Yurtdışında bankacılık atağı

İSTANBUL - Türkiye bankacılık sektörü yurtdışından sendikasyonlar, tahvil ihraçları ile yurtdışından onlarca milyar dolarlık kaynak sağlayabiliyor. Yurtdışındaki önemli projelerde kreditör olarak yer alıyor. Yine onlarca ülkede şubeleri ve muhabir bankaları, temsilcilikleri var. Bu yanıyla uluslararası bankacılık yapıyor. 

Ancak bir başka taraf daha var ki, Türkiye bankacılık sektörünün 'uluslararası bankacılık' faaliyetlerini tam anlamıyla tescilliyor. Bu taraf şu: Türk sermayeli, Türk ortaklı bankaların yurtdışında kurduğu 35 banka faaliyet gösteriyor. Sonradan yabancılara satılan Denizbank ve ING Bank da dahil edildiğinde Türkiye merkezli bankaların yurtdışında bankacılık lisansına sahip iştirak veya bağlı ortaklık niteliğindeki banka sayısı 39'u buluyor. 

BDDK ve bankalardan sağlanan verilere göre yurtdışında faaliyet gösteren bankaların toplam 478 şubesi ve 9 bin 259 personeli bulunuyor. 

Türkiye'de kurulu bankaların yurtdışında en çok banka kurduğu ülke Rusya. Bu ülkede, son olarak İş Bankası'nın satın aldığı Bank Sofia ile (adı, İşbank Russia olarak değiştirildi!) birlikte 7 banka faaliyet gösteriyor. İkinci sırada Türk şirketlerinin holding faaliyetleri için de en çok kuruluş gerçekleştirdiği Hollanda var. Bu ülkede 6 banka kuruluşu bulunuyor. KKTC'de 4, Almanya'da 3 banka faaliyette.

Yurtdışı bankalara bakıldığında Ziraat Bankası banka sayısı bakımından bir numara! Dünya çapında en yaygın Türk bankası durumunda. Ziraat Bankası'nın, 16 ülkede 74 noktada hizmet ağı var. Yurtdışında 8 bankası bulunuyor. Azerbaycan, Kazakistan, Bosna Hersek, Türkmenistan, Özbekistan, Rusya, Makedonya ve Almanya'da faaliyet gösteren bankaları içinde en yaygın şube ağına sahip olanı Bosna Hersek'teki Turkish Ziraat Bank Bosnia D.D. Bu bankanın 21 şubesi bulunuyor. Ülkenin önemli bankaları arasında. 

En çok banka sahibi Ziraat Bankası ancak en yaygın şube ağı rekoru Ziraat'te değil, Fibabanka'nın Rusya'da faaliyet gösteren Credit Europe Bank Russia'sında. Bu bankanın şube sayısı 121.. Çalışan sayısı ise 4 bin 577. En fazla şube sayısı bakımından Credit Europe Russia'yı, yine bir Fibabanka kuruluşu, Credit Europe Bank Romanya izliyor. Bu bankanın şube sayısı 82, çalışan sayısı bin 165. Üçüncü sırada 77 şubeyle Garanti'nin Romanya'da kurulu bankası Garanti Bank S.A var. En geniş şube ağı bakımından ikinci ve üçüncü sırada yer alan iki Türk bankasının faaliyet gösterdiği Romanya, banka sayısı bakımından değilse de en geniş şube ağlı iki Türk bankasının bulunduğu ülke olarak özellik taşıyor. Garanti'nin Romanya bankasında 870 kişi çalışıyor. Kayıtlara göre yurtdışında faaliyet gösteren tek banka Türkiye Kalkınma Bankası. Bu bankanın Luxemburg'da girişim sermayesi konusunda yatırımı var. 

Finansbank'ı sattıktan sonra ağırlığı yurtdışına veren Fiba Grubu,  yurtdışında büyük bir finans grubu oluşturdu. İnternet sitesindeki verilere göre Credit Europe Bank N.V. 3 milyondan fazla müşteriye hizmet veriyor. Hollanda, Malta, Isviçre ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ana ticaret merkezlerinin yanı sıra, ham madde ithalat ve ihracatı yapan Rusya, Türkiye ve Ukrayna gibi ülkelerde de temsil edilen banka, müşterilerinin dünya genelinde işlem akışlarını finanse etmek için konumlandırılmış durumda. 

