Metal iş kolundan cuma günü genel grev sinyali

ESRA ÖZARFAT / BURSA

Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası’nın (MESS) önceki gün yaptığı ücret açıklamasından memnun olmayan işçiler, yeni bir ücret iyileştirmesi için 26 Haziran Cuma gününe kadar bekleme kararı aldı. Fabrikalarda Cuma gününe kadar protesto eylemleri planlanırken, ücret artışı konusunda işverenler tarafından olumlu bir adım atılmazsa Cuma günü genel greve gidileceği ifade ediliyor. İşçilere Bursa dışındaki Ford Otosan ve Otokar gibi fabrikalardan da sosyal medya üzerinden destek geldi. Metal iş kolunu etkileyen eylemler ilk olarak herhangi bir sendikaya üye olmayan Ermetal fabrikasında başladı. İşçilerin zam talebiyle başlayan iş bırakma eylemi aynı gün MESS’in üye fabrikalarda uygulayacağı ücreti açıklamasıyla diğer ana ve yan sanayilerde de tepkiye neden oldu. Öte yandan dün Tofaş’ta aralarında eylemlere katılanların da bulunduğu 200’ye yakın kişinin işten çıkarıldığı ileri sürüldü. Telefonla aranan işçilere iş akitlerinin sona erdirildiğinin söylendiği belirtildi. 
Ermetal’de anlaşma sağlandı 

Herhangi bir sendikaya bağlı olmayan Ermetal’de de işçi ve işveren arasında gerginliğe neden olan iş bırakma eylemi 1 gün sürdü. İşçiler ve Ermetal yönetimi arasında sürdürülen görüşmelerde dün uzlaşmaya varıldı. Ermetal yönetiminden önceki gün işçilerin cep telefonlarına gönderilen mesajda, işçilere sunulan teklifin kabul edilmemesi halinde çalışmak istemeyenlerin iş akitlerinin tazminatsız fesh edileceğini bildirmişti. Mesajda, “Çağrımıza cevap verme süresi bu sabah 10.00’da sona erecektir. Kapıdaki defterleri imzalamanız gerekmektedir. Çalışmayı kabul etmeyenler için yasal süreç başlatılacaktır” ifadeleri kullanılmıştı. Görüşmeler sonucunda Ermetal fabrikasında bir gün süren iş bırakma eylemi, “İşçi ücretlerine yüzde 10 zam yapılması, ocak ayına kadar 3 taksitte işçilere bin lira prim verilmesi, 2016 yılında her ay 100 lira, toplamda bin 200 lira prim verilmesi ve 2017’de toplamda 600 lira prim verilmesi” anlaşmasıyla sona erdirildi. 

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre Bursa’da metal iş kolunda 136 bin 698 işçi çalışıyor. Bursa’dan sonra metal iş kolunda en fazla yoğunluğa sahip illerin başında Kocaeli geliyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ocak ayı verilerine göre Türkiye genelinde ise metal iş kolunda faaliyet gösteren 11 sendikanın 233 bin üyesi bulunuyor. İşçilerin yoğun olarak birleştiği Türk-İş’e bağlı Türk Metal Sendikası’nın Türkiye genelinde 177 bin 125 üyesi bulunuyor. Türk Metal Türkiye genellinde yüzde 12.26’lık oranla en fazla örgütlü olan sendika. İşverenle sözleşme yapma hakkına sahip olduğu fabrikalar arasında Mercedes Benz Türk AŞ, Ford Otosan, Bosch, Arçelik, BSH, Karsan, Renault, BMC, Tofaş, Türk Traktör, Delphi, Hema, MAN Türkiye gibi büyük sanayi kuruluşları yer alıyor. Hak-İş’e bağlı Çelik-İş’in Türkiye genelinde 28 bin 823, DİSK’e bağlı Birleşik Metal-İş’in ise 25 bin 595 üyesi bulunuyor. Diğer sendikalar ve üyelikleri ise daha lokal bir yapıya sahip.

MESS, 206 fabrikada işveren adına yetkili

Dört büyük ilde bölge temsilciği bulunan MESS’in Bursa’da 51, İstanbul’da 106, Ankara’da 24 ve İzmir’de ise 25 üye fabrikası bulunuyor. MESS, bu fabrikalarda işveren adına sendikalarla sözleşme yapma hakkına sahip. MESS’in Bursa’daki üyeleri arasında Oyak Renault, Tofaş, Karsan gibi ana sanayilerin yanı sıra Valeo, Yazaki, Türk Prysmian, Chassis Brakes International, Coşkunöz, Beyçelik, B-Plas, Asil Çelik, Farba, Kırpat gibi büyük yan sanayiler de yer alıyor. Otomotiv ana ve yan sanayiinde yer alan üyelerin ağırlıklı olarak faaliyette bulunduğu Bursa’da yer alan MESS Bursa Bölge Temsilciliği 1974 yılından bu yana faaliyet gösteriyor. Bursa Bölge Temsilciliği kapsamında Bilecik, Eskişehir, Balıkesir, Çanakkale ve Yalova da yer alıyor.

İşçilerin talepleri neler?

Ücretlerde iyileştirme yapılmadığı takdirde 26 Haziran Cuma günü genel greve gideceklerini ifade eden işçiler; “Bosch sözleşmesi baz alınarak ücret iyileştirmesi yapılsın, bu eylemlerden dolayı soruşturma ve işten atma yapılmasın, bu süreçte işten atılan işçiler geri alınsın” diyor. Türk Metal ve MESS arasında 13 Nisan’da Bosch için imzalanan anlaşmaya göre ise saat ücreti 5.34 liranın altında olanların ücretleri 5.34’e çekildikten sonra, sırasıyla ilk dönemde yüzde 7 + 70 kuruş, ikinci dönemde yüzde 7 + 20 kuruş, üçüncü dönemde yüzde 2.22 + 15 kuruş ve dördüncü dönemde de yüzde 5.55 + 15 kuruş olarak düzenlenecek. Bu düzenlemenin ardından ilk altı ay zammı olarak 1 Eylül 2014 tarihinde her üye kendi saat ücretinin yüzde 3.78’i oranında ve ilaveten işyerinin 31.8.2014’teki ortalama ücretinin yüzde 6’sı oranında zam alacak. 1 Mart 2015’te yüzde 3.63 oranında zam aldıktan sonra 1 Eylül 2015 tarihinden itibaren takip eden zamlar Türk Metal – Mess arasında imzalanan Grup Toplu İş Sözleşmesi hükümleri çerçevesinde yapılacak.