"Düzenleme daha özgür internet için bir adım"

ANKARA - Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanı Tayfun Acarer, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'ndan geçen yasa tasarı ile internette kişisel hakların ihlalinin engellenmesi ve özel hayatın gizliliğinin korunmasına ilişkin önemli kazanımlar sağlanacağını, mağduriyetlerin önüne daha hızlı geçileceğini söyledi.  

Acarer, yaptığı açıklamada, tasarıda yer alan düzenlemelerin, 5651 sayılı "İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun"un uygulamalarında karşılaşılan bazı sorunları gidermeye yönelik olduğunu ifade etti. 

Yeni getirilen düzenlemelerden birinin Erişim Sağlayıcılar Birliği'nin kurulması olduğunu belirten Acarer,  birliğin, erişim engelleme konusundaki tek merkez olacağını söyledi. Birliğin, BTK tarafından yetkilendirilen tüm internet servis sağlayıcıları ile internet erişim hizmeti veren diğer işletmecilerin katılmasıyla oluşan ve koordinasyonu sağlayan bir kuruluş olduğunu anlatan Acarer, "Erişim Sağlayıcılar Birliği, erişimin engellenmesi kararlarının uygulanmasını sağlamak üzere kurulmuştur. İnternet servis sağlayıcılarının faaliyetlerini sürdürebilmeleri için, Erişim Sağlayıcılar Birliğine üye olmaları gerekiyor. Birliğin faaliyetini sürdürmesi için gerekli tüm yazılım ve donanım erişim sağlayıcıların kendileri tarafından karşılanacak" diye konuştu.  

Kişisel hakların ihlali 

[PAGE]

Kişisel hakların ihlali 

Kanunda getirilen değişikliklerin iki başlık altında değerlendirilebileceğini ifade eden Acarer, bunlardan birinin kişilik haklarının ihlali diğerinin ise özel hayatın gizliliği olduğunu söyledi. Bu iki konyu karıştırmamak gerektiğini anlatan Acarer, şunları kaydetti: 

"Varsayalım herhangi bir sitede sizinle ilgili ağır ifadeler, hakaret içeren ve kişilik haklarınızı ihlal eden bir yayın var. Vatandaş bununla ilgili mahkemeye bile gidemiyordu. Önce yer sağlayıcıya başvurması ve mevzuat gereği 2 gün beklemesi gerekiyordu. Yurt dışı merkezli Youtube, Facebook, Twitter gibi  yer sağlayıcıların tüm dünyada yüz milyonlarca abonesi var. Cevap gelmezse ki çoğunlukla gelmiyor. Bu durumda mahkemeye başvuruluyordu. Mahkeme içeriğini kaldırılması yönünde karar verdi diyelim, kime uygulatacaksınız söz konusu yer sağlayıcılar bizim kanunlarımıza tabi değil. BTK olrak bizim de böyle bir yetkimiz yok. Vatandaş elinde mahkeme kararı olsa bile uygulatamıyordu ve mağduriyeti devam ediyordu. Kaç kişi bu nedenle intihara kalkıştı. Benimle ilgili bir adres açılmış, BTK Başkanı olarak bunu kaldırtmak için ben bile 1 sene uğraştım." 

Yeni düzenleme ile internet ortamında yapılan yayın nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden kişilerin, bu içeriğin çıkarılması için içerik sağlayıcısına veya yer sağlayıcısına başvurarak içeriğin yayından çıkarılmasını isteyebileceklerini belirten Acarer, bunun yanı sıra doğrudan sulh ceza hakimine başvurarak içeriğe erişimin engellenmesini de talep edebileceğini ifade etti. Acarer, eğer içerik sağlayıcısına ya da yer sağlayıcısına başvurulmuşsa, en geç 24 saat içinde bu talebe cevap verileceğini söyledi. Kişi sulh ceza hakimine başvurduğunda da hakimin bu başvuruyu en geç 24 saat içinde duruşma yapmadan karara bağlayacağını ve erişim engelleme kararını Erişim Sağlayıcılar Birliğine göndereceğini anlatan Acarer, Birliğin de 4 saat içinde gereğini yerine getireceğini bildirdi.  

Mahkemeye başvurulduğunda hakimin, öncelikle kişilik hakkı ihlalinin gerçekleştiği yayının URL adresine erişimin engellenmesine karar verebileceğini ifade eden Acarer, "Bu madde kapsamında verilecek erişimin engellenmesi kararlar esas olarak yalnızca hakkın ihlalinin gerçekleştiği yayın, kısım, bölüm ile ilgili olarak içeriğe erişimin engellenmesi yöntemiyle verilecektir. Bununla birlikte hakim, içeriğe erişimin engellenmesi yöntemiyle ihlalin engellenemeyeceğine kanaat getirmesi halinde, istisnai olarak yayının tümüne yönelik olarak erişimin engellenmesine de karar verebilecektir. Hakimin verdiği erişimin engellenmesi kararına konu kişilik hakkının ihlaline ilişkin yayının veya aynı mahiyetteki yayınların başka internet adreslerinde de yayınlanması durumunda ilgili kişi tarafından Birliğe müracaat edilmesi halinde mevcut karar bu adresler için de uygulanabilecektir" diye konuştu. 

Getirilen düzenlemeyle içeriğin çıkarılmasından ziyade erişimin engellenmesini önplana alındığını belirten Acarer,  mahkeme kararı geldikten sonra Birliğin 4 saat içerisinde erişimi engelleyeceğini böylece mağduriyetlerin önünü geçileceğini ifade etti. 

Özel hayatın gizliliği   

[PAGE]

Özel hayatın gizliliği   

 Bir diğer önemli değişikliğin de özel hayatın gizliliğini korumaya yönelik olduğunu belirten Acarer, kişinin özel hayatına ilişkin istemediği, bir fotoğraf  ya da görüntünün interne yayınlanması durumunda her dakikanın kişinin aleyhine işlediğini söyledi. Bu durumda kalıp işini kaybedenlere, ailesi dağılanlara rastlandığını hatırlatan Acarer, bazı fotoğraf ve görüntülerin gerçek olmamasına karşın kişilerin bu mağduriyeti yaşadıklarını dile getirdi. Bu mağduriyetleri gidermek için değişiklik yaptıklarını anlatan Acarer, internette yapılan yayın içeriği nedeniyle, özel hayatının gizliliğinin ihlal edildiğini düşünen kişilerin, iddialarına ilişkin açıklama ve yayının tam URL adresi ve kimlik bilgilerini ispatlayacak bilgiler ile Telekomünikasyon İletişim Başkanlığına (TİB) başvurarak, içeriğe erişimin engellenmesi tedbirinin uygulanmasını isteyebileceklerini ifade etti.  

Bu durumda TİB'in talebi hemen Erişim Sağlayıcılar Birliğine bildireceğini, Birliğin de 4 saat içinde gereğini yerine getireceğini belirten Acarer, başvuru sahibinin aynı zamanda 24 saat içinde sulh ceza hakimine başvurarak hakim kararı alacağını bildirdi. 

Hakimin gerekli değerlendirmeleri yaptıktan sonra kararını 48 saat içinde doğrudan TİB'e göndereceğini anlatan Acarer, aksi durumda erişimin engellenmesi tedbiri kendiliğinden ortadan kalkacağını kaydetti.   

Özel hayatın gizliliğinin korunması konusunda gecikmesinde sakınca bulunan durumlarda, TİB Başkanı tarafından hemen erişim engellemesi yapılabileceğine işaret eden Acarer, bunun belli koşullara bağlı olduğunu dile getirdi. Acarer, "TİB Başkanı'nın engelleme kararı verebilmesi için konunun özel hayatın gizliliği ile ilgili olması lazım. Küfredildi  diye TİB başkanı engelleme yapamaz. Ayrıca, kişinin bir şekilde kendisi başvuramayacak durumda olması halinde TİB başkanı engelleme kararı verebilir" diye konuştu. 

TİB Başkanı tarafından re'sen kullanılan yetki ile yapılan erişim engellemesi kararına karşı yargı yolu açık olduğunu, isteyenin sulh ceza mahkemesine gidebileceğinin altını çizen Acarer,  korunan durumun "özel hayatın gizliliği" olduğundan şahsiyetin zedelenmemesi için gecikmeye mahal vermeden internette gerekli müdahale yapılmış olacağını söyledi. 

BTK Başkanı Acarer, 5651 sayılı yasada yapılan bir değişiklik de, trafik bilgilerini saklanması ile ilgili olduğunu belirtti.  Halen AB ülkelerinde olduğu gibi Türkiye'de de ses hizmetlerine ilişkin trafik bilgilerinin belirli sürelerle saklandığını hatırlatan Acarer, şöyle devam etti: 

"Maalesef kamuoyunda bu durum tam anlaşılamadı. Özellikle üstüne basarak söylüyorum; saklanacak olan içerik bilgisi değil, trafik bilgisidir. Bir başka ifadeyle hangi IP adresi hangi IP adresiyle bağlantı kurmuş bunun bilgisidir. Türkiye'de ses de bile içerik bilgisine ancak ve ancak mahkeme kararıyla Milli İstihbarat Teşkilatı, Polis ve Jandarma tarafından yapılacak kanuni dinlemelerle erişilebilir. Onun dışında hiç bir zaman içeriğe yönelik bir kayıt ve arşiv söz konusu değildir. 

5651 sayılı yasada yapılan başka bir değişiklik ile içerik sağlayıcılara yönelik hapis cezaları kaldırılmıştır. Bu konu uygulamada sorunlara yol açmakta idi. Bu daha özgür internet için atı çok önemli bir adımdır."