Almanya, Belçika, Malta, Hollanda, Romanya, Rusya, Türkiye ve Ukrayna'dan olusan 9 Avrupa ülkesinde bireysel ve KOBİ müşterilerine hizmet veriyor. 1.5 milyondan fazla kredi kartı mevcut. Merkezi Hollanda'da olan Credit Europe Bank N.V., Hollanda Merkez Bankası'nın tam denetimi altında. Bu grubun altındaki bankaların toplam 225 şubesi, 475 ATM si, 14 bin 500 satış noktası ve 6 bin 946 personeli var. Sigortacılık, factoring gibi diğer dallar da dahil 11 ülkede faaliyette. Eylül 2011 sonu itibarıyla, aktif büyüklüğü 10.5 milyar euro'nun uzerinde olan bankanın sermaye yeterlilik oranı yüzde 12.7. Shanghai ve Çin Temsilcilik ofisleri var.

Grubun Rusya'daki bankası (Credit Europe Bank Russia) 50'nin üzerinde şehirde 121 şubeye sahip. Bu bankada 4 bin 500 kişi çalışıyor. 8 bin 200'ün üzerinde satış noktası bulunuyor. Sıralamada otomobil kredilerinde 6., kredi kartlarında 10.sırada. 

Romanya, yine grubun faaliyetlerinin yoğunlaştığı ülkelerde biri. Bu ülkedeki bankası Credit Europe Bank Romania S.A'nın 34 şehirde 82 şubesi var. Kredi kartlarında Romanya'da birinci sırada. 9 bin 500 POS terminali bulunuyor.

Garanti Bankası: Yurtdışında üç bankası var. Bunlardan özellikle Romanya'daki Garanti Bank S.A önemli. Bu bankanın 77 şubesi 870 personeli var. Garanti International N.V'nin 1 şubesi 225 personeli, Garanti Moscow'un 1 şubesi, 81 personeli var. Romanya'daki banka GarantiBank International NV'nin Romanya'daki şubelerinin bünyesine transfer edilmesiyle Mayıs 2010'da faaliyete geçti. Yine Hollanda'da yerleşik D Netherlands Holding BV şirketinin Doğuş Holding A.Ş.'ye ait hisselerinin satın alınmasıyla da Garanti; Garanti Bank SA ile birlikte Motoractive, Domenia ve Ralfi adlı 3 tüketici finansman şirketinde dolaylı pay sahibi oldu. Romanya'nın yüzde 80'inden geniş bir coğrafyada hizmet veren Garanti Bank SA, Romen bankacılık sektörü açısından birçok yeniliği pazara sundu. GarantiBank Moscow 1996'da faaliyete geçti. Tam kapsamlı bankacılık lisansına sahip. Portföyünde 600 ticari müşterinin yüzde 84'ü Rusya'da yerleşik.

İş Bankası: Yurtdışında iki bankası var; İşbank GmbH ve CJSC İşbank. İlk yurtdışı şubesini 1932'de Hamburg'da açarak dünyaya açılımda ilk adımı atan banka, Avrupa faaliyetleri için 1992'de İşbank GmbH'yi kurdu. İşbank GmbH halihazırda Avrupa'da birçok ülkeye yayılan 15 şubelik ağı ile önde gelen Türk sermayeli finans kuruluşu durumunda. İkinci yurtdışı bankası Rusya'da faaliyet gösteren CJSC İşbank. 2010'da satın alındı. Aralık 2011 itibariyle 6 bağımsız, 9 bağlı şubesi var. Bu bankada 389 kişi çalışıyor.

Yapı Kredi: Yurtdışında üç bankası var. Yapı Kredi Bank Azerbaycan, Yapı Kredi Bank Nederland ve Yapı Kredi Bank Moscow. Azerbaycan bankasının 9 şubesi 171 personeli var. Üç bankanın toplam personel sayısı ise 277. Yapı Kredi Nederland NV, Hollanda'da bankacılık lisansına sahip. Perakende ve ticari bankacılık, kurumsal ve özel bankacılık hizmetlerinin yanı sıra muhabir bankacılık faaliyetleri de yürütüyor.Koçbank Azerbaycan LTD, Yapı Kredi'nin Koç Grubu tarafından satın alınması, Koç Bank ile YKB'nin birleştirilmesi ve YKB'ye Unu Credit'in ortaklığı sürecinde adı değişti ve Yapı Kredi Bank Azerbaycan oldu. 9 şubesi 171 çalışanı var.

Akbank: Akbank'ın yurtdışında iki finans kuruluşu var. Almanya'da Akbank AG ve Dubai'de Akbank Dubai Limited. Akbank AG'nin 1 şubesi ve 26 personeli var. Akbank AG'nin ana iş kolları kurumsal kredi ve faktoringi içeriyor. Akbank, yurtdışı bankacılığında Dubi gibi özel bir model geliştiriyor.

Halk Bankası: Yurtdışında iki bankası var. Hollanda'da faaliyet gösteren Demir - Halk Bank'ın 6 şubesi 146 personeli bulunuyor. İkinci bankası ise Makedonya'da. Bu ülkede satın aldığı IK Bank'ın 21 şubesi 277 personeli var.

Türk Ekonomi Bankası: Hollanda'da kurulu The Economy Bank NV tam bankacılık lisansına sahip. 1998'de kuruldu. Avrupa finans piyasalarında dış ticaret finansmanı odaklı bir finansal kurum. TEB'in bir başka bankası TEB Sh. A Kosova'da 22 şubeyle faaliyet gösteriyor. Çalışan sayısı 382.

Anadolubank: Hollanda'da kurulu bankası Anadolubank Nederland N.V. Euro Bolgesi'nde bireysel bankacılık, KOBİ işletmelerin fonlanması ve dış ticaretin finansmanı konularında faaliyet gosteriyor. 2 Ağustos 2007'de bankacılık lisansını aldı. İkinci bankası Anadolubank International Banking Unit Ltd. 2003'te, Anadolubank Offshore Ltd'nin  K.K.T.C. Uluslararası Bankacılık Birimleri Yasası gereğince ismini değiştirmesi sonuçu ortaya çıktı. Orta buyuklukteki firmalara uzun vadeli işletme kredisi veriyor. 

Bank Pozitif: Cıngıllıoğlu - İsrailli BankHopaalim ortaklığı olan JSC BankPozitiv, 21 Kasım 2007'de JSC Demir Kazakhstan Bank'ı satın alarak adını JSC Bankpozitiv olarak değiştirdi. Bu yatırımın toplam maliyeti, satın alınmadan sonra yapılan sermaye artışı ile birlikte 76.5 milyon dolar oldu. Bu bağlı ortaklığın 3 şube ve 200 personeli bulunuyor.

Vakıfbank: Avusturya'da kurulu VakıfBank International AG'nin 4 şubesi var. 1999'da tam bir bankacılık lisansı aldı. 

Şekerbank: KKTC'de iki bankası bulunuyor. Bu iki bankanın toplam 6 şubesi 80 personeli var. 

ProKommertsBank: Türk işadamı Sipahi Haktanır tarafından kuruldu. Haktanır, daha önce Credit Europe'da yöneticiydi. Buradan ayrılarak kendi bankasını kurdu. Orta ve küçük işletmeler ve girişimciler yönelik kredi kuruluşu olarak faaliyet gösteren banka 2006'da faaliyete başladı.

Denizbank: Yabancı bankalar grubundan Denizbank'ın yurtdışında üç bankası var. Bu bankalar Rusya, Avusturya ve KKTC'de faaliyet gösteriyor. Avusturya'daki bankanın 11 şubesi var. ING Bank'ın yurtdışında 'banka' statüsünde değil ancak 'finans kurumu' statüsünde bir kuruluşu var. İrlanda'da faaliyet gösteriyor.