bırakır, Türkiye ithal et cennetine döner” tespiti yaptı. Ülkü Karakuş, besicilerin fiyat yükselecek beklentisiyle hayvanları piyasaya sürmedikleri yönündeki iddiaların doğru olmadığını, üstelik bir çok besicinin en fazla 20 hayvanı olduğunu, bu kadar hayvanla fiyatları kontrol etmenin mümkün olmadığını kaydetti. 

Besiciler spekülasyon yapıyor iddiaları gerçeği yansıtmıyor 
Karakuş, et fiyatlarındaki yükselişin sebepleri ve buna karşı alınması gereken önlemleri DÜNYA’ya değerlendirdi. Hayvancılığı enerji sektörüne benzeten Ülkü Karakuş, “Fazlası da zarar, azı da zarar, eğer fiyatlar çok yükselirse inekler de kesime gidiyor” dedi. Özellikle fiyatların çok yükseldiği bu günlerde korunması gereken damızlık materyalin de kesime gittiğini belirten Karakuş, fiyatların besicilerin spekülasyonu ile yükseldiğine yönelik iddiaların gerçeği yansıtmadığını kaydetti. Besi amaçlı alınan bir hayvanın, kesim zamanı gelince en fazla 3 hafta daha tutulabileceğini ifade eden Ülkü Karakuş, “Bu süreçten sonra verilen yem ya hayvanı yağlandırır ya da kilosunu azaltır. Yani fiyat yükseleceği beklentisiyle kimse elinde hayvanı tutmaz, aksi takdirde daha çok zarar eder” diye konuştu. 

Türkiye’de 1 milyon 200 binin üzerinde besici ve süt işletmesi olduğu bilgisini veren Karakuş, “Bunların da yüzde 90’ı 20 başın altındaki işletmeler. Hangi gariban gidecek spekülasyon yapacak da Türkiye’deki et piyasasını dengesizleştirecek? ” diye konuştu. 

Hayvan arzı 12 aya yayılmalı 
Bu aşamada sorunun çözümü için piyasaya hayvan arzının yılın piyasanın ihtiyacı doğrultusunda, 12 aya düzenli olarak yayılması gerektiğini belirten Karakuş, yıllık 1 milyon 300 bin ton kırmızı et tüketiminin olduğunu, bunun da yüzde 90’ının büyükbaş hayvanlardan oluştuğunu söyledi. 

2010’da ithalat lobisi devreye girdi 
2010 yılına kadar ithal etin söz konusu değilken, o tarihte ithalat lobisinin devreye girdiğini hatırlatan Ülkü Karakuş, “Eğer 2010 yılında 2 ay daha dayanabilseydik, iş düzene giriyordu” dedi. İthalat sebebiyle besicinin zarar görmesi halinde, önümüzdeki dönemde besici bulunamayacağını belirten Karakuş, “Eğer et ithalatı yapılırsa Türkiye her an ithal et cenneti olabilir. Besilik hayvan mı korunacak, yoksa et tüccarı mı korunacak buna karar verilmelidir” dedi. 

Yunanistan’da orta gelirle bir ailenin maaşıyla 400-500 kg et alabilirken, Türkiye’de bu rakamın 30 kiloya kadar düştüğünün altını çizen Ülkü Karakuş, “Asıl mesele besi materyali, eğer ithalat yapılacaksa kasaplı da değil, mutlaka besilik hayvan getirilmelidir” ifadelerini kullandı. Ayrıca mevcut hayvan ırklarının yapısı değiştirilerek, et ve süt verimi bir arada olan ırklara yönelmenin şart olduğuna vurgu yapan Ülkü Karakuş, “Bugünlerde yapılan 3 bin ton civarındaki ithalat Türkiye’nin sadece bir günlük ihtiyacını karşılayabilir. Bu rakamlarda piyasanın regülasyonuna yetmez” dedi. 
Kasımda besilik hayvanlar kesile cek, günde 20 bin ton arz olacak 
2014 yılı Kasım ayında besiye alınan hayvanların yakında kesime çıkacağı uyarısında bulunan Karakuş, “Günlük 20 bin ton civarında et gelecek. Bunlar piyasaya çıkınca fiyatlar normale dönecektir. Kurban Bayramı için de herhangi bir sıkıntı görünmüyor. Bu sene bana göre küçükbaş hayvan kesimi daha çok olacak. 

“Referans fiyat uygulanmalı" 
Tarım Bakanlığı’nın 2010 yılında yapılan et ithalatından ders almış göründüğünü dile getiren Karakuş, “Artık bu hataların yapılmadığını görüyoruz. Besilik ithalatında ise mutlaka referans fiyat uygulanması lazım. Kayıtsız şartsız ithal ete karşıyız. İnsanların önünü görmesi gerekiyor” şeklinde konuştu. 

Karakuş, birkaç firmaya ders verilecek diye yapılacak et ithalatının, tarımla uğraşan 7 milyon kişiye ve tüm vatandaşlara telafi edilemeyecek darbeye dönüşebileceği uyarısında bulundu. 

Yüzde 8 olan KDV yüzde 1’e indirilmeli
Et fiyatlarında indirimin sağlanabilmesi için ayrıca perakendede yüzde 8 olan KDV’nin yüzde 1’e indirilmesi gerektiğini söyleyen Karakuş, burada devletin gelirinden de feragat etmemiş olacağını anlattı. Türkiye’de yem sektörünün 2015 yılı ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10 büyüdüğünü belirten Karakuş, son 5 yıllık büyümenin ise yüzde 70’i bulduğunu dile getirdi. Karakuş, halen 21 milyon ton olan yem üretiminin gelecek yıl 23 milyon tona çıkacağını, 4 yıl içinde ise AB’nin en büyük yem üreticisi olacaklarını bildirdi.

ESK et fiyatını yüzde 5 indiriyor
Et ve süt piyasasını regüle etmekle görevli olan Et ve Süt Kurumu (ESK), bugünden itibaren perakende satış fiyatlarında yüzde 5 indirime gidiyor. ESK’dan yapılan yazılı açıklamada, kıyma, kuşbaşı, pirzola gibi ürünlerde 10 Ağustos Pazartesi gününden itibaren yüzde 5 indirim yapılacağı bildirildi. Açıklamada halen piyasa fiyatlarına göre yüzde 23 daha ucuz satış yapıldığı belirtilerek, yeni indirimle birlikte parça dana etlerinde, tüketiciye yüzde 27 daha ucuz et ulaşacağı kaydedildi. Genel Müdür Kasım Piral ise fiyatları düzenlemeye yönelik adım adım tedbir almaya devam edeceklerini belirtti.