Özel sektörün kredi borcu azaldı

ANKARA - Özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu, beş ayda 9 milyar 885 milyon 119,6 bin dolar (yüzde 7,8) azalarak 2010 Mayıs ayı sonu itibarıyla 117 milyar 355 milyon 252 bin dolara indi.

Merkez Bankası'nın verilerine göre, özel sektörün 2009 yılı sonu itibarıyla yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu 127 milyar 240 milyon 371,6 bin dolar idi.

Söz konusu 117,3 milyar dolarlık tutarın, 32 milyar 479,4 milyon doları finansal, 84 milyar 875,8 milyon doları ise finansal olmayan uzun vadeli kredi borçlarından oluştu.

2009 yılı sonunda 35 milyar 438 milyon dolar olan özel sektörün finansal kredileri yüzde 8,3 oranında azalarak, 2010 yılı Mayıs ayında 32 milyar 479,4 milyon dolara indi. Aynı dönemde özel sektörün yurt dışından sağladığı finansal olmayan krediler de yüzde 7,5 oranında gerileyerek 91 milyar 802,3 milyon dolardan 84 milyar 875,8 milyon dolara indi.

Uzun vadeli borcun dağılımı

Özel sektörün Mayıs sonu itibariyle, 32 milyar 479,4 milyon dolar olan uzun vadeli finansal borcunun 26 milyar 601,9 milyon doları banka kredilerinden oluşurken, 5 milyar 877,5 milyon doları da bankacılık dışı finansal kuruluşlara olan borçları içerdi. Bankacılık dışı finansal kuruluşların Mayısta 5 milyar 877,5 milyon dolar olan borcun 5 milyar 723,1 milyon doları kredilerden, 154,4 milyon doları da yabancı sermaye sayılan kredilerden oluştu.

Özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli finansal olmayan kredi borçları 84 milyar 735,8 milyon dolar iken bunun 80 milyar 992,9 milyon doları krediler, 3 milyar 323,2 milyon doları yabancı sermaye sayılan krediler ve 559,7 milyon doları ise ticari kredileri içerdi.

Mayıs sonu itibarıyla, 117 milyar 355,2 milyon dolar olan özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcunun 7 milyar 781,4 milyon doları resmi alacaklıları, 109 milyar 573,9 milyon doları da özel alacaklıları kapsadı.

Özel alacaklılarda 63 milyar 412,6 milyon dolar ile yabancı ticari bankalar ilk sırada yer alırken, bunu 31 milyar 368,3 milyon dolar ile yerleşik bankaların yurt dışı şube ve iştirakler, 9 milyar 225,4 milyon dolar ile finansal olmayan, 5 milyar 567,6 milyon dolar ile bankacılık dışı finansal kuruluşlar izledi.

Özel sektör, 2017 yılına kadar yıllar itibarıyla, toplam 117,3 milyar dolar olan dış borç ödemesinin en büyüğünü 2011 yılında ödeyecek. Özel sektör, 2011 yılında 24 milyar 21,4 milyon dolar borç ödemesi gerçekleştirecek.

Vade sürelerine göz önüne alındığında özel sektör, bu yıl 19 milyar 308,4 milyon dolar, 2012'de 18 milyar 899,4 milyon dolar, 2013'de 14 milyar 878,4 milyon dolar, 2014'de 9 milyar 296,2 milyon dolar, 2015'de 9 milyar 595,4 milyon dolar, 2016'da 6 milyar 907 milyon dolar ve 2017 ve sonrası yıllarda da 14 milyar 448,7 milyon dolar dış borç ödemesi yerine getirecek

En çok borç İngiltere'ye

Özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcunun Mayıs sonu itibariyle ülkeler bazında dağılımı ise şöyle oldu:

"İngiltere 23 milyar 781,5 milyon dolar, Bahreyn 13 milyar 675,1 milyon dolar, ABD 12 milyar 109,8 milyon dolar, Lüksemburg 11 milyar 670,5 milyon dolar, Almanya 11 milyar 55,4 milyon dolar ve Hollanda 10 milyar 378,7 milyon dolar."

Öte yandan, özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu 2002 yılından 2008'e kadar hızlı bir yükseliş trendi sergilerken, 2009 yılından itibaren gerilemeye başladı.

Bu kapsamda özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu 2002 yılında 29 milyar 141,9 milyon dolar, 2003 yılında 30 milyar 68,6 milyon dolar, 2004'de 36 milyar 821,4 milyon dolar, 2005'de 50 milyar 680,4 milyon dolar, 2006'da 82 milyar 257,4 milyon dolar, 2007'de 121 milyar 546,2 milyon dolar ve 2008'de 139 milyar 305,6 milyon dolar ve 2009 'da da 127 milyar 240,4 milyon dolar, 2010 yılının ilk çeyreğinde 121 milyar 49,1 milyon dolar, 2010 Nisan ayında da  119 milyar 982,2 milyon dolar oldu.

Özel sektörün yurtdışından sağladığı uzun vadeli kredi borcunun 73 milyar 201,3 milyon doları ABD Dolarından, 30 milyar 733,2 milyon doları euro (38 milyar 66,1 milyar dolar), 6 milyar 87,9 milyon doları da diğer dövizlerin ABD doları karşılığından oluştu.

Bu arada, Türkiye'de Mayıs sonu itibariyle bankalar ve ticari krediler hariç özel sektörün yurt dışından sağladığı kısa vadeli kredi borcu 1 milyar 408,6 milyon dolar oldu.

Bunun 314,9 milyon doları bankacılık dışı finansal kuruluşların kısa vadeli kredi borcuyken, 1 milyar 93,6 milyon doları da finansal olmayan kuruluşların borcundan oluştu.