Yabancılara 30 gün içinde çalışma izni

VERGİ PORTALI / Bilgütay YAŞAR

Yazının başlığını gören okuyucuların, ülkede bu kadar işsiz varken yabancılara verilen çalışma izinlerinin çabuklaştırılması da nereden çıktı sözlerini duyar gibiyim. Bense, burada bir çelişki olmadığını düşünenlerdenim.

İşte nedenlerim:

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı her yıl yaklaşık 10 bin kişiye çalışma izni veriyor ya da mevcut çalışma izinlerini yeniliyor. Çalışma izni verilenlerin büyük çoğunluğunu ülkemizde yatırım yapmış, bir diğer ifadeyle elini taşın altına koymuş yabancı sermayeli şirketlerde çalışan yabancılar oluşturuyor. Ayrıca gerek kamu gerekse özel sektör kuruluşlarının projeleri için gelmiş uzmanları da bu sayıya dahil etmek gerek. Ülkemizin istihdam yaratma kapasitesi düşünüldüğünde bu kuruluşların önemi çok büyük. Bir otomobil fabrikasının Türkiye'yi seçmiş olması yarattığı yan sanayi ile birlikte on binlerce istihdam anlamına geliyor. (Toyota, Ford Otosan, Renault örnekleri gibi…) Yaptığım iş nedeniyle çok yakından biliyorum ki; yabancı sermaye yatırımlarının Türkiye'ye gelmesinde çalışma izinleri gibi görünürde küçük konular çok önemli olabiliyor. Sonuçta yatırım kararlarını bu şirketlerin profesyonelleri veriyor ve bunlarda siz, ben gibi insan ve bunların kararları ülkede karşılaştıkları zorluklar ya da kolaylıklardan çok etkileniyorlar. Geçen yıllarda dünyaca ünlü bir sigortacılık grubunun Yunanistan'daki bölge merkezini Türkiye'ye taşımayı istediklerinde gerekçesini sormuştum. Verdikleri cevap çalışma izni konusunda Yunanistan'da karşılaştıkları güçlüklerdi.

Sonuç olarak şunu söylemeye çalışıyorum; yabancılara verilen çalışma izinlerindeki bürokrasinin azaltılması ve sistemin hızlandırılması Türkiye'nin yatırım yapılabilir ülke imajına dolayısıyla da istihdam yaratma imkanına çok ama çok olumlu katkı yapıyor.

Bu çabalardan dolayı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını kutlamak gerekiyor. Özellikle son dönemde bakanlığın çalışma izinleri prosedüründe iyileştirme çalışmaları çok hızlandı. YASED gibi ilgili sivil toplum kuruluşlarının da katkısıyla yapılan çalışmalarda sorunlar ortaya kondu ve çözüm yolları araştırıldı. Nitekim bu çalışmalar sonuçlarını da vermeye başladı.

Geçen hafta Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun'un uygulama yönetmeliğinde değişikler yapıldı. (Bknz. 21.01.2010 Tarihli RG). Bu değişikliklerle başvurularda kullanılan formlar basitleştirilerek, belge toplama yerine ilgililerin beyanına güven esaslı uygulamalar getirildi. Başvurularda süreden kaynaklanan sıkıntılar giderilerek başvuru süreleri uzatıldı. Ayrıca çalışma izni alınmasına gerek olmayan haller günün koşulları ve ihtiyaçları doğrultusunda yenilendi. Örneğin sosyal - kültürel ve teknolojik alanlar ile eğitim konularında Türkiye'ye önemli hizmet ve katkı sağlayabilecek yabancı uzman ve bilim adamlarının çalışma izni olmaksızın Türkiye'de kalabilme süreleri 3 aydan 6 aya çıkarıldı. Türkiye'ye turist getiren tur operatörlerinin Türkiye'de kalış süreleri 6 aydan 8 aya çıkarıldı. Başvurularda İlgililerden istenecek belgeler yönetmelikle sınırlandırılarak, uygulamada bu taleplerin genişletilmesinin önüne geçilmiş oldu.

Çalışma izinlerinin çabuklaştırılmasına yönelik ikinci bir adım ise 28.01.2010 tarihinde TBMM de kabul edilen 5951 sayılı yasa oldu *. Bu yasanın 8'inci maddesiyle çalışma izinleriyle ilgili 4817 sayılı Yasa'nın 12'inci maddesi değiştirildi. Bu değişikliğin en önemli kısmı çalışma izin başvurularında başvurunun sonuçlandırılma süresinin 90 günden 30 güne indirilmesi olmuştur. Bu çok önemli bir ilerlemedir. Yine değişiklik ile bir çok  önemli projenin başlayamamasına ya da yarıda kalmasına neden olabilen uzman kişilerle ilgili soruna, bunlara prosedür tamamlanana kadar geçici çalışma izni verilmesi imkanı getirilerek  çözüm yolu açılmıştır.

Özellikle ilgili kanunda yapılan değişiklik ile Çalışma Bakanlığı önemli bir taahhüdün altına girmiştir. Çalışma izinlerinin 30 gün içerisinde tamamlanabilmesi için personel ve alt yapının da buna paralel olarak geliştirmesi ve Bakanlıkta şu an mevcut olan bu iyileştirme iradesinin yavaşlatılmadan devam ettirilmesi gerekir. Aksi halde yapılan iyileştirmeler kağıt üzerinde kalabilir.

. 5951 sayılı Yasa Resmi Gazetede yayınlanmadığı için henüz (4.02.3010 itibariyle) yürürlüğe girmemiştir.