İran'dan Türk TIR'larına bir darbe daha

AYSEL YÜCEL

İSTANBUL - Türkiye ile İran arası karayolu taşımacılığındaki ‘geçiş ücreti’ krizi büyüyor. Türk TIR’larından aldığı geçiş ücretini 1500 dolara çıkaran İran, ülkeden çıkış yapan araçlardan litre başına aldığı yakıt ücretini de dün itibariyle iki katına yükseltti. 

İran, geçiş ücreti alınmasına rest çeken Türkiye’ye sert uygulamalarla yanıt veriyor. Türkiye, geçtiğimiz hafta Orta Asya’daki Türk Cumhuriyetler'e yapılan taşımalarda İran’ın tek yönde aldığı 750 dolar geçiş ücretini transit geçen İran plakalı araçlardan almaya başlamıştı. İran da bunun üzerine tepki olarak 750 dolarlık geçiş ücretini 1500 dolara çıkardı. Bu gelişme üzerine Türkiye ise ülkeden transit geçen İran TIR’larından 1500 dolar almaya başladı. Krizin giderek şiddetlendiğini belirten Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) İcra Kurulu Başkanı Fatih Şener, dün İran’ın Türk TIR’larından litre başına aldığı yakıt ücretini 1 dolardan 2 dolara çıkardığını açıkladı. Şener, “İran, Türk TIR’ları ülkeden çıktığı zaman depodaki yakıtı ölçüyor. 750 doları orada tükettiğimizi düşündükleri yakıt için alıyorlar. Çıkarken de depomuzu ölçüyorlar. Litre başına 1 dolar alıyorlardı. Son gelişmelerden sonra bu ücreti 1.5 dolara çıkarmışlardı. Dün ise litre başına 2 dolar almaya başladı. 550 litre yakıtla döndüğünde TIR eskiden 550 dolar öderken dün itibariyle bu miktar 1100 dolara çıktı” dedi. 

‘Türkiye geri adım atmayacak’ 

Ulaştırma Bakanlığı’nın bu sorunu çözmekte kararlı olduğunu vurgulayan Şener, sözlerini şöyle sürdürdü: “İran tarafında eşi benzeri görülmemiş birçok haksızlıkla mücadele ediyoruz. İran bu haksızlığa son vermek zorunda. Sonununa kadar direneceğiz. Geçtiğimiz yıl 13 bin 800 Türk TIR’ı Türk Cumhuriyetler’e taşıma yapmak için yola çıkmış ancak gidemeyip İran girişinde malları bu ülkenin TIR’larına teslim etmişti. Türkiye- İran taşımalarının yüzde 80’i İran’ın elinde. İran’dan Türkiye’ye dönüşün de yüzde 90’ı onların elinde. Bu nedenle Türk Cumhuriyetleri’ne ticaretimizin İran’ın insafına terkedilemesi mümkün olamaz. İran, Türk Cumhuriyetleri’ne gidişimizi imkansız hale getirmek istiyor. Buna izin vermeyeceğiz.” 

Şener, “Araçların çoğu beklemede. İran zaten transit taşımalarda Türk araçlarını 12 günden önce geçirmiyordu. Bu nedenle transit taşımalarda henüz bir etki hissetmiyoruz. Ama ikili taşımalarda her iki tarafın nakliyecileri de bu kadar para ödemeye alışık olmadığı için taşımalar karşılıklı olarak çok aksadı” diye konuştu.