Kül bulutu riski kalktı

İSTANBUL - Çevre ve Orman Bakanlığı Müsteşarı Hasan Zuhuri Sarıkaya, 24 saat içinde Türkiye'de herhangi bir kül bulutu etkisi, tehlikesi ve riski beklenmediğini bildirdi.

Sarıkaya, Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürü Mehmet Çağlar ve Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Seracettin Çom ile Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Hava Tahminleri Dairesi Başkanlığında değerlendirme toplantısı düzenledi.

Müsteşar Sarıkaya, son günlerde basında yer alan haberlere açıklık getirmek ve bilgi kirlenmesini önlemek amacıyla toplantıyı düzenlediklerini söyledi.

İzlanda'daki volkanik patlamanın gerçekleştiği 14 Nisan gecesinden itibaren Avrupa'nın orta ve kuzey bölümlerinin volkanik kül bulutlarından yoğun olarak etkilendiğini ifade eden Sarıkaya, Türkiye'nin kuzey kesimlerinde dün akşam ve gece saatlerinde Orta Karadeniz ve Batı Karadeniz kıyıları, Samsun, Zonguldak, Sinop, Ordu, Kastamonu ve Bartın ile İstanbul'un kuzey çevrelerinde 6 bin-10 bin metre arasındaki uçuş seviyelerinde kül bulutlarının hafif şekilde etkili olduğunu kaydetti.

Tahminlerine uygun olarak kül bulutunun yer seviyesinde etkili olmadığını belirten Sarıkaya, fakat Türkiye'nin Afrika ve Arabistan üzerinden gelen "sahra tozları" denilen toz taşınımından etkilendiğini kaydetti. Sarıkaya, İzlanda kaynaklı kül taşınımı ile sahra tozunun farklı olaylar olduğunu, karıştırılmaması gerektiğini vurguladı.

Müsteşar Sarıkaya, yağmur bulutlarının bulunduğu ve insanların yaşadığı yer seviyesinde herhangi bir kül bulutu olayı olmadığını belirterek, sadece dün ülkenin kuzey kesimlerinde 6 bin-10 bin metre arasında hafif bir etkilenmenin tespit edildiğini ifade etti. Sarıkaya, şöyle devam etti:

"Yapılan son tahminlere göre, ülkemizin önümüzdeki 24 saat içerisinde kül bulutlarından etkilenmesi beklenmemektedir. Bu iyi bir haber. Önümüzdeki 24 saatlik periyot tahminlerin sıhhatli yapılabildiği periyottur. Böyle bir kül bulutu etkisini beklemiyoruz. Ancak bu süre içerisinde Avrupa'nın orta ve kuzey bölümü, İngiltere, Fransa, Almanya, Danimarka ve Rusya'nın zaten mevcut olan etkilenmesinin devam edeceğini tahmin ediyoruz, bekliyoruz.

Volkanik patlamaların etkisi, uydu görüntüleri takip edilerek, atmosferik sirkülasyon ve önümüzdeki periyotlarda üst seviye rüzgarlarının yön ve şiddetindeki değişiklik dikkate alınarak yeni değerlendirmeler yapılacaktır."

"Yer seviyesinde etkilenme yok"

Bu tahminlerin, şimdiye kadar olmuş patlamalar ve yayılmalar üzerine yapıldığını ifade eden Sarıkaya, "Yeni bir patlama olursa bunların ne şekilde yayılacağı, rüzgar durumuna göre, atmosferik şartlara göre tahmin edilmek suretiyle kamuoyuyla paylaşılacaktır" dedi.

Türkiye'nin yer seviyesinde şimdiye kadar kül bulutlarından etkilenmediğini yineleyen Sarıkaya, "Eğer yeni bir patlama olmaz ise mevcut patlamanın etkisini geleceğe taşımak suretiyle yapılan tahmin ise 24 saat içinde ülkemizde herhangi bir tehlike, risk, kül bulutu taşınımı gerek yer seviyesinde, gerek atmosferin üst tabakalarında beklenmemektedir" diye konuştu.

Yağmur bulutlarının yerden yüksekliğinin 500-3 bin 500 metre arasında değiştiğini, Türkiye'ye gelen kül bulutunun seviyesinin ise 6 bin-10 bin metre arasında olduğunu belirten Sarıkaya, şu bilgileri verdi:

"Yağmur yağarsa yağan yağmur, kül bulutunun içinden geçmeyeceği için zaten herhangi bir kül taşınımı veya asit yağmuru oluşumu söz konusu değil. Ancak tersi olursa yağmur bulutu yukarda, kül bulutu yere kadar inerse yağmur yağarken kül bulutunun içinden geçip içine kükürtdioksidi alırsa bunun sülfirik aside dönüşerek, asidik etkisi söz konusu olabilir. Ülkemize gelen kül bulutu, yağmur bulutlarının üzerinde olduğu için şu an böyle bir olay söz konusu değil."

Müsteşar Sarıkaya, bir soru üzerine, "Eğer yeni bir patlama olmazsa önümüzdeki 24 saatte hem yer seviyesinde hem de üst katmanlarda bir kül bulutu beklenmiyor. Şu an mevcut olanlar zaten gitti, taşındı, ülkemiz üzerinde değiller zaten" dedi.

"Sağnak açısından da tehlike yok"

Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Seracettin Çom, "kül bulutlarının yağmurla birleşmesi halinde sağlık açısından sakıncalarının ne olacağının" sorulması üzerine, volkanın patlamasından bu yana Sağlık Bakanlığı ile Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğünün, koordineli şekilde olayı 24 saat esasına göre takip ettiğini ifade etti.

Çom, Türkiye'nin kuzey kesimlerinde görülen kül bulutlarının, yer seviyesine inmediği, üst kısımlarda olduğu ve yoğunluğunun az olduğu şeklinde tespitler yapıldığını anımsatarak, "Bu nedenle o bölgelerde yaşayan vatandaşlarımızın da diğer bölgelerdeki vatandaşlarımızın da endişeye kapılacakları herhangi bir durum bulunmamaktadır" dedi.

Kül bulutlarının yağmur bulutlarıyla birleşmesi ihtimali söz konusu olursa astım, bronşit, kronik akciğer, kalp rahatsızlığı olanların veya çok küçük çocukların açık havada daha az zaman geçirmelerinin tavsiye edileceğini ifade eden Çom, "Ancak ilerde atmosferin durumunun değişmesi, patlamaların devam etmesi gibi başka hadiseler olursa biz de vatandaşlarımıza ek tıbbi, önlem ve uyarılarımızı duyuracağız" diye konuştu.

@page@

Kamuoyunda gereksiz yere panik yaratılmamasını, her yağmur yağdığında kaygılanılmamasını isteyen Çom, asit yağmurlarının oluşması durumunda, açık havada bulunulmaması, kapalı mekanlarda zaman geçirilmesinin yeterli olacağını belirtti. Seracettin Çom, "Ülkemiz, sağlık açısından şu an itibarıyla büyük bir risk taşımamaktadır" dedi.

Meteoroloji İşleri Genel Müdürü Mehmet Çağlar da "Ters rüzgarların esmesi halinde durum ne olacak?" sorusu üzerine, rüzgarların ters esmesi gibi bir durumun söz konusu olmadığını söyledi.

Kül bulutu Ukrayna tarafına kaydı

Ayrıca Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürü (SHGM) Ali Arıduru, İzlanda'daki yanardağ patlamasının ardından Türkiye'yi etkilemesi beklenen kül bulutları konusundaki gelişmelerin olumlu olduğunu belirterek, kül bulutunun şu anda Türkiye sınırlarının kuzeyine, Karadeniz'in Ukrayna tarafına kaydığını söyledi.

Arıduru, dün saat 16.30'dan itibaren Karadeniz kıyılarındaki hava sahasını etkisi altına alan kül bulutlarının 23.00-02.00 saatleri arasında İstanbul hava sahasında 10 bin feetin altına indiğini ancak meteorolojik etkilerle daha sonraki saatlerde durumun değiştiğini kaydetti. Arıduru, ''şu anda gelişmeler olumlu görünüyor ancak saat 12.00'ye kadar bekleyip yeniden gelişmeleri değerlendireceğiz. Meteorolojik etkilerle kül bulutu kuzeye doğru uzaklaşıyor. Kül bulutu şu anda Türkiye sınırlarının kuzeyine, Karadeniz'in Ukrayna tarafına kaydı'' şeklinde konuştu.

Meteorolojik durumun bugün öğle saatlerine kadar izleneceğini de ifade eden Arıduru, ''Avrupa Hava Trafik Ajansı (Eurocontrol) ile saat 12.00'de durumu yeniden değerlendireceğiz'' dedi.

Arıduru, İstanbul Atatürk ve Sabiha Gökçen Havalimanları ile Tekirdağ Çorlu Havaalanı, bölgesinde şu anda herhangi bir kısıtlamanın söz konusu olmadığını, hava trafiğinin normal seyrettiğini de sözlerine ekledi.

Öte yandan, Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Hava Tahminleri Dairesi Başkanlığı yetkilileri, bugün İstanbul'da havanın parçalı bulutlu olacağını ve akşam saatlerinde mevzi sağanak yağış beklendiğini belirtti.

Bu arada, yanardağ patlamasının ardından İstanbul Atatürk Havalimanı ile Avrupa ülkelerine yapılan uçuş iptalleri devam ederken Viyana, Milano, Saraybosna, Priştine, Bükreş ve Kiev seferi yeniden başladı.

Hava sahası açıldı

Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü, Zonguldak açıklarında, volkanik kül bulutu nedeniyle uçuşa yasaklanmış bölgenin rüzgarların etkisiyle tamamen temizlendiğini, ilgili NOTAM'ın (havalimanları ve hava sahalarındaki kısıtlama veya değişiklik bilgileri) iptal edildiğini bildirdi.

DHMİ'den saat 16.45 itibarıyla yapılan yazılı açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Ankara FIR (hava sahası) dahilinde Zonguldak açıklarında deniz üzerindeki volkanik oluşumlar nedeniyle uçuşa yasaklanmış bölge kuzeyli rüzgarların da etkisiyle tamamen temizlenmiş olup ilgili NOTAM TSİ 16.15'te iptal edilmiştir.

Meteorolojik gözlemlere göre Ankara ve İstanbul FIR'ları ile havaliman ve havaalanlarımızı etkileyen herhangi bir oluşum da kalmamıştır.

Konu meteoroloji ofisleriyle birlikte, yakın koordineyle takip edilmekte olup kamuoyu gelişmelerden haberdar edilmeye devam edilecektir."

"Pek çok Avrupa vatandaşı, ülkelerine kara yoluyla gitmeye çalışıyor"

İzlanda'daki yanardağ patlaması sonucu oluşan kül bulutu nedeniyle uçuşları iptal olan pek çok Avrupa vatandaşı, ülkelerine kara yoluyla gitmeye çalışıyor.

Edinilen bilgiye göre, Kapıkule Sınır Kapısı'ndan dün geceden bu yana çıkış yapan otobüslerdeki yolcuların çoğunu, Alman, Fransız, Hollandalı ve Finlandiyalılar oluşturuyor.

İstanbul'dan bindikleri otobüslerle, Bulgaristan'ın başkent Sofya'ya kadar giden mağdur yolcular, 50 lira karşılığında Sofya'ya ulaştıktan sonra, burada ya araç kiralayarak ya da ülkelerine giden otobüslere binerek, memleketlerine ulaşmayı hedefliyorlar.

Finlandiyalı Meria Hypönen ve arkadaşları da Sofya'ya giderek burada araç kiralayıp ülkelerine gitmeyi düşünen yolculardan birkaçı...

"AB hava koridorları açmayı planlıyor"

Fransa Çevre Bakanı Jean-Louis Borloo, AB ulaştırma yetkililerinin, İzlanda'daki yanardağın faaliyetiyle oluşan kül bulutu nedeniyle hava trafiğinin felç olduğu Avrupa'da hava koridorları açmayı planladığını belirtti.

Jean-Louis Borloo, krizi çözmek için AB ulaştırma bakanlarının yapacağı video konferans bağlantısından önce düzenlediği basın toplantısında, ''Gerçekçi risk analizi yapmaya çalışıyoruz'' dedi.   

Ülkesinin bugün mümkün olduğunca uçakların kalkış ve inişine izin vermeye çalışacağını söyleyen Borloo,  ticari bağlantıları yeniden başlatmak ve yolda kalan vatandaşların dönebilmeleri konusunda diğer ülkelerden daha istekli olduklarını ifade etti.

Borloo, bununla birlikte "Vatandaşların ülkelerine dönmesi için askeri araçların kullanılması söz konusu değil'' dedi.

Avrupa'da uçuşlar yüzde 70 düştü

Avrupa hava trafik güvenliği kuruluşu Eurocontrol, İzlanda'daki yanardağdan yükselen kül bulutu nedeniyle Avrupa'da bugün normal uçuş sayısının yüzde 70 oranında düştüğünü açıkladı.

Eurocontrol, Avrupa'da bugün normal uçuş sayısının yalnızca yüzde 30'unun yapılacağını, bunun 8 bin ila 9 bin uçuşa tekabül ettiğini bildirdi.

Açıklamada, normalde Avrupa'da bugün için beklenen uçuş sayısının 28 bin olduğu kaydedildi.

Avrupa'da kül bulutu nedeniyle, cumartesi ve pazar günleri uçuşların yüzde 75'inden fazlası yapılamamıştı